Müzeler; sanat, arkeoloji ve tarihi gibi türler olarak ülkemizde sıkça bulunan yapılar arasındadır. Geçmiş kültürlerden bilgiler edindiğimiz müzeler, tarihe tanıklık etmemizi de sağlamaktadır. Dünya üzerinde ilk müze Ashmole Müzesi'dir ve İngiltere'de yer almaktadır. Müzelere dair detaylar haberimizde.
MÜZE NEDİR?
Toplumun ve gelişimin hizmetinde olan, halka açık, insana ve yaşadığı çevresine tanıklık etmiş malzemelerin üzerinde araştırmalar yapan, toplayan, koruyan, bilgiyi paylaşan ve sonunda inceleme, eğitim ve zevk alma doğrultusunda sergileyen, kâr düşüncesinden bağımsız, sürekliliği olan bir kurumdur.
TÜRKİYE'DE KAÇ MÜZE VAR?
TÜİK, Türkiye'de bulunan müze türlerini açıkladı. Türkiye genelinde müze sayısı 2015 yılında yüzde 4,3 artarak 409 oldu. Bunların 193 tanesi Kültür ve Turizm Bakanlığı bünyesinde, 216 tanesi ise özel müze kategorisinde yer aldı. Kültür ve Turizm Bakanlığı bünyesindeki müzelerin 63’ü arkeoloji ve tarih, 44’ü etnografya ve antropoloji, 86’sı ise genel müze olarak faaliyet gösterdi.
MÜZE TÜRLERİ NELERDİR?
Sanat Müzeleri
Güzel sanatlar müzesi adıyla da bilinir. Daha çok resim ve heykel gibi sanatsal eserlerin kronolojik sırayla sergilendiği müzelerdir. Son yıllarda müzik ve edebiyat tarihine dair yazılı ve görsel eserlerin bulunduğu sanat müzeleri de açılmaktadır.
Bilim Müzeleri
Bilim müzeleri kendi içerisinde çeşitlere ayrılır. Bilimsel icatların gelişim süreçleri tarihi belgeler ile sergileyen türleri mevcuttur. Örneğin bu zamana kadar yapılmış ilk aşıdan günümüze kadar gelen tüm aşı çeşitlerinin sergilendiği bir müze, bilim müzesidir.
Arkeoloji Müzeleri
Arkeolojik kazılar sonucunda elde edilen bulguların tanımlanıp sınıflandırıldığı müzelerdir. Bu müzeler sayesinde ilkel kabileler, eski beylikler, yıkılmış olan devlet ve imparatorluk hakkında tarihi bilgiler edinmek mümkün olur.
Özel Müzeler
Özel müzeler kendi içerisinde ikiye ayrılır. Kişiye özel müzelerde, bir ya da birçok kişinin belirlediği bir konu hakkındaki eserler tanıtılır. Örnek olarak Orhan Pamuk'un Masumiyet Müzesi, ve Sunay Akın'ın Oyuncak müzesi gösterilebilir. Kurumlara özel müzelerde de farklı konulara ait birçok eser yer alabilir.
Açık Hava Müzeleri
Eserlerin değil mekanın ziyaretçilere açıldığı müzelere açık hava müzeleri denir. Tarihi bir cami, tiyatro ya da opera binası müzeye dönüştürülebilir.
Etnografya Müzeleri
Tarihi uygarlıkların kültür ve sanatlarına dair eserlerinin toplandığı müzelerdir. Örneğin Uygurların günlük yaşamlarında kullandığı eşyalar ya da Hititlerin yazılı belgeleri etnografya müzelerinde sergilenir.
Teknoloji Müzeleri
Teknoloji alanında icat edilen cihazların ve aygıtların sergilendiği müzelerdir. Geçmiş zamanlarda icat edilmiş eserlerin bulunduğu yapılara Tarih- Teknoloji adı da verilir. Yapay zeka ve robot gibi yeni icatların toplandığı müzelere ise inovasyon müzesi denmektedir. Bazılarında eski ve yeni icatlar bir arada yer alarak aralarındaki farklar görsel ve yazılı olarak gösterilir.
Tarih Müzeleri
Tarih müzeleri bir savaş, kıtlık gibi toplumsal bir olayla ve bir devlet ile ilgili olabilir. Bu müzelere Osmanlı İmparatorluğu hakkında açılan sayısız müze örnek olarak gösterilebilir. Tarihi kişiliklerin kişisel eşyalarının sergilendiği tarihi müzeler de mevcuttur.