Enderun usulü teravih namazının nasıl kılınacağı merak edilen konuların arasında yer alıyor. Ramazan ayının gelmesiyle birlikte teravih namazlarına da başlandı. Camilerde cemaat ile kılınan teravih namazının bir çeşidi de Enderun usulü teravih namazıdır. Enderun usulü teravihi namazı bir Osmanlı geleneği olarak pek çok camide kılınmaktadır. Farklı makamlarda edaların edildiği Enderun usulü teravih namazı hakkındaki her şey haberimizin detaylarında…
ENDERUN USULÜ TERAVİH NEDİR?
Enderun Usulü Teravih namazı, Osmanlı iç teşkilatında sarayda, saray cami ve mescitlerinde, Hırka-i Saadet'te, başta selatin camiler olmak üzere büyük camii ve dergâhlarda uygulanan bir ibadet geleneğiydi.
Enderun Usulü Teravihin makamları, Klasik Türk musikisinin en önemli ismi olan Itrî'ye dayanıyordu.
ENDERUN USULÜ TERAVİH NASIL KILINIR?
Enderun'da başlayan bu tertipte, farklı makamların nağmelerinin insan ruhu üzerindeki tesirleri düşünülerek sıralama yapılırdı. Böylelikle ibadetteki coşku, ferahlık; okumalardaki ahenk, dualardaki samimiyet ve ihlas sürdürülerek, otuz üç rekât olan teravih bitimine kadar sıkılmadan, zevk ve huşu içinde eda edilmiş oluyordu.
YEDİ FARKLI MAKAMLA KILINAN NAMAZ
Osmanlı sarayında doğan ve günümüze kadar sürdürülen köklü geleneklerden Enderun Usulü Teravih, öncelikle müezzinin namaz öncesi getirdiği kamet ile yatsı namazının hicaz veya uşşak makamında kılınacağı belirleniyor.
RAMAZAN İÇİN BESTELENEN İLAHİLER OKUNUYOR
Enderun Usulü Teravihte, her dört rekât arasında, bir sonraki dört rekâtın makamında bestelenmiş Ramazan ilahileri okunur. İmam son rekâtta mahur makamında selâmını verir; ardından yine mahur makamında bestelenen salat-ü selam ve segâh, salat-ı ümmiye okunarak teravih namazı tamamlanır.
Vitir namazı ise, müezzinin son salavatının makamına göre hüzzam, segâh veya saba makamında kılınır. Böylece yatsı namazı teravih ve vitir ile birlikte yedi makam da namaz içerisinde kullanılır.
İSTANBUL’UN 30 CAMİSİNDE ENDERUN TERAVİH GELENEĞİ
Osmanlı döneminde uygulanan ezan, kamet, Kur'an-ı Kerim, ilahiler, kasideler ve duaların okunduğu ramazan ayının kadim saray geleneği "enderun usulü teravih" programı, İstanbul'daki 30 camide uygulanacak. Osmanlı sarayında Enderun Mektebi'nde ortaya çıkan ve sonrasında birçok camiye yayılan enderun usulü teravih, 11 ayın sultanı ramazanın hoş ritüelleri arasında yer almaya devam ediyor. Osmanlı iç teşkilatında, sarayda, Hırka-i Saadet'te, saray camileri ve mescitler ile selatin camileri başta olmak üzere büyük camilerde ve dergahlarda uygulanan ve Anadolu'ya yayılan dini bir gelenek olan enderun teravihe İstanbulluların ilgisi giderek artıyor. Kadim ramazan geleneği enderun usulü teravihin özelliği, namazın her dört rekatının, Türk musikisinin farklı makamlarında kılınması ve bu makamlardaki ilahilerle de süslenmesi. Enderun usulü teravihte en çok "hicaz", "segah", "isfahan", "uşşak" ve "acemaşiran" makamları kullanılırken, vitir namazı "segah" makamında kılınıyor. İstanbul Müftülüğü'nce bu yıl 11 ilçedeki 30 camide ramazanın belirli günlerinde, Eyüpsultan Camisi, Sultan Ahmet Camisi ve Fatih Camisi'nde ise ramazan ayı boyunca enderun usulü teravih namazı kılınacak. Öte yandan, ramazan boyunca İstanbul'un 35 ilçesindeki 358 camide Sakal-ı Şerif ziyaret edilebilecek. Kentin tüm ilçelerinde 247 camide itikafa girilecek, 97 camide ise hatimle teravih namazı kıldırılacak.
İstanbul'da ramazanı karşılamanın heyecanını yaşayan vatandaşlar camilere akın etti. Büyük Çamlıca Camisi'ni dolduran on binlerce kişi de ilk teravih namazını kıldı.