Yazarlar

Prof. Dr. Cevdet Erdöl

Prof. Dr. Cevdet Erdöl

Futbolda beyaz kart neden olmasın!

Etik değerler: kişi-kişi, kişi-toplum arası ilişkilerin tesis ve teminatı için geliştirilmiş ve genellikle de mesleki alanlarda kendini gösteren bağlayıcılığı resmi olmasa bile vicdan ve hak temelinde mutlak şekilde yasa gibi kabul edilen nizamlardır.

Daha genel manada kişilerin davranışlarını toplumun yararına olarak yönlendirme, hizaya sokma anlayışı, yazılı olmayan anayasasıdır.

Etik değerleri nerede ve her ne sebeple olursa olsun ihlal edenler birtakım yaptırımlarla karşı karşıya kalırlar.

Bugünkü yazımda, etik dışı davranışın ve cezalandırılmasının tam zıddı bir bakış açısıyla, çoğu zaman gözden kaçırılan bir detay olarak etik davranışların (fair play) ödüllendirilerek teşvik edilmesine değinmek istedim.

Etik davranışları, toplumun nabzının attığı ve kamuoyunun dikkat kesildiği mecralarda ödüllendirmek suretiyle daha verimli hale getirilebileceğimiz ve genel kültür haline dönüştürülebileceğimiz düşüncesindeyim.

En etkin ve aktif alan olan futbol endüstrisinin bu hususta doğru ve isabetli bir pilot çalışma alanı olacağına dair de güçlü bir kanaate sahip olduğumu ifade etmek istiyorum.

“Evet ama, ne yapılabilir?” dediğinizi duyar gibiyim.

Hepimizce malum ki, futbol müsabakalarında sertlik, hakaret, sportmenlik dışı yahut kural ihlali durumunda ceza olarak sarı ve kırmızı kartlar kullanılmaktadır. Hafif uyarı gereken durumlarda sarı kart, daha tehlikeli durumlar ve ihraç gerektiren hallerde ise kırmızı kartlar kullanılmaktadır. Keşke bu kartların hakemlerin cebinden çıkmasını gerektiren durumlar olmasa !...

Bir öneri olarak diyorum ki, bir cezalandırma ifadesi olan sarı ve kırmızı kartların yanında, etik çerçeve (fair-play) dahilinde yapılan örnek davranışları özendirmesi bakımından bir de “beyaz kart” uygulaması olsun”.

Etik davranışa beyaz kart uygulaması ile başta gençler olmak üzere futbol odaklı yaşayan herkesin etik eğilimlerine ivme kazandırmış, dürüstlüğe prim tanımış oluruz. En etik futbolcu, en etik taraftar, en etik kulüp, yönetici vs. seçilse güzel olmaz mi? Futbolcuları veya diğerlerini cezalandırmak için kullanılan kartların havalarda uçuştuğu müsabakalarda bile tüm bu olumsuzlukları unutturacak şekilde beyaz kartları da görmek fena mı olur? Olmaz elbette!

Örnek olarak, hakem tarafından topun auta gittiğine hükmedildiğinde, topun kendisine çarptığını ve kararın korner olması gerektiğini söyleyen futbolcu, rakip takımın oyuncusuna ceza alanı içinde kural dışı davranış yapıldığı gerekçesiyle penaltı kararı verilmesi sonrasında kuraldışı davranışa maruz kalmadığını, kendisinin düştüğünü ifade eden futbolcu… işte tam da beyaz kartlık futbolculara ait örneklerdir.

Taraftarı olduğu takımın oyuncusunda bu asil davranışı görenlerin de benzer yansımaları sokağa ve içtimai hayata taşıyacağı aşikardır.

Oluşturulacak bir pilot uygulama alanı olarak futboldan hareketle yeşil sahalardan hayatın tüm karelerine ekeceğimiz etik tohumların içtimai hayatın sinesinde ulu çınarlara dönüşeceğini, gölgesinde yetişen geleceğimizin daha etik, daha saygın ve mazisine yakışır bir hal alacağını söylemek yanlış olmaz.

Sevgi ve saygı medeniyetinin evlatları olarak ifade etmek isterim ki, övülen ve taktir edilen iyi ve doğru eylemler büyümekten, gelişmekten başka bir yol bulamaz. İyiler kötülere galip gelsin istiyorsak, ki istiyoruz, ceza sistemimiz kadar ödül sistemimizi de gözden geçirmeliyiz. Maalesef futbolumuzda ve daha doğrusu tüm sportif uygulamalarda bu konuda bir boşluk olduğu aşikardır. “Futbolda Beyaz Kart” uygulaması hem bu boşluğu dolduracağından ve hem de “temiz futbolun sembolü” olacağından şüphem yoktur.

Umarım ki, bu önerim TFF tarafından kabul görür ve belki bir ülke modeli olarak UEFA ve FIFA’ya taşınır. Dünyaya örnek bir model sunmuş oluruz. Futbolumuz güzel, Beyaz’ımız bol olsun...!

Sağlıkla kalınız.

Prof. Dr. Cevdet Erdöl Diğer Yazıları