İmam Gazali'nin sözleri| İmam Gazali kimdir, eserleri nelerdir?

İmam Gazali, Büyük Selçuk Devleti döneminde ismini tarihe yazmış isimlerden biridir. İslam alimi, müderris ve mutasavvıfı gibi sıfatları olan İmam Gazali, Ehl-i Sünnet görüşünü benimsemiştir. Hayatı boyunca sayısız eser bırakan İmam Gazali, Nizamülmülk tarafından Nizamiye Medresesi'nin başına getirilmiştir. Günümüze kadar yalnızca 75 eseri ulaşan İmam Gazali'nin sözleri ve eserleri...

İMAM GAZALİ'NİN SÖZLERİ NELERDİR?

Yalan ve aldatma hakikatin üstünü örten gölge gibidir. Akıl güneşin üstüne doğduğunda o gölge yok olup gider. (imam-ı Gazali)

Ey nefsim, sonra tevbe ederim ve iyi şeyler yaparım diyorsan, ölüm daha önce gelebilir, pişman olup kalırsın. Yarın tövbe etmeyi, bugün tevbe etmekten kolay sanıyorsan aldanıyorsun... (İmam Gazali)

Şehvet hükümdarları köle, sabır köleleri hükümdar yapar. (İmam Gazali)

Zavallı İnsanoğlu.. Eğer fakirlikten korktuğu kadar cehennemden de korksa, ikisinden de kurtulurdu... (İmam Gazali)

Ulaşamadığına tevekkül, ulaştığına rıza, kaybettiğine sabır gösteren kişi takvâ ehlidir. (İmam-ı Gâzali)

'Vücudun rahatı az yemekte; ruhun rahatı az günahtadır. (İmam- ı Gazali)

Çünkü insan iki küçük et parçasıyla ölçülür; kalbi ve dili. (İmam-ı Gazali)

Kul ile Rabbi arasındaki ilk perde, kulun nefsidir.(İmâm-ı Gâzâli)

İMAM GAZALİ KİMDİR?

Gazali 1058 yılında Horasan’ın Tus şehrinde doğmuştur. İlköğrenimini Tus şehrinde Ahmed b. Muhammed er-Razikani’den, daha sonra Cürcan şehrine giderek Ebu Nasr el-İsmaili’den eğitim görmüş daha sonra 28 yaşına kadar Nişabur Nizamiye Medresesi’nde ilim öğrenimi görmüş, itikadi düşünce olarak Ebu Hasan Eş’ari’den ve ameli görüş olarak ise Şafii etkilenmiştir. Hocası İmam-i Harameyn Abdülmelik el-Cüveyni 1085 yılında ölünce Nişabur’dan Büyük Selçuklu Devleti’nin veziri Nizamülmülk’ün yanına gider.

Nizamülmülk’ün huzurunda olan bir toplantıda verdiği cevaplarla diğer bilginlerden üstünlüğünü kanıtlayınca 1091 yılında Bağdat’taki Nizamiye Medresesi’nin baş müderrisliğine tayin edildi. Burada geniş bilgisi ve yetiştirdiği kalabalık öğrenci topluluğuyla kısa sürede ün ve saygınlık kazandı. Bir zaman ders veremeyecek ölçüde ruhsal bunalıma düştü. Bu bunalım Gazali’nin Sufizm’e yönelmesinde etkili oldu.

Tasavvuf alanındaki hocası olan Ebu Ali Farmedi’nin etkisiyle bu alana daha çok önem verdi. Tasavvufa olan ilgisinden ve hacca gitmek istemesinden dolayı medresedeki görevini bırakarak 1095 yılında Bağdat’tan ayrılarak Şam’a gitti. Şam’da iki yıl kaldıktan sonra 1097 yılında hacca gitti. Bu davranışını dinsel gerekleri tam olarak yerine getirememesine bağlayanlar olduğu gibi Nizamülmülk’ün öldürülmesine duyduğu üzüntünün neden olduğunu öne sürenler de vardır. Hac görevi sonrasında Şam’a döndü ve buradan Bağdat yoluyla Tus’a geçti. Şam ve Tus’ta bulunduğu sürede tefekkür ve uzlet yaşamı sürdü ve tasavvuf alanında oldukça ileri bir aşamaya geldi. Bağdat’tan ayrılışından on bir yıl sonra 1106 yılında Nizamülmülk’ün oğlu Fahrülmülk’ün ricası üzerine Nişabur Nizamiye Medresesi’nde tekrar eğitim vermeye başladı. Burada kısa süre sonra Tus’a dönerek yaptırdığı Tekke’de müritleriyle birlikte Sufi yaşamı sürdü. Gazali 1111 yılında doğum yeri olan Tus şehrinde vefat etti.

GAZALİ VE ESERLERİ

Gazali’nin, risale ve reddiyeleriyle birlikte 500’e yakın kitap yazdığı hakkında bilgiler vardır. Mısırlı bilim adamı Abdurrahman Bedevi yapmış olduğu araştırmalara göre Gazali’nin 457 adet kitap yazdığını belirtir. Ancak günümüze kadar ulaşan eserlerinin sayısı 75 tanedir.

1. İhya-u Ulumi’d-din: Gazali’nin en çok bilinen ve en büyük eseridir. Bu kitapta fıkıh ve tasavvuf konuları ele alınmıştır. Dört kısımdan oluşur. Kitap yazılışından bu yana İslam dünyasında çok okunan kitaplar arasındadır. Kitaba dair çeşitli şerhler de yazılmıştır.
2. El münkız mine’d Dalal: Bu kitabında hakikate nasıl eriştiğini anlatmakta ve bazı fırkaları inceleyerek tenkit etmektedir.
3. Makaasidü’l Felasife: Felsefeyi tenkit etmeden önceki incelemesidir.
4. Tehafütü’l Felasife: Aristo felsefesine tenkit amacıyla yazılmıştır.
5. El İktisad fi’l İtikad: Kitap, itikat konularını içerir.
6. Kimya-i Saadet: İman ve ahlaka ait konuları içerir.
7. El Kıstasü’l Müstakim ve Fedâih-ul-Bâtıniyye: Batınilere reddiye ve tenkit olarak yazılmıştır.
8. Bidayetü’l Hidaye; Din ve ahlak bilgilerini öğreten bir kitaptır. Birinci kısmında zahiri ibadet ve ahlak, ikinci kısmında kalbin itaat ve isyanı konusunu ele alır. Daha sonra göz, kulak, dil, cinsiyet uzuvları, eller ve ayakların güzel kullanılmasından söz eder. Son bölümünde kalbin ikiyüzlülük ve kibir gibi kötülüklerden temizlenmesi konularını anlatır.