Yazarlar

Bedir Acar

Bedir Acar

‘Kurum insan'dan hatıralar

Bedir Acar tüm yazıları

Hayrettin Karaman Hoca, 2015'teki bir yazısında, ancak bir kurumun ve kuruluşun yapabileceğini tek başına yapan 'kurum insan'dan bahsetmiş ve bu tanıma örnek olarak Ali Osman Emirosmanoğlu'nu göstermişti.

Emirosmanoğlu bir işadamı ve geçmiş dönem Türk sinemasının önemli yapımcılarından biri.

Milli Sinema akımının kurucu ismi Yücel Çakmaklı'nın yönetmen, Emirosmanoğlu'nun yapımcı olarak imza attığı pek çok film 'Elif Film' çatısı altında hayata geçirildi.

1970'lerin bu efsane ikilisine, yine Cumhuriyet tarihimizin en önemli edebiyatçı ve fikir adamlarından Necip Fazıl Kısakürek de (kaleme aldığı hikaye ve senaryolarla) katkı veriyordu.

Böylelikle sermaye, fikir ve aksiyonla bir araya geliyor, Milli Sinema'nın temelleri atılıyordu.

8. Necip Fazıl Ödülleri kapsamında hazırladığımız 'Necip Fazıl İlavesi' için, Ali Osman Emirosmanoğlu'ndan Üstad Necip Fazıl ile ilgili hatıralarını yazmasını istirham etmiştim.

Ali Osman Bey, yüce gönüllülük göstermiş ve Necip Fazıl ile tanışıklıklarını ve senaryoları nasıl temin ettiğini kaleme almıştı.

Elif Film olarak çekilen filmlerden dördünün altında Necip Fazıl imzası vardı; Diriliş, Çile, Zehra ve Kızım Ayşe.

Bu filmlerde Türkan Şoray, Hülya Koçyiğit, Yıldız Kenter, Filiz Akın, Ediz Hun, Tarık Akan, Murat Soydan, Necla Nazır gibi dönemin en ünlü oyuncuları rol alıyor ve gişede başarı sağlanıyordu.

Necip Fazıl ilavemizdeki yazısında Üstad ile ilk tanışmalarını ve senaryo taleplerini anlatıyordu Emirosmanoğlu; İlavenin en orijinal yazılarından biriydi.

Geçen ay (24 Ocak 2022) Yeşilçam'ın efsane oyuncularından Fatma Girik'in vefatı üzerine Ali Osman Bey'den bir mesaj aldım.

Meğer, 1974'te çekilen Memleketim filminin başrolünü ilkin Fatma Girik'e teklif etmiş Ali Osman Bey. Sonrasını şöyle anlatıyor: Görüşmeye Memduh Ün'ün yazıhanesine gittim. Uğur Film, Ağa Cami'nin hemen arka sokağındaydı. Orada Girik ile konuştum, senaryoyu verdim. Sonradan oynamayacağını bildirdi. Filiz Akın ile anlaştık. Erkek oyuncu Tarık Akan'dı.

Son derece güzel ve renkli hatıralardı Ali Osman Bey'inkisi... Üstelik birinci ağızdan... İşte bunları dinlerken, içimden geçeni sonradan Emirosmanoğlu'na da aktardım: 'Keşke, Yeşilçam hatıralarınızı kaleme alsanız. Sizin şahitliğiniz yakın dönem sinemamız ve özellikle Milli Sinema faaliyetleri açısından önemli bir kaynak olacaktır.'

Meğer Ali Osman Bey bir süredir hatıralarını kaleme alıyormuş. Üstelik sadece bir yapımcı ve yönetmen olarak Yeşilçam hatıralarını değil, bir ömür biriktirdiklerini kapsayacak genişlikte hayat öyküsünü kaleme alıyormuş.

'Merak etme yazıyorum, birinci cilt bitti, ikinci cilde başladım bile' diyerek hatıratından tadımlık birkaç sayfa gönderdi.

Bunlardan birinde Deniz Gezmiş ismi de geçiyor: ''Üniversite yıllarımda hocamız ders anlatıyordu. Birden sınıfımızın kapısı açıldı. İçeriye hışımla 3-4 kişi girdi. Başlarında da Deniz Gezmiş vardı. Yeşil bir parka giymişti. Hocamıza sertçe sınıfı terk etmesini söylediler. Hocamız giderken Deniz Gezmiş bize döndü ve haydi arkadaşlar Hukukta forum yapacağız hemen gidiyoruz dedi.

Bizim okul Beyazıt meydanındaki ana binanın yan sokağında idi. Biraz meraktan, biraz çaresizlikten gittik. Konuşmalar, bağrış-çağrış ve sloganlarla günümüz heba oldu gitti.'

Merak ettiğim konulardan biri de uzun yol arkadaşı, Milli Sinema'nın kurucusu Yücel Çakmaklı ile yapımcı ağabeyimizin (Emirosmanoğlu'nun) nasıl tanıştıklarıydı.

O bölümü hatırattan aynen aktarıyorum:

'Sinemaya olan ilgimi bilen yakın sınıf arkadaşlarımdan, Afyonkarahisar, Bolvadinli Ömer Hami Ulusoy, bir akrabasının sinemayla uğraştığını ve onu benimle tanıştırmak istediğini söyledi. Yardımcı yönetmenlik yapıyor, ismi Yücel Çakmaklı dedi. Bir gün üçümüz buluştuk, tanıştık. Yücel bey de benim gittiğim sinema derneklerine geliyordu. Daha çok Yönetmen Mehmet Dinler'in asistanlığını yapıyordu o sıralar. Osman Seden'in Acar Film platosunda sıklıkla çalışıyorlardı. Çektikleri bir çok filmin setine gidiyor, filmlerin nasıl çekildiğini görüyordum.'

Peki ama efsane filmlerde imzası olan, kuruluşu 1969 yılına uzanan Elif Film'in temeli nasıl atılmıştı?

"Milli manevi değerleri sinema yoluyla işleyecek ve yeni nesillere aktaracak film yapma" idealiyle kolları sıvayan Elif Film, ilk olarak, Şule Yüksel Şenler'in çok satan Huzur Sokağı romanından sinemaya uyarlanan Birleşen Yollar filmiyle yola çıkmıştı.

Filmin yönetmeni Yücel Çakmaklı ile nasıl tanıştıklarını ve Elif Film'in kuruluş öyküsünü de anlatıyor Emirosmanoğlu: 'Yücel Çakmaklı ile tanıştığımızda İlahiyat ikinci sınıftaydım. En az haftada bir buluşup görüşüyorduk. Taksim meydanındaki büfelerin üst kısmını kaplayan büyük bir kıraathane vardı. Sanatçılar buraya rağbet ederdi. İsmi Eftelipos'tu. Rahmetli senarist Bülent Oran bir köşesinde senaryo yazardı. Bülent Bey yazar Cevat Rifat Atilhan'ın oğludur. İşte Yücel ile Eftelipos görüşmelerimizde ne yapabiliriz diye düşünmeye başladık. İşte Elif Film hikayesi bu görüşmelerde başladı...'

Dolu dolu yaşanmış bir hayat...

Ali Osman Emirosmanoğlu, çocukluk ve aile hayatından başlayarak, kuvvetli hafızası sayesinde eğitim, askerlik, iş hayatı, yönetmenlik ve yapımcılık tecrübelerine dair anılarını kaleme alıyor; bilgiler veriyor, değerlendirmelerde, darb-ı mesellerde bulunuyor, olaylar ve kişilere dair görüşlerine yer veriyor.

Herkese örnek olması umuduyla...

Bedir Acar Diğer Yazıları