Yazarlar

Prof. Dr. Cevdet Erdöl

Prof. Dr. Cevdet Erdöl

Zehre ambalaj: Elektronik sigara

Beylik bir söz vardır: “ağuyu altın tas içre sunarlar, bal da onun suç ortağı” diye. El hak doğrudur. 

İnsanlığın tütüne esir hale getirilmesi amacıyla piyasaya sunulan elektronik sigara (e-Sigara) ve IQOS bu beylik sözü aklıma getirdi. 

Ülkemizde ve dünyanın pek çok yerinde yürütülen tütün karşıtı çalışmalarla pazar kaybeden tröstler yeni çıkış noktaları yakalama, yeni pazarlama stratejileri geliştirme ve bunun için yeni ürünleri piyasaya sürmeye çalışmaktadırlar. E-sigara ve IQOS’lar da bu stratejinin bir sonucudur. Bu maddelerin asıl kötü tarafı insanlara sigaranın verdiği zararları vermesinin yanı sıra sigaraya bulaştırmanın, sigarayı bırakmayı önlemenin bir metodu olarak da kullanılmasıdır. 

Tröstler tarafından oluşturulmaya çalışılan “sigarayı bıraktırıyor, kanser yapmıyor, güvenli, sağlığı tehdit etmiyor…” algısıyla sigarada oluşacak pazar payındaki muhtemel düşüşün önüne geçilmesi amaçlanmakta ve gelecekte sigaranın yerini alması kurgulanmaktadır. 

Peki bu söylemlerin ne kadarı doğrudur? 

E-sigara bir ucunda sıvı halde nikotin, diğer ucunda şarj edilebilir bir pil ve püskürtücü bölme bulunan bir cihazdır. İçeriğinde ve dumanında klasik sigarada bulunan zehirli kimyasalların tamamı, hatta daha fazlası bulunmaktadır. 

Kullanan kişi nefes çektiğinde sıvı nikotin buharlaşmakta ve normal sigara gibi akciğerlere dolmaktadır. Sonrası aynı tütünde olduğu gibi. Yani zehir aynı zehir. Sadece ambalajı farklı. 

Hemen belirtmem gerekir ki, Dünya Sağlık Örgütü e-sigaranın ‘’sigara bırakma tedavisi’’ olarak kabul edilemeyeceğini açıklamıştır. 

E-sigara kartuşlarına sentetik uyuşturucuların yüklenme ihtimali olayın son derece karanlık bir başka tarafıdır. 

E-sigara, yasak olmasına rağmen kaçak yollarla getirilip, internet siteleri ve özellikle sosyal medya aracılığıyla satılmaktadır. Bu faaliyet mevcut kanunlarımıza göre açık bir suçtur. E-sigaranın yasadışı ticaretiyle mücadelede Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı’na, İçişleri Bakanlığı’na, Sağlık Bakanlığı’na ve vatandaşlarımıza büyük görevler düşmektedir. 

Tütün ve tütün ürünlerine karşı uzun soluklu mücadele yürüten bir kişi olarak e-sigarayı hem fonksiyon bakımından hem de düşünülen hedef bakımından sigaradan daha tehlikeli buluyorum.  

Bu tip ürünler hiç sigara kullanmamış kişiler için cezbedici olurken, sigarayı bırakmak isteyenler için ise “daha az zararlı” algısıyla tercih ve dolayısıyla da caydırıcılık sebebi olmaktadır.  Bahsedilen cihazların halen uzun süreli kullanımları olmadığı için haliyle uzun süre kullanımlarına ait sağlıklı sonuçlar da henüz yoktur. Yani, bunları uzun süre kullananların ileride başlarına neler geleceği henüz tam olarak bilinmemektedir. 

Ticaret iki taraflıdır: Bir zarar eden varsa elbette kâr eden de vardır. Cevap gayet basit: Zarar bunları kullananların, kar ise elbette bunları satan kartellerindir.  E-sigara ve benzeri cihazlar, insanların kendi kendilerini zehirlemek için yabancı tröstlere para vermesinden, onların cebini doldururken ceplerindeki paradan ve sağlıklarından olmasından başka bir şey değildir. Bu kirli bir ticarettir. 

E-sigara da benzerleri de asla masum değildir! 

Özetlemek gerekirse, zehir aynı zehir, ancak kılıfı daha süslüdür. 

Bu gerçekler ışığında, sigaradan, e-sigaradan ve tüm bağımlılıklardan uzak, sağlık ve afiyet içinde kalınız… 

Prof. Dr. Cevdet Erdöl Diğer Yazıları