24 Haziran’da oy nasıl kullanılır? 24 Haziran geçerli geçersiz 2018 örnek oy pusulaları
Türkiye’nin seçimine sayılı günler kala 24 Haziran’da oy nasıl kullanılır sorusunun yanıtı sandık başına gidecek vatandaşların araştırmaya başladığı konulardan birisi oldu. Oylarının geçersiz sayılmasını istemeyen vatandaşlar. 24 Haziran geçerli geçersiz örnek oy pusulalarını merak ediyor. Haberimizde bulunan 2018 örnek oy pusulalarını inceleyerek hangi durumlarda oyların geçersiz sayılabileceğini öğrenebilirsiniz. Bu seçimde hem Cumhurbaşkanlığı hem de milletvekili seçimleri için oy kullanılacak olması ve partilerin ittifaka gitmesi nedeniyle vatandaşlar alışık olmadığı bir pusulayla karşı karşıya gelecek. İşte, Türkiye’nin seçimi öncesi örnek oy pusulaları. Cumhurbaşkanı ve 27. Dönem Milletvekili Genel seçiminde oy verme günü olan 24 Haziran 2018 Pazar günü, Cumhurbaşkanı seçiminin ikinci oylamaya kalması durumunda ise 8 Temmuz 2018 Pazar günü tüm yurtta oy verme başlangıç ve bitiş saatleri 08.00-17.00 olarak belirlendi. Eskiden yapılan seçimlerde doğu ve batı olarak iki ayrı saat dilimi uygulanıyordu. Bu durum ortadan kalkmış oldu.
24 Haziran 2018 örnek oy pusulalarını seçime sayılı günler kala vatandaşlar merakla araştırıyor. 24 Haziran’da oy nasıl kullanılır? 24 Haziran geçerli geçersiz örnek oy pusulalarını inceleyerek seçimlerde oyunuzun geçersiz olmasını önleyebilirsiniz. Daha önceki TBMM ve Başbakanlık seçimlerinden farklı olarak bu seçimde Cumhurbaşkanlığı ve milletvekili seçimleri ayrı ayrı yapılacak. Milletvekili seçimlerinde partilerin ittifak halinde olması nedeniyle de vatandaşların kafası karışıyor. Peki, 24 Haziran’da oy nasıl kullanılır? 2018 geçerli geçersiz örnek oy pusulaları hakkında araştırmalar sürüyor. Sayfamızda bulunan örnek pusulalar sayesinde seçimde doğru bir şekilde oy vermeniz mümkün olacak. Cumhurbaşkanı ve 27. Dönem Milletvekili Genel seçiminde oy verme günü olan 24 Haziran 2018 Pazar günü, Cumhurbaşkanı seçiminin ikinci oylamaya kalması durumunda ise 8 Temmuz 2018 Pazar günü tüm yurtta oy verme başlangıç ve bitiş saatleri 08.00-17.00 olarak belirlendi. Eskiden yapılan seçimlerde doğu ve batı olarak iki ayrı saat dilimi uygulanıyordu. Bu durum ortadan kalkmış oldu.
24 HAZİRAN’DA NASIL OY KULLANILIR?
24 Haziran’daki çifte seçimde yurttaşlar, tüm yurtta 08.00 - 17.00 saatleri arasında oy kullanacak. Üzerinde vatandaşlık numarası bulunan resmi kimlik kartınızı yanınıza almayı unutmayın. Kabine girmeden önce oy pusulalarında ve zarfta, sandık kurulu mührü dışında bir işaret veya mühür olmadığını kontrol edin.
Sandık kurulu 2 pusula verecek. 2'sine mühür basılacak. Cumhurbaşkanı adayının ismi, resmi ve mühür yeri olacak. 2 pusulayı da aynı zarfa koyun. Mührü dışarı taşırmadan basın. İki pusulayı da aynı zarfa koyun. Mühürlü zarfı sandığa attıktan sonra imza atmayı unutmayın.
Mührü, tercih ettiğiniz alanın dışına taşırmayın. Birden fazla alana mühür basmayın. Birleşik oy pusulasında tercih ettiğiniz alana “TERCİH” veya “EVET” mührünü basın ve mührün kurumasını bekleyin. Mühürlediğiniz yer dışta kalacak şekilde oy pusulasını katlayıp zarfa koyun. Zarfı sandığa attıktan sonra sandık seçmen listesinde adınızın bulunduğu yerin karşısına imzanızı atın.
