AA
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın eşi Emine Erdoğan, 2017 yılında himayesinde başlatılan Sıfır Atık Projesi'nin, hayallerinin de ötesine geçerek uluslararası başarılara imza attığını söyledi. Gelecek nesillere tertemiz ve gelişmiş bir Türkiye bırakmak kadar yaşanabilir bir dünyanın önde gelen mimarları arasında yer almak gibi önemli bir hedefleri de olduğuna işaret eden Emine Erdoğan, sınırları aşarak bir dünya markası haline gelen Sıfır Atık Projesi ile alınan sonuçlardan gurur duyduğunu belirtti. İşte Emine Erdoğan'ın Sıfır Atık Projesi'nde gelinen son duruma ilişkin yanıtları:
'HAYALLERİMİN ÖTESİNDE'
"Türkiye'nin en büyük çevre hareketi" haline gelen Sıfır Atık Projesi'nin geldiği noktayı değerlendirir misiniz?
"Sıfır Atık Projesi benim hayallerimin çok daha ötesine geçti. Bugün projenin ülkemizde 7'den 70'e hemen herkes tarafından bilindiğine şahitlik ediyorum. Bu bizi çok sevindiren, ülkemiz adına önemli bir kazanım. 2023'e kadar Sıfır Atık Projesi'ni ülke çapında yaygınlaştırma hedefimiz var. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığımızın bu konudaki çalışmalarını takdirle izliyoruz. Belediyelerimiz de bu konuda çok ilgililer. Milli Eğitim Bakanlığımız okullarda okul öncesinden başlayarak her kademede öğrencilere sıfır atık, çevre ve iklim değişikliğine ilişkin eğitim veriyor. Birçok hedefi zamanından önce tutturduk. Ülke olarak örnek bir iş yaptığımızı düşünüyorum."
24.2 MİLYON TON ATIK TOPLANDI
"Gelecek nesillere tertemiz ve gelişmiş bir Türkiye bırakmak kadar, yaşanabilir bir dünyanın önde gelen mimarları arasında yer almak gibi çok önemli bir hedefimiz de var. Projemizin başladığı 2017 yılından 2022 yılı ocak ayına kadar geçen sürede 16.5 milyon ton kağıt-karton, 4.1 milyon ton plastik, 1.7 milyon ton cam, 0.4 milyon ton metal, 1.5 milyon ton organik ve diğer geri dönüştürülebilir atıklar olmak üzere yaklaşık 24.2 milyon ton geri kazanılabilir atık ekonomiye kazandırıldı."
2.44 MİLYAR LİRA TASARRUF
"Sıfır Atık Projesi başladığında geri kazanım oranı yüzde 13'tü. Halihazırda bu oran yüzde 22.4 civarlarında. 2023'te geri kazanım oranımızı yüzde 35'e çıkarmayı hedefliyoruz. Bildiğiniz gibi, ücretli poşet uygulamasıyla poşet kullanımında yüzde 75'lik azalma sağlandı. Bugüne kadar plastik poşet kaynaklı 354 bin ton plastik atığın oluşumu engellendi. Bu azalma plastik poşet üretimi için gerekli ham madde ithalini de önledi ve yaklaşık 2.44 milyar lira tasarruf edildi. Bununla birlikte yaklaşık 14 bin 640 ton sera gazı salınımı da engellenmiş oldu. Aldığımız bu sonuçlardan gurur duyuyoruz. Bu emek, ülkemizin ve çocuklarımızın geleceği için büyük bir yatırım."
LİDER EŞLERİNE ÇAĞRI
İklim değişikliği ve çevre konularındaki hassasiyetinizi ziyaret ettiğiniz ülkelerdeki lider eşleriyle de paylaşıyorsunuz, lider eşlerinin iklim değişikliğindeki rolü sizce ne olmalı?
"Ben en başta bir anne ve aynı zamanda bir büyükanneyim. Onlar için yaşanabilir bir dünya, güzel bir gelecek niyaz ediyorum. Sıfır Atık Projesi bu geleceğin kurulmasında mihenk taşı olabilecek bir çaba. İklim değişikliği istisnasız olarak hepimizin ortak meselesidir. Lider eşleri olarak, dünyanın bu en önemli meselesine dikkati çekmek, buradaki dikkatin azalmasına izin vermemek için ortak projeler yürütülmesi gerekliliğine inanıyorum. Özellikle Sıfır Atık Projesi konusunda lider eşleriyle bir diplomasi başlattık. Birçok ülke projeyi öğrenmek ve ülkelerinde uygulamak için bizimle temasa geçti, bu ülkelerdeki lider eşleriyle görüşmeler yürütüyoruz. Doğayla barışık yaşam tarzları inşa etmemize destek olacak ve bunun küresel ölçekte iletişimini yürütecek kampanyalar düzenlememiz gerekiyor. Ben tüm uluslararası projelere açığım ve elimden gelen katkıyı sunmaya hazırım. Umuyorum ileride uluslararası toplumun çevre konularındaki işbirliği katlanarak artar."
