NESLİHAN KESKİN
Ressam Serdar Samancıoğlu'nun 33 yıl önce yaptığı portre, zaman içinde Süleyman Seba'nın en çok bilinen görüntüsü haline geldi. Beşiktaş kulübü portreyi afişlerinde, dergilerinde, hediyelik eşyada kullandı.
Samancıoğlu da bir süre önce 'portrenin ticari kullanımları' hakkında telif davaları açmaya başladı.
KULÜBE, BANKAYA, DİZİYE...
Beşiktaş dergisinin kapağında ve afişlerde kullanıldığı iddiasıyla kulübün Sportif Ürünler şirketine 115 bin liralık, yine kulübün bir bankayla anlaştığı kredi kartı ürünü için de bankaya 16 bin liralık telif davası açıldı.
Ressam Samancıoğlu, son olarak aynı portrenin 4 yıl önce çekilen 'Şevkat Yerimdar' adlı dizide de izinsiz göründüğünü belirterek, yapımcı Limon Film'e de dava açtı. İstanbul Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi'ne açılan davada, 26 Mayıs 2017'de yayına giren dizinin birçok bölümünde tablonun izinsiz olarak görünmesinin ressama manevi zarar verdiği öne sürüldü. Ressamın avukatı, 'mağduriyetin giderilmesi için dizinin her türlü mecrada yeniden yayınlanmasının engellenmesini' ve 'Samancıoğlu'nun yaşadığı üzüntü, elem ve yıpranmanın yol açtığı manevi zararının giderilmesi için 5 bin lira tazminat ödenmesini' istedi.
60 KİŞİ VE KURUMA DAVA
Ressam Samancıoğlu, bir internet medya kuruluşuna açtığı benzer bir davada 'sembolik bir rakam' üzerinde anlaşırken, kendisiyle yapılan söyleşide, '60 kadar kurum ve kişiye dava açtığını' belirterek, "İlk olarak arabulucuya gidiyoruz. Anlaşamazsak da hak neyse yerini bulsun diyerek mahkemeye taşıyoruz. Benim derdim maddiyattan ziyade manevi. İzin alarak kullanmak isteyenlere zaten veriyorum. Ama bunu ticari meta olarak kullanıyorlar" dedi.
Hukukçular, Türkiye'de telif hakkını koruyan düzenlemelerin çok güçlü olduğunu ve bu tip davalarla gündeme taşınmasıyla bir duyarlılığın da oluştuğunu belirtiyorlar. Öte yandan, ticari olmayan kullanımlar için de davalar açıldığına ve 'tutturabildiğinden para almak' gibi bir haksız kazanç yolu olarak kullanıldığına dair şikayetlerin arttığına dikkat çekiyorlar.
TAZMİNAT KAZANILDIĞINI DUYAN ESER SAHİPLERİ DAVA AÇIYOR
Avukat İsmail Filiz, bir şarkının dizide, bir tablonun filmde ya da bir karikatürün internet sitesinde kullanılması için eser sahibinden yazılı izin alınması gerektiğini söylerek şöyle dedi: "Bir tablonun dizide kullanıldığında tazminat ödenmesine karar verildiğine dair haberler, bu tarz dava açılabileceğinin bilincine varılmasına ve daha fazla dava açılmasına sebep oluyor. Eser sahipleri, 'böyle şeylerden para geliyor' diyerek herkese, her olaya dava açmaya başladı."