AA
Bilim insanları, binlerce yıldır insanlığı büyüleyen kuzey ışıklarının nasıl oluştuğunu net bir şekilde ilk kez ortaya koydu. ABD'de yer alan Iowa Üniversitesi'nden bilim insanları, laboratuvar koşulları altında "Aurora Borealis" olarak da bilinen kozmik ışıltıyı yeniden oluşturdu. Böylelikle, kuzey ışıklarının belirli koşullar altında elektronları hızlandıran "Alfven" adı verilen güçlü elektromanyetik dalgalardan kaynaklandığına dair teori kanıtlandı.
NTV'nin haberine göre, "Aurora Borealis" olarak da adlandırılan kuzey ışıkları, binlerce yıldır insanlığı büyülemesine rağmen, tam olarak nasıl oluştuğu hiçbir zaman çözülemedi. Şimdi bilim insanları, etkileyici kozmik ışıltının, belirli koşullar altında elektronları hızlandıran Alfven dalgaları adı verilen güçlü elektromanyetik dalgalardan kaynaklandığına dair kesin kanıtlara sahip olduklarını söyledi.
Nature Communications dergisinde bu hafta yayınlanan çalışmada, Iowa Üniversitesi'ndeki bilim insanları Landau'nun tahminlerini doğruladı. Çalışmanın yazarlarından Greg Howes, "Ölçümler, bu küçük elektron popülasyonunun Alfven dalgasının elektrik alanı tarafından bir dalgayı yakalayan ve dalga ile birlikte hareket ettikçe sürekli olarak hızlanan bir sörfçüye benzer şekilde 'rezonans ivmesine' maruz kaldığını ortaya çıkardı" dedi.
Bununla birlikte Howes, Güneş patlamalarının bazen şiddetli jeomanyetik fırtınaları tetikleyebildiğini söyledi. Ardından bu fırtınaların, manyetik alan çizgilerinin koptuğu ve yeniden şekillendiği, "aniden serbest kalan gerilmiş bir lastik bant gibi", Dünya'ya doğru geri çekildiği ve "manyetik yeniden bağlantı" adı verilen bir süreci yönlendirdiğini açıkladı.
KUZEY IŞIKLARI İLK KEZ LABORATUVAR ORTAMINDA OLUŞTURULDU
Öte yandan, bu durum 40 yıldan fazla bir süredir anlaşılmış olsa da, Iowa Üniversitesi liderliğindeki araştırma ekibi kuzey ışıklarının oluşumunu ilk kez laboratuvarda simüle etti.
NASA, ABD Enerji Bakanlığı ve ABD Ulusal Bilim Vakfı'ndan sağlanan fonla araştırmacılar, Alfven dalgalarının Dünya'ya doğru hızlandırılmış elektronları incelemek için UCLA'nın Temel Plazma Bilim Tesisi'nde Büyük Plazma Cihazı (LPD) kullanarak çok sayıda simülasyon gerçekleştirdi.
ELEKTRONLAR SAATTE 72 MİLYON KİLOMETRE HIZA ULAