Yedikule Hisarı´nda restorasyon çalışmaları aralıksız devam ediyor

Vakıflar Genel Müdürlüğünce 1958 ile 1970 yılları arasında günün teknolojik şartlarına göre restorasyondan geçirilen tarihi eser, uzun bir aradan sonra ilk kez yeniden restore ediliyor. Anıt eser olması sebebiyle adeta ilmek ilmek işlenircesine en ince ayrıntının düşünülerek yürütüldüğü restorasyon çalışmaları 1,5 yıldır sürüyor.

Fatih Belediyesince gerçekleştirilen restorasyonun danışma kurulunda arkeolog Prof. Dr. Sait Başaran, mimar- malzeme uzmanı Prof. Dr. Erol Gürdal, sanat tarihçi Doç. Dr. Ahmet Vefa Çobanoğlu, inşaat mühendisi Doç. Dr. Mehmet Selim Ökten, Sanat tarihçi Öğretim Görevlisi Hayri Fehmi Yılmaz, yüksek mimar İbrahim Hakkı Yiğit ile yüksek mimar İhsan Sarı yer alıyor.

Birinci etap restorasyon, 3. Ahmet Kulesi ile Kuzey Pilon Kulesi arasında kalan iç duvarın güçlendirilmesini, İstanbul Türk ve İslam Eserleri Müze Müdürlüğü denetiminde, orta avluda arkeolojik kazı yapılmasını ve çevre düzenleme çalışmalarını kapsıyor.

İlk etap çalışmaları kapsamında 2017 yılında onaylanan restorasyon projeleri doğrultusunda orta avlu peyzaj çalışmaları yapılarak yürüyüş yolları oluşturuldu. İstanbul'un en eski camilerinden biri olan bu mescidin minaresinin zaman içerisinde tahribata uğraması ve yıkılma tehlikesi bulunması nedeniyle öncelikli olarak askıya alma iskelesi kuruldu. Minarenin oturacağı alan çevrilerek müze müdürlüğü denetiminde kazı çalışmaları yapılarak mescidin temelleri bulundu.

İstanbul Türk ve İslam Eserleri Müze Müdürlüğü denetiminde orta avluda arkeolojik kazılarla özgün Bizans ve Osmanlı kaldırım döşeme taşlarına ulaşıldı. Restorasyonun ikinci etabı, giriş kulesi ile mimar Cahide Tamer zamanında restorasyonu yapılan Güney Pilon ve yıkık durumda olan 7. kule arasındaki iç duvarın onarım çalışmalarını kapsıyor.

Giriş kulesinin restorasyonu gerçekleştirilerek geçmişte var olan ancak günümüze kadar ulaşmayan döşeme ve külahının yapılması çalışmaları devam ediyor. Bu etap dahilinde Güney Pilon üzerinde yer alan terasa korkuluk yapılarak yerli ve yabancı turistler için seyir terası oluşturulacak. Fatih Belediye Başkanı Ergün Turan, restorasyon çalışmalarına ilişkin yaptığı açıklamada, Yedikule Hisarı'nın İstanbul'daki en önemli tarihi mekanlardan biri olduğunu, tarihsel süreç içinde birçok fonksiyonu bulunduğunu aktardı.

Yapıda yılların getirdiği eskimelerin söz konusu olduğunu bu nedenle belediye olarak restorasyon sürecine girdiklerini ve yaklaşık 1,5 yıldır çalıştıklarını anlatan Turan, sözlerine şöyle devam etti: "Burada canlı bir restorasyon yapıyoruz. Restorasyon süreci devam ederken, ziyaretçilerimize açık olacak. Burada nitelikli kültür sanat faaliyetlerinin yapılacağı İstanbul'a yeni bir mekan da kazandıracağız. Buradaki bütün düzenlemeler bilim kurulumuzun öncülüğünde, koruma kurullarının onayları üzerine yeni fonksiyonlar öneriyoruz. Tabi yeni binalar önermiyoruz. Yedikule Hisarı şehrin hafızasında uzun zamandır yok. Yedikule Hisarı bundan sonra şehrin hafızasında yer edecek."

Yedikule Hisarı'nda Osmanlı döneminde bir mahallenin bulunduğunu, İstanbul'un fethinden sonraki ilk mescidin yine burada inşa edildiğini belirten Turan, "Biz bu mahalleyi inşa etmeyi düşünmüyoruz tabi ama burada yine koruma kurullarının görüşleri doğrultusunda birkaç tane, misafirleri karşılayabileceğimiz sökülüp takılabilir mekan üretmeyi düşünüyoruz. Kuleye nasıl ulaşacağız, kuleye insanları nasıl çıkartacağız, engelli ulaşımı nasıl olacak bunlarla ilgili çok detaylı çalışmalar yapıyoruz." dedi. Teknik ekibin nerede bir oynama nerede bir çatlak varsa bunlarla ilgili çok detaylı incelemeler yaptığını anlatan Turan, "Yedikule Hisarı'nı, restorasyon yaparken misafirleri içeriye alacakları, kültür-sanat faaliyetleri yapılabilecek, turistlerin gelebileceği bir mekan haline getireceğiz. İstanbul'a turizm açısından önemli bir destinasyon kazandırıyoruz. İstanbul'da turistlerin bir yarım gün daha konaklayacakları önemli bir destinasyon burası." diye konuştu.

YEDİKULE HİSARI'NIN TARİHİ VE ÖNEMİ

Yedikule Hisarı, Bizans döneminde (390) I. Theodoisius zamanında bir zafer takı olarak yaptırılan Altın Kapı ile İstanbul'un fethinden sonra buna ilave edilen üç kule ile surların birleştirilerek beş köşeli, yıldız şeklinde bir iç kale (garnizon) meydana getirilmesinden oluşuyor.

Bugün Yedikule Hisarı Müzesi olarak isimlendirilen yapı Osmanlı dönemi boyunca farklı isimlerle anıldı. İstanbul'un en önemli açık hava müzelerinden birisi olan hisarda zafer takı olarak yapılan ünlü Altın Kapı, o dönemde seferlerden dönen imparatorların törenlerle şehre ihtişamla girdikleri Bizans'ın en önemli giriş kapısıydı.

Hisarlar Osmanlı İmparatorluğu döneminde devlet hapishanesi olarak kullanılmasının yanında, Osmanlı'nın ilk hazinesi (hazine-i hümayun) ve değerli evraklarına da ev sahipliği yaptı.

Burada hapsedilen esirlerden dolayı Yedikule Zindanları olarak da bilinen Yedikule Hisarı, II. Abdülhamit döneminde fişekhane olarak da kullanıldı.

Kuleler, Güney Pilon (Genç Osman Kulesinin şehit edildiği kule), Kuzey Pilon, III. Ahmed Kulesi, Kuzey Kule (Hazine Kulesi- Darı Kulesi), Kitabeler Kulesi ( Zindan Kule) , Güney Kule (Top Kulesi-Kız Kulesi), Yıkık Bizans Dönemi Kule isimleriyle adlandırıldı.