İsmi tuhaf ama lezzeti parmak ısırtan yemekler

‘Cıvıklı’, ‘Sakalaçarpan’, ‘Kuyruğusulu’ gibi isimlere denk geldiğimizde aklımıza sokak adlarından tutun da hayvan türlerine kadar birçok şey gelebilir; ancak bunların birer yemek adı olabileceği kolay kolay akla gelmez. Türk Mutfağı’nda yer alan ilginç isimlere sahip yemekleri Hürriyet’ten Mehmet Yaşin derledi, işte o ilginç yemekler:

İmambayıldı ‘İmambayıldı’ denince benim gözümün önüne, sarıklı, cüppeli, sakallı, yere iki seksen uzanmış bir imam gelir. Bu yemeğin adını başka bir dile birebir tercüme ettiğinizde karşınızdaki kişinin şaşkınlığını düşünebiliyor musunuz?

Talaş Kebabı ‘Kocakarı gerdanı’, ‘Tavşan Üflemesi’, ‘Kuyruğusulu’, ‘Sakalaçarpan’... Bazı yemek isimleri vardır ki duyunca insana yanlış şeyler çağrıştırır. Kimi güldürür, kimi derin derin düşündürür, kimi de insanı o yemekten soğutur. Ama söz konusu yemek olunca önyargıları bir kenara bırakmak gerek. Talaş Kebabı’ndan başlayalım. Eğer bu muhteşem börekle daha önce tanışmadıysanız, bu ismi duyunca aklınıza rendelenmiş tahtadan artakalanlar gelecektir. Halbuki Türk Mutfağı’nın en lezzetli böreklerinden biridir. Sanırım bu isme, böreği keserken tabağa dökülen yufka kırıntılarının görüntüsü neden olmuştur.

Karnıyarık 'Karnıyarık’ adı, zihninize ne tür bir görüntü düşürür? Eğer bu soruyu Refik Halit Karay’a sorsaydım şu yanıtı alırdım: “Ameliyat masasını veya Abanoz Sokağı’nda işlenmiş bir cinayeti hatırlatır.” Böylesine bir manzara iştahınızı açar mı? Oysa bu yemek, Türk Mutfağı’nın başyapıtlarından biridir.

Kuyruğusulu Peki size ‘Kuyruğusulu’ desem? Isparta yöresinde yapılan bu börek, çiğböreğe benzer ama onun gibi yağda değil, sacda kızartılır.

Oturtma Ya ‘oturtma’ya ne demeli? Bir zorbalık algısı taşıyan bu kelime de aslında çok lezzetli bir yemeğin adıdır. Hem patlıcanla hem de patatesle yapılan oturtmayı çok severim. Tek kusuru, fazla ekmek yedirmesidir.

Sakalaçarpan ‘Sakalaçarpan’ın havada uçan bir böcek olduğunu düşünürseniz yanılırsınız. Çünkü sakalınıza çarpan; yeşil mercimekle birlikte pişen eriştedir! Ya ‘kurşun geçmez köftesi’? Sonunda köfte lafı olmasa onu bir savunma giysisi sanırsınız. Sakın böyle bir yanılgıya düşmeyin, çünkü bu, Malatya mutfağının en sevilen yemeklerinden biridir. Malatya mutfağı garip isimli yemekler konusunda oldukça zengindir. İşte birkaç örnek: ‘Keloğlan’, ‘Taşküllüğü’, ‘Gilgirikli Köfte’, ‘Avrat Köftesi’... ‘Kesme ibik çorbası’ deyince de aklınıza doğranmış horoz veya hindi ibiği gelmesin. Amasya yöresinde erişte, yeşil mercimek, yoğurt ve nane sosuyla yapılan, lezzetiyle damakları şenlendiren bir yemektir bu.

Ağzıaçık ‘Ağzıaçık’, size açık ağızlı, çenesinden salyalar akan aptal birini anımsatmasın. Urfa yöresinde yapılan bu kıymalı pideyi insan yemeye doymaz.

Cıvıklı ‘Cıvıklı’ da aklınıza hemen yapış yapış bir şeyi getirmesin. Bu, ‘Develi Cıvıklısı’nın kısaltılmış halidir. O da kuşbaşı etle yapılan bir pidedir ki, lezzeti insanın aklını başından alır. ‘Kısır’ı hepiniz bilirsiniz. Çocuğu olmayan birini ifade etmek için kullanılır. Peki bu isim niçin bulgur, salça, taze soğan, maydanozla yapılan, marulla yenen, lezzetli bir yemeğe konmuştur? Acaba kısır, bir bulgur çeşidinin adı mıdır? Bilen varsa beri gelsin.

Eliböğründe ‘Eliböğründe’ dersem, kuzu eti, kuyrukyağı, domates, yeşilbiber, patlıcan ve bol sarmısakla yapılan bir Maraş yemeğinden söz ettiğimi bilin. Bu yemeği yiyince insanın eli böğrüne değil, gitse gitse midesine gider.