Nerede ve kaç numaralı sandıkta oy vereceğinizi gösteren seçmen bilgi kağıdınızı yanınıza alın. Seçmen bilgi kağıdı kendisine ulaşmayan seçmenler, YSK'nın sayfasından ‘Nerede Oy Kullanacağım' bölümünden sorgulama yaparak seçmen bilgi kağıdının dökümünü alabilir.
OY KULLANIRKEN YAPILMAMASI GEREKENLER
Sandık kurulu görevlisi kimliğinizi alarak seçmen listesinde isminizi bulur ve kontrollerini yaptıktan sonra birleşik oy pusulası, zarf ve mührü size vererek kabinde oyunuzu kullanmanızı ister. Cep telefonu, fotoğraf veya film makinesi gibi görüntü kaydedici veya haberleşme sağlayıcı cihazlarla oy verme yerine girilmesi yasaktır ve cezası bulunmaktadır. Bu tür cihazların oy verme işlemi bittikten sonra iade edilmek üzere sandık kuruluna bırakılması gerekmektedir.
1- Hangi partiler ittifak yaparak seçime girecek?
Siyasi partilerin seçim ittifakı yapmalarına imkan tanıyan 7102 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri Seçmen Kütükleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile Türkiye'de ilk kez siyasi partiler ittifak kurarak seçime girebiliyor.
AK Parti ve MHP'nin kurduğu ve BBP'nin desteklediği "Cumhur İttifakı" protokolü 4 Mayıs'ta, CHP, İYİ Parti, Saadet Partisi ve Demokrat Partinin (DP) kurduğu "Millet İttifakı" protokolü ise 5 Mayıs'ta YSK'ye teslim edildi.
2- İttifak yapan partiler milletvekili aday listelerini nasıl verecek?
İttifak yapan partiler, milletvekili aday listelerini ayrı ayrı verecek. Ancak, "Cumhur İttifakı"na destek veren Büyük Birlik Partisi (BBP), AK Parti listelerinden, "Millet İttifakı"nda yer alan Demokrat Parti ise İYİ Parti listelerinden milletvekili adayı gösterecek. Yeni yasal düzenlemeye göre bu kişilerin kendi partilerinden istifa etmesi gerekmeyecek.
3- Milletvekili aday listeleri ne zaman YSK'ya teslim edilecek?
Siyasi parti genel merkezleri, seçime katılacakları, seçim çevrelerine ait aday listelerini 21 Mayıs günü en geç saat 17.00'ye kadar YSK'ye teslim edecek. Bağımsız milletvekili adayları da aynı gün saat 17.00'ye kadar il seçim kurullarına başvuru yapacak.
4- İttifak yapan partiler, oy pusulasında nasıl yer alacak?
İttifak yapan partiler, oy pusulasında ittifak unvanları altında yan yana yer alacak. Partilerin logoları, isimleri, genel başkanlarının adları ile partiler için ayrılan her sütunun altında, milletvekili adaylarının isimleri de belirtilecek.
5- İttifak alanı içine basılan "EVET" mührü hangi hallerde geçerli sayılacak?
İttifak alanı içerisinde, "EVET" mührünün, bir siyasi partiye ayrılan alana, hem bir siyasi partiye ayrılan alana hem de ittifak unvanı bölümüne, ittifak unvanı bölümüne taşacak şekilde bir siyasi partiye ayrılan alana basılması halinde, bu oy pusulaları geçerli kabul edilecek ve sayım döküm cetvelinde o siyasi partinin cetveldeki sütununa işaretlenecek.
Bu haller dışında, yalnız ittifak alanı içerisine "EVET" mührünün basıldığı her durumda, bu oy pusulaları da geçerli kabul edilecek ve sayım döküm cetvelinde ittifakın ortak oyları sütununa rakamlar birden başlamak üzere, sırasına göre çizilmek suretiyle ayrı ayrı işaretlenecek.
6- Oy pusulaları kaç zarfa koyulacak?
Seçmenler, cumhurbaşkanına ve milletvekillerine yönelik tercihte bulundukları iki ayrı oy pusulasını aynı zarfa koyarak sandığa attıktan sonra oy verme işlemini tamamlayacak.
7- İttifak oyları nasıl sayılacak?
Aynı ittifak içerisindeki siyasi partilerin her birinin geçerli oyu, ittifakı oluşturan siyasi partilerin o seçim çevresinde tek başına aldıkları oy sayısına, ittifakın ortak oylarından gelen payın ilave edilmesiyle bulunacak.
İttifak yapan her bir partiye ortak oylardan gelen pay, ittifak yapan siyasi partilerin tek başına aldıkları oyun bu partilerin toplam oyuna bölünmesiyle elde edilen katsayının, ittifakın ortak oyu ile çarpımı sonucu elde edilecek.
8- İttifak yapan siyasi partiler hangi halde barajı geçmiş sayılacak?
İttifak yapan siyasi partilerin aldıkları geçerli oyların toplamının yüzde 10'u geçmesi halinde, bu siyasi partilerin her biri barajı geçmiş sayılacak. Seçim ittifakı yapılması halinde, yüzde 10'luk barajın hesaplanmasında ittifak yapan siyasi partilerin aldıkları geçerli oyların toplamı esas alınacak, bu siyasi partiler için ayrıca baraj hesaplaması yapılmayacak.
9- İttifakın elde edeceği milletvekili sayısı nasıl hesaplanacak?
İttifakın elde edeceği milletvekili sayısının hesaplanmasında, ittifak yapan siyasi partilerin toplam oyu esas alınacak. İttifakın elde ettiği toplam milletvekili sayısı, ittifak yapan siyasi partiler arasında her birinin aldığı geçerli oy sayısı esas alınarak bu düzenlemedeki usule göre paylaştırılacak.
10- Oylar hangi hallerde geçersiz sayılacak?
Birleşik oy pusulasında tercih edilen cumhurbaşkanı adayı, siyasi parti, ittifak veya bağımsız aday için ayrılan bölümden dışarı taşırmamak suretiyle ''TERCİH'' veya ''EVET'' mührü basılması gerekiyor. Oy pusulasına, ''TERCİH'' veya ''EVET'' mührü dışında, herhangi bir yerine imza atılması veya işaret koyulması halinde oy geçersiz sayılacak. Birleşik oy pusulasının düzgün şekilde katlanıp zarfa koyulmasına dikkat edilecek.
Birleşik oy pusulasından başka, zarfa hiçbir şey koyulmayacak, aksi halde kullanılan oy geçersiz olacak. Seçmene birleşik oy pusulası verildikten sonra hata veya başka bir neden ileri sürülerek yeni bir birleşik oy pusulası verilmeyecek.
Oylar hangi halde geçerli, hangi halde geçersiz sayılacak?
- Örnek oy pusulası şablonlarının birincisine göre sadece ittifak unvanı bölümüne "EVET" veya "TERCİH" mührünün basılması halinde bu oy ittifakın ortak oyu sayılacak.
- İkinci örneğe göre ittifak unvanı bölümüne taşacak şekilde, bir siyasi partiye ayrılan alana "EVET" veya "TERCİH" mührünün basılması halinde oy pusulaları geçerli kabul edilecek ve bu oy mührün basıldığı partiye sayılacak.
- İttifak alanı içerisinde mührün yalnızca bir siyasi partiye ayrılan alana basılması halinde, bu oy pusulası geçerli kabul edilecek ve bu oy, basılan partinin oyu sayılacak.
- Başka bir siyasi parti veya ittifak alanı dışına taşmamak kaydıyla siyasi parti ittifak alanına birden çok mühür basılması oy pusulasını geçersiz kılmayacak ve bu oy ittifakın ortak oyu sayılacak.
- Bir siyasi parti alanına basılan "TERCİH" veya "EVET" mührünün alanları ayıran çizgili bölgeye taşmış olması halinde diğer siyasi partinin alanına geçilmediği için oy pusulası geçerli sayılacak ve bu oy mühür basılan partiye yazılacak.
- İttifak alanı içinde, bir siyasi partiye basılan mührün, ittifak alanlarını ayıran çizgili bölgeye taşmış olması oy pusulasını geçersiz kılmayacak ve bu oy mührün denk geldiği partiye sayılacak.
- İttifak alanı içerisinde yer alan siyasi partiye ait bölüme, parti çizgisini taşacak şekilde birden fazla "EVET" veya "TERCİH" mührü basılması halinde bu oy geçerli sayılacak ve bu oy mühür basılan partinin oyu kabul edilecek.
