Karadeniz´de zararlý kelebek tehlikesi

Dođu Karadeniz'de, 2007 yýlýnda görülmeye baţlanan, son birkaç yýldýr çođalan ve özellikle yaz ayý ile birlikte yeniden ortaya çýkan 'Ricania simulans' adlý kelebek türü zararlý böcek, tarým alanlarý baţta olmak üzere suyunu emdiđi diđer bitkiler ve yeţil örtünün kurumasýna neden oluyor. Uzmanlar, bu yýlda yumurtalarýndan çýkmaya hazýrlanan zararlý böcek türü için geçen yýldan kalan atýk dal ve kalýntýlarýn imha edilmesi uyarýsýnda bulunuyor.

1
16

Bölgede, 2007 yýlýndan sonra görülmeye baţlanan ve birkaç yýldýr çođalan 'Ricania simulans' adlý kelebek türü böcek, tarým ürünlerini tehdit ediyor. Vücudu genellikle açýk gri renkte olan ve rahatsýz edildiklerinde hýzla zýplayabilen böceđin, özellikle suyunu emdikleri sebze ve yabancý otlardan beslenerek kurumalarýna neden olduđu belirlendi. Çay ve fýndýk bitkisindeki suyun emilip kurumasýna da yol açmasýndan endiţe edilen zararlý kelebeđin yumurtadan çýkma dönemine girdiđini belirten uzmanlar, yaz ayý ile birlikte Rize, Trabzon, Artvin ve Giresun illerinde sahil bölgelerinde yeniden ortaya çýkarak tarým ürünlerine zarar vermesinden endiţe ediliyor. Uzmanlar, bu yýl da yumurtalarýndan çýkmaya hazýrlanan zararlý böcek türü için geçen yýldan kalan atýk dal ve kalýntýlarýn imha edilmesi uyarýsýnda bulunuyor.

2
16

"1 KELEBEK 50 YUMURTA BIRAKIYOR"

Rize Recep Tayyip Erdođan Üniversitesi Zooloji Anabilim Dalý öđretim üyesi Doç. Dr. Mustafa Akýner yumurtadan çýkma dönemindeki kelebekten kurtulabilmek için vatandaţlarýn bahçelerindeki geçen yýldan kalan atýk dal ve kalýntýlarý imha etmesi gerektiđini söyledi. Doç. Dr. Akýner "Son 3 yýldýr yaptýđýmýz gözlemlere göre popülasyon seviyeleri yýldan yýla artýyor ve yayýlým alanlarý da artmýţ durumda. Sadece bölgemiz deđil, Marmara, Ýstanbul hatta Trakya'ya dođru sýçramýţ durumda. Ţu anda hayvanlarýn yavrularýnýn çýkma dönemi. Vatandaţlar çaylýklarýnýn ya da bahçelerinin kenarlarýndaki atýk dallarý ve kalýntýlarý temizlemek zorunda.

3
16

Yumurtalarýn býrakýldýđý bu alanlarý temizleyemezsek bu türle ciddi seviyelerdeki bir artýţla tekrar karţý karţýya kalacađýz. Bu organizma yýlda bir kez dölleniyor ve ortalama 50 yumurta býrakýyor. Ađustos- eylül aylarýnda býrakýlan yumurtalar ţimdilerde de çýkmaya baţlýyor. Geçen yýl bir alanda 50 tane bireyin býraktýđý yumurta sonucunda ţimdi 2 bin 500 birey alana çýkacak. Bir sonraki yýl eđer ortam koţullarý uygun olursa bu 2 bin 500 bireyde, her biri 50 yumurta býrakarak çođalmaya devam edecek. Bu da tarýmla uđraţan vatandaţlarýn ürünlerine ciddi zarar vereceđi anlamýna gelir. Ýţte bu noktada vatandaţlar kendi bahçelerindeki atýk çalýlarý, otlarý temizlerlerse bu seviyeleri düţürmeleri mümkün. Alanda bulunan atýk dallarýn, otlarýn toplanarak yakýlmasý fiziki mücadele anlamýnda çiftçilere ciddi katký sađlayacaktýr” dedi.

4
16

"LABORATUVAR TESTLERÝ ÝLE ALAN TESTLERÝ ÇOK FARKLIDIR"

Doç. Dr. Akýner, "Bazý araţtýrmacýlarýn bu zararlý türle çeţitli biyolojik mücadele yöntemleri araţtýrdýklarýný biliyoruz. Bununla ilgili birkaç tane mantar türünün etkili olduđunu bazý araţtýrmacýlar beyan ettiler. Ancak bunlarýn daha araţtýrma aţamasýnda olduđunu unutmamak gerekiyor. Çünkü laboratuvar testleri ile alandaki testler çok farklýdýr. Ayrýca bu geliţtirilen ilaçlarýn güvenlik denemeleri ve ruhsatlandýrmalarý yapýlmadan alanlarda kullanýmlarý mümkün deđil. Ţunu da unutmamak gerekiyor ki geliţtirilen her ilaç bu organizmayý öldürmekle kalmayýp diđer canlýlara da zarar veriyorsa bu durumda kullanýlmasý çok da dođru deđildir” ifadelerini kullandý.

5
16

"EKTÝĐÝMÝZ HÝÇBÝR SEBZEYÝ YÝYEMÝYORUZ"

Zararlý kelebek yüzünden ektikleri hiçbir sebzeyi yiyemediklerini belirten çay üreticisi Zeliha Kuk "Ne ekersek onu yiyor. Fasulye, lahana, salatalýk, biber, pazý, bahçeye ektiđimiz her ţeyi yiyor. Aslýnda kelebeđin bize bir ţey býrakmayacađýný biliyoruz ama ‘Allah verir’ diyerek her sene ekmeye devam ediyoruz. Biz bu böceđi yok etmek için hiçbir ţey yapamýyoruz, bakýyoruz sadece” dedi.

6
16

Engin Kuk da "Kelebek sahilden baţlayarak yüksek kesimlere kadar çýktý. Sebzeleri mahvediyor, taze çaylarýn suyunu emiyor, büyük zarar veriyor. Biyolojik bir savaţ gibi bu nereden geldiyse. Bu coronadan önceki bir salgýn mýydý neydi bilemiyorum” ifadelerini kullandý.

7
16

8
16

9
16

10
16

11
16

12
16

13
16

14
16

15
16

16
16

FOTO GALERÝ

Karadeniz´de zararlý kelebek tehlikesi