KÜLLİYE'YE ÇÖP KAMYONU GİRMİYOR
Sıfır Atık nasıl yaşam kültürümüz haline gelebilir?
"'Kullan at' ürünler yerine, yeniden kullanılabilen ürünlerin tercih edilmesi dünyanın geleceğine büyük katkı sağlayacak. Plastiklerden uzak durmak, plastik şişe yerine su matarası kullanmak gibi basit ancak son derece etkili adımlar atabiliriz. Biz de Külliye'de ve Cumhurbaşkanlığı'nın bağlı olduğu tüm kurumlarda Sıfır Atık Sistemi'ni kurduk, artık buraya çöp kamyonu hiç girmiyor. Yine yemekhanelerdeki yiyecek artıkları hayvan barınaklarına gönderiliyor."
Mavi bayraklı plajlarda dünya üçüncüsüyüz
Türkiye genelinde deniz çöpleriyle etkin mücadele için 2019'da başlatılan 'Sıfır Atık Mavi' projesinin geldiği durum hakkında bilgi verir misiniz?
"Sıfır Atık ve Sıfır Atık Mavi iki kardeş proje diyebiliriz. Bildiğiniz gibi denizlerdeki kirliliğinin yüzde 80'i karasal kaynaklı. Sıfır Atık Mavi projesi hem var olan atıkları temizlemeyi hem de yeni atıkların oluşmasını engellemeyi amaçlıyor. Ülkemizin 760 kuruluşu 'Sıfır Atık Mavi Sözü' verdi. Denizlerin kirlenmesiyle mücadele edeceklerini taahhüt ettiler. Yürüttüğümüz çalışmalarla deniz suyu kalitesinde büyük iyileşmeler görülüyor, bu da temiz denizlerin göstergesi olan mavi bayraklı plajlarımızın sayısını hızla artırıyor. Ülkemiz 2021 yılında 519 mavi bayraklı plajımız ile dünyada üçüncü sırada yer aldı. 2023 için hedefimiz dünya birincisi olmak."
GELECEĞİMİZ İÇİN ÇABALIYORUZ
Sıfır Atık Projesi birçok ulusal ve uluslararası ödül aldı. Bu başarıları nasıl değerlendiriyorsunuz?
"Biliyorsunuz projemiz geçen yıl BM'nin iki önemli kurumu UNDP ve UN HABİTAT'tan özel çevre ödüllerine layık görüldü. 2019'da OECD ülke raporunda 'Umut Vadeden Proje' olarak örnek gösterildi. Son olarak Akdeniz Parlamentosu'nda 21 Akdeniz ülkesinin çok sayıda projeyle katıldığı yarışmada en iyi proje seçildi. Bu ödüle ayrıca çok sevindik. Çünkü Türkiye, Akdeniz'de önde gelen bir aktör. Sıfır Atık Projesi'ni sadece ülkemiz sınırları içinde ele almıyoruz. İklim değişikliğiyle mücadele tüm dünyanın ortak hareket etmesi gereken bir alan olmalı. Dolayısıyla hem ülkemizin hem de dünyanın geleceği için gayret ediyoruz."
KADINLAR ÖNCÜLÜK YAPIYOR
Sıfır Atık Projesi aynı zamanda bir "kadın çevre hareketi" olarak anılıyor. Sıfır Atık Projesi'nde kadının rolünü nasıl değerlendiriyorsunuz?
Kadın ve çevre konularının yan yana gelmesi tesadüf değil, bilakis önemli bir birliktelik. Sıfır atığın yaygınlaştırılması ve yaşamlarımızın ayrılmaz bir parçası haline gelmesi için kadınların öncü olduğuna inanıyorum. En başta, çocuklarının geleceğinin doğanın korunmasına bağlı olduğunu biliyorlar. Biyoçeşitliliğin korunması, sağlıklı gıdaya erişim ve yerli tohumların saklanmasını içeren 'Mirasımız Yerel Tohum' projesine en çok katkıyı kadın çiftçilerimiz veriyor. Bundan sonra da elbette yeni projeler geliştirilebilir. Tüm çevrelerden kadınlarımızla dirsek teması içindeyiz. Kadınların geliştirdiği projelere bilhassa önem veriyorum. Kadınlar, çevreyi yaşanabilir ve sürdürülebilir kılmadaki vazgeçilmez rollerini fark ettikçe sıfır atık projesinin çok daha üst noktalara taşınacağını düşünüyorum.