- İttifak alanı içindeki bir siyasi partiye ait bölüme, birden fazla "EVET" veya "TERCİH" mührü basılması halinde bu oy geçerli kabul edilecek ve bu oy mühür basılan partinin oyu sayılacak.
- İttifak alanı içerisinde yer alan siyasi partilerden hangisine ait olduğu belirlenemeyen ancak ittifak alanına basılan "EVET" veya "TERCİH" mührü bulunan oy pusulası geçerli olacak, bu oy ittifakın ortak oyuna sayılacak.
- İttifak alanı içerisinde mührün hem bir siyasi partiye ayrılan alana hem de ittifak unvanı bölümüne basılması halinde bu oy pusulaları geçerli kabul edilecek ve bu oy mühür basılan partiye sayılacak.
- İttifak alanı içerisinde mührün hem birden fazla siyasi partiye ayrılan alana hem de ittifak unvanı bölümüne basılması halinde oy pusulası geçerli sayılacak ve ittifakın ortak oyuna yazılacak.
- Mührün, ittifak unvanı bölümüne, bir siyasi partiye ayrılan alana taşacak şekilde basılması halinde bu oy pusulaları geçerli kabul edilecek ve oy ittifakın ortak oyuna sayılacak.
- Aynı ittifak içerisinde yer almayan birden fazla siyasi partiye mühür basılması halinde oy pusulası geçersiz sayılacak.
- Birden fazla ittifaka ayrılan alana "EVET" veya "TERCİH" mührü basılan oy pusulaları da geçersiz kabul edilecek.
- Hem ittifak alanı içindeki bir partiye hem de ittifak dışındaki partilerden birine mühür basılması halinde de oy pusulası geçersiz olacak.
- Bir siyasi parti alanına basılan mührün, alanları ayıran çizgili bölgeyi taşıp başka bir partiye ayrılan alana geçmiş olması halinde oy pusulası geçersiz sayılacak.
Seçmenin hakları
-Seçmenler, kendi oy kullandığı sandık çevresinde kendisine ayrılacak bir yerde açık oy sayımını izleme hakkına sahiptir. Seçmen, burada bir usulsüzlük tespit ederse, siyasi partilerin müşahitlerine başvurabilir.
-Oylama veya sayım esnasında bir usulsüzlükle karşılaşılması halinde seçmenin sandık kuruluna itiraz hakkı bulunmaktadır. Uyarı, hem sözlü hem yazılı olarak yapılabilir. İtiraz halinde tutanak tutularak sandık kuruluna imzalatılabilir. Eğer sandık kurulu itiraz tutanağını imzalamıyorsa şahitlere imzalatılarak seçim sandığı çevresindeki avukatlara başvurulabilir.
Müşahitlerin görevleri nedir?
-Sayım masası başında durup oy pusulalarını görme hakkına sahip olan müşahitler, sayım bittikten sonra sandık sonuç tutanağını alma hakkına sahiptir.
-Müşahitler sandık sonuç tutanağını alsa da sandık kurulu üyeleriyle birlikte İlçe Seçim Kurulu'na gidebilirler.
-Müşahitler, sandık kurulunun görevlerini doğru bir şekilde yerine getirmemelerinin tespiti halinde, şikâyet haklarını kullanabilirler. Şikâyetlerinin kabul edilmemesi durumunda, İlçe Seçim Kurulu'na itirazda bulunabilirler.
Müşahitler siyasi sembol taşıyamaz
-Pazar günü sabah 07.00'da oluşturulacak sandık kurulunda görevlilerden birinin eksik olması halinde, bu sırada sandık çevresinde bulunan müşahitlerden biri sandık kurulu üyesi olarak atanabilir.
Bu nedenle müşahitlerin saat 07.00'dan önce, olabilecek en erken saatte sandık çevresinde bulunması gerekir.
-Müşahitler seçim günü yiyecek ve içecek ihtiyaçlarını, sadık başından ayrılmaya gerek kalmayacak biçimde hazır etmelidir.
-Müşahitler, elektriklerin kesilmesi ihtimaline karşı el feneri, telefon şarının bitmesi ihtimaline karşı yedek şarj bataryası, kalem ve kağıt gibi ihtiyaçları yanında bulundurmalıdır.
-Seçim günü sandığa giderken müşahitlerin, seçim yasakları başladığı için görünür yerinde herhangi bir siyasi sembol taşıması yasaktır.