Soyadı Kanunu’nun ne zaman ve neden çıkarıldığı vatandaşlar tarafından merak ediliyor. Soyadı Kanunu niçin çıkarıldı sorusu ile ilgili merak ettiklerinize haberimiz içerisinden ulaşabilirsiniz. e-Devlet soyağacı sorgulama hizmeti, çalışmalar nedeniyle bir süre kapalı kalmıştı. 14 Şubat akşamı sistemdeki düzenlemeleri tamamlayan uzmanlar, soyağacı sorgulama ekranını yeniden hizmete açtı. Sistemin dün gece saatlerinde açılmasıyla birlikte bu sabah 07.45’e kadar 8 milyon 141 bin 756 kişinin sorgulama yaptığı açıklandı. Soyağacına ulaşanlar Soyadı Kanunu ile ilgili bilgileri araştırmaya başladılar. Her Türk vatandaşına bir soyadı taşıma yükümlülüğü getiren Soyadı Kanunu, getiren 2525 sayılı kanundur. İsviçre yasalarından alınarak düzenlenen kanun, 21 Haziran 1934 tarihinde kabul edildi, 2 Temmuz 1934 günü Resmi Gazete'de yayınlandıktan sonra 2 Ocak 1935'te yürürlüğe girdi.
SOYADI KANUNU NE ZAMAN ÇIKARILDI?
Her Türk vatandaşına bir soyadı taşıma yükümlülüğü getiren Soyadı Kanunu, getiren 2525 sayılı kanundur. İsviçre yasalarından alınarak düzenlenen kanun, 21 Haziran 1934 tarihinde kabul edildi, 2 Temmuz 1934 günü Resmi Gazete'de yayınlandıktan sonra 2 Ocak 1935'te yürürlüğe girdi.
Soyadı Kanunu'na göre söylerken ve yazarken ön ad önde, soyad sonda kullanılmalıdır. Edebe aykırı ve gülünç soyadlarının, aşiret, yabancı ırk ve millet isimlerinin, rütbe ve memuriyet bildiren isimlerin soyadı olarak alınmasına izin verilmez. Soyadı seçme görevi, 2003'te medeni kanun değişinceye kadar ailenin başı sayılan kocaya verilmiştir.
SOYADI KANUNUN AMACI
Soyadı Kanu'nun amacı, o güne kadar kişilerin ön adlarının yanında bir soyadı yerine dini , sosyal ve ailevi unvanlar taşımalarının yol açtığı olumlu ya da olumsuz ayrımcılığı ortadan kaldırmak ve nüfus işlemleri, askere alma, okul kaydı, tapu işlemleri gibi alanlarda yaşanan karışıklıkları gidermekti. Bu yasayı takiben 26 Kasım’da çıkarılan 2590 sayılı kanunla "ağa", "hacı", "hafız", "hoca", "efendi", "bey", "beyefendi", "hanım", "hanımefendi", "paşa", "hazret" gibi unvan ve lakapların kullanılması yasaklandı.
SOYADI KANUNU
Kanun Numarası : 2525
Kabul Tarihi : 21/6/1934
Yayımlandığı R. Gazete : Tarih : 2/7/1934 Sayı : 2741
Yayımlandığı Düstur : Tertip : 3 Cilt : 15 Sayfa : 506
Bu Kanun ile ilgili tüzük için, “Tüzükler Külliyatı” nın kanunlara göre düzenlenen nümerik fihristine bakınız.
Madde 1 – Her Türk öz adından başka soy adını da taşımağa mecburdur.
Madde 2 – Söyleyişte, yazışta, imzada öz ad önde, soy adı sonda kullanılır.
Madde 3 – Rütbe ve memuriyet, aşiret ve yabancı ırk ve millet isimleriyle umumi edeplere uygun olmayan veya iğrenç ve gülünç olan soyadları kullanılamaz.
Madde 4 – Soy adı seçme vazifesi ve hakkı evlilik birliğinin reisi olan kocaya aittir.
(İptal birinci cümle: Anayasa Mahkemesi’nin 8/12/2011 tarihli ve E.: 2010/119, K.: 2011/165 sayılı Kararı ile.)
Koca ölmüş ve karısı evlenmemiş olursa veyahut koca akıl hastalığı ve akıl zaifliği sebebiyle vesayet altında bulunuyor ve evlilik de devam ediyorsa bu hak ve vazife karınındır. Kocanın vefatıyla karı evlenmiş veya koca evvelki fıkrada zikredilen sebeplerle vesayet altına alınmış ve evlilik de zeval bulmuş ise bu hak ve vazife çocuğun baba cihetinden olan kan hısımlarından en yakın erkeğe ve bunların en yaşlısına yok ise vasiye aittir.
Madde 5 – Mümeyyiz olan reşit soy adını seçmekte serbesttir.
Akıl hastalığı ve akıl zaifliği dolayısıyla vesayet altına alınmış olan reşidin adını babası, yok ise anası, bu da yok ise vasisi seçer.
Madde 6 – En büyük mülkiye memurunun vereceği müzekkere üzerine Cumhuriyet Müddeiumumisi, 3 üncü maddedeki memnuiyete uygun olmayarak soy adı kullananların bu adı değiştirmelerini ve tarihte ün almış olanlara ilişik anlatan adların, hilafını iddia ile, kullanılmamasını mahkemeden isteyebilir.
Kanunla taayyün eden unvanlar mahfuzdur.
Madde 7 – Bu kanunun neşri tarihinden itibaren iki yıl içinde gerek soyadı olmayanlar ve gerekse soy adlarını değiştirmek isteyenler taşıyacakları adı Hükümetin tayin ed