Görgü tanıkları depremde görülen ışık patlamasını anlattı

Elazığ'ın Sivrice ilçesinde deprem sırasında güvenlik kamerasına yansıyan ve sosyal medyada tartışma konusu olan ışık patlamasının görgü tanıkları o anlar anlattı. Fırat Üniversitesi Jeoloji Mühendisliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Ahmet Şaşmaz ise ışık patlamalarının fay üzerindeki ana yarıklardan çıkan elektrik yüklerinin atmosferle teması halinde oluşan ışık yansımaları olduğunu söyledi.

Elazığ'da 24 Ocak günü meydana gelen 41 kişinin yaşamını yitirdiği Sivrice ilçesi merkezli deprem sırasında ilçe merkezine 5 kilometre uzaklıkta bulunan bir iş yerinin güvenlik kamerasına ışık patlamaları yansındı. Kameradaki görüntüde deprem öncesi ve sonrasında Hazar Gölü çevresinde ışık patlamaları gerçekleşiyor. Görüntülerde bu sırada elektrik kesintilerinin olduğu da görülüyor.

'IŞIĞI GÖRDÜĞÜMDE DEPREM SÜRÜYORDU'

Sivrice ilçesinde görülen ışık patlamasının görgü tanığı olan özel güvenlik görevlisi Oğuz Türkmen, ışığı gördüğü sırada depremin de devam ettiğini söyledi.

Hem deprem, hem de ışık patlamasından çok etkilendiğini anlatan Türkmen, o anları şu sözlerle anlattı:

"Deprem sırasında güvenlik odasının içerisindeydim, sarsıntıyla birlikte kapıyı açtım refleksle. Tam da o sırada karşımda büyük bir ışık belirdi, ışık zihnime kazındı. Bu ışık nereden çıktı acaba, gölün içinden mi çıktı, nasıl oldu, bir enerji patlaması mıydı diye. O sırada deprem olmaya devam ediyordu. Deprem bittikten sonra arkadaşlarımı arkamda görünce ferahladım. Bu bir trafo patlaması falan değildi, birkaç tane ışık çıktı, en büyük ışığı görüyorsunuz kamera kayıtlarında da var. Ben ilk başta ışığın gölün içerisinden çıktığını zannettim. Işık gözüme şöyle belirdi, hani şimşek çakar da bir beyaz ışık belirir ya karanlıkta, bu karşıda dağın arkasında belirdi."

Sivrice ilçesinde yaşayan vatandaşlardan bazıları da, ışık patlamasında göktaşı düştüğünü sandıklarını söyledi.

YARIKLARINDAN ÇIKAN ELEKTRİK YÜKÜNÜN ATMOSFERLE TEMASI

Sosyal medyada gündem olan ışık patlaması bilimsel olarak açıklandı. Fırat Üniversitesi Jeoloji Mühendisliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Ahmet Şaşmaz, deprem ışıkları olarak bu parlamaların deprem bölgesinde ve deprem sırasında meydana gelen ışık parlamaları olarak tanımlandığını söyledi.

Şaşmaz, ışık parlamasının dünyadaki depremlerde yansımalarını duyduklarını belirterek, "Özellikle literatürde bunun nedenleri konusunda pek çok görüş var. Ancak bilim insanları bu konu üzerinde hemfikir değiller. Ancak genel kanaat, bu yansımaların deprem sırasında iki kayacığın birbirine sürtünmesi sonucunda yerin derinliklerinde ortaya çıkan kayaçlar üzerinde stresin elektrik yüklediği şekilde ortaya çıkması ve bu da kırık sistemleri boyunca yüzeye doğru çıkarak, atmosferle temasta bulunması sırasında büyük bir ışık parlaması şeklinde ortaya çıkıyor. Bunun diğer bir görüşü ise özellikle deprem oluşmadan önce yerinde derinliklerindeki kayaçlar üzerindeki stres ve ek yükler, bazı oksijen bulunduran kayaçların elektron yüklü birtakım eksilmelerin kimyasal bağlarında bozulmalara neden olduğu ve bozulmaların elektrik yüklediği şekilde ortaya çıktığı ve bunun daha sonrasında kırık ve yarıklar vasıtasıyla yoğun bir basıncın etkisiyle yüzeye doğru fırladığını ve atmosferde ışık yansıması oluştuğu düşüncesi en hakim olan görüştür. Görüntülerde ışık patlaması muhtemelen Doğu Anadolu'daki fay üzerindeki ana yarıklardan çıkan elektrik yüklerinin atmosferle teması halinde oluşan ışık yansımadır. Bunun konsantrik halkalar şeklinde bir alev patlaması şeklinde görüyoruz. Ama küçük görüntülerdeki meteor taşlarının parlamasına benzeyen görüntüler de muhtemelen fay zonu yakınlarındaki mikro yarıklardan çıkan, düzensiz gelişigüzel elektron yükleri olabileceğini düşünüyorum" dedi.

DHA