FOTO GALERİ
İnsanlık tarihinin en büyük medeniyetlerinden biri, salgın hastalık yüzünden yok oldu
İspanyolların 1519 yılında kuşattığı ve iki yılın ardından işgal ettiği Aztek medeniyeti, kullanılan silahların orantısızlığından ziyade, Avrupalıların yanlarında getirdiği çiçek, kızamık ve kabakulak salgınları yüzünden yok oldu. Daha önce bu hastalıklarla hiç karşılaşmamış olan Aztek, Maya ve İnka gibi Amerikan medeniyetlerinin yüzde 90’dan fazlası, salgınlar dolayısıyla yığınlar halinde öldü.
İspanyolların 1519’da Küba’dan Meksika sahillerine giderek kolonileştirmek istediği Aztek medeniyeti, İmparator Montezuma’nın ölümünün ardından İspanyol toprağı ilan edildi.
TM Dijital Haber Merkezi
TM Dijital Haber Merkezi
Karşılıklı kullanılan silahlar noktasında büyük fark bulunmasının yanı sıra, Aztekler büyük oranda Avrupalıların “Eski Dünya”dan getirdikleri salgın hastalık yüzünden yok oldu.
Aztek İmparatoru Montezuma’nın ölümünden iki yıl sonra 1521’de bu toprakları işgal eden İspanyol Hernan Cortes, beraberindeki 500 adamıyla Meksika’nın içlerine kadar ilerledi. Bu dönemde o topraklarda hüküm süren Aztek medeniyetinde yaklaşık 16 milyon insan yaşıyordu.
Ağustos 1521’de Aztek İmparatorluğunun başkenti Tenochtitlan’ı işgal eden Cortes’in bu süreçteki en büyük müttefiki, beraberindeki adamlarıyla birlikte Meksika’ya taşıdıkları Avrupa mikrobuydu.
Ateş, bulantı ve ciltte döküntüye sebep olan çiçek salgını, insanların vücutlarında içi sıvı dolu baloncuklar oluşturdu.
Bunun ardından insanların vücutları yara ile kaplanırken, o günlerde her üç kişiden biri çiçek hastalığından öldü.
Antik Mısır, Hindistan ve Çin’de yoğun bir şekilde görülen çiçek hastalığı, 11. yüzyılda dünyanın diğer bölgelerini kolonileştirmek amacıyla düzenlenen haçlı seferleri dolayısıyla Avrupa’ya yayıldı. Azteklerin de dahil olduğu Kuzey ve Güney Amerika kıtalarında yaşayan halklar ise, daha önce bu virüsle hiç karşılaşmamış oldukları için tamamen savunmasız kaldılar.
“YIĞINLAR HALİNDE BÖCEK GİBİ ÖLDÜLER”
İspanyol Cores’e eşlik eden Fransız bir rahip, Newsweek’te yer alan habere göre, o günleri şöyle anlatıyordu:
İspanyol Cores’e eşlik eden Fransız bir rahip, Newsweek’te yer alan habere göre, o günleri şöyle anlatıyordu:
“Yerliler çiçek hastalığı ile nasıl mücadele edeceklerini bilmedikleri için yığınlar halinde böcek gibi öldüler. Birçok yerde, bunca insanın gömülmesi mümkün olmadığı için, insanlar evlerini terk ettiler. Böylece her yer doğal mezara dönüştü.”
Sadece birkaç yıl içerisinde Aztek medeniyetini yok eden çiçek salgını, önce bebekleri ve çocukları öldürdü. Yetişkin insanlar ise ya kendileri de hasta oldukları için ya da hasta yakınlarıyla ilgilenmek zorunda kaldıkları için İspanyollara karşı mücadele etme iradesini kaybettiler; çünkü gittikleri her yerde salgının başladığını görüyorlardı.
AZTEKLERLE SINIRLI KALMADI
Aztekler, Amerika kıtalarında Avrupa hastalığından kırılan tek medeniyet olmadı. Maya ve İnka medeniyetleri de çiçek salgını nedeniyle neredeyse tamamen yok oldu.
Aztekler, Amerika kıtalarında Avrupa hastalığından kırılan tek medeniyet olmadı. Maya ve İnka medeniyetleri de çiçek salgını nedeniyle neredeyse tamamen yok oldu.
Çiçek hastalığının yanı sıra kızamık ve kabakulak salgınlarını da beraberinde bu topraklara taşıyan Avrupalılar, söz konusu medeniyetlerin nüfuslarını yüzde 90’dan fazla oranda azalttı.
18. yüzyıla gelindiğinde ise, yerli Amerikan nüfusuna enfeksiyon bulaştırma girişiminde bulunan Büyük Britanya’nın bu çabasıyla ilgili hatıralarını kaleme alan İngiliz komutanlardan biri, şu satırlara yer verdi:
“Onlara, çiçek salgınından muzdarip hastaların yatmakta olduğu bir hastaneden alınan çarşaf ve başörtüler verdik. Umarım arzuladığımız etki oluşur.”
Salgın hastalıkların birer “biyolojik silah” olarak kullanılmasının ilk örneklerinden biri olan bu durum, İkinci Dünya Savaşı sürecinde İngiliz, Amerikan, Japon ve Rus bilim insanlarının ilgisini çekti; fakat küresel aşı kampanyalarının başarılı olması sonucu bu girişimler havada kaldı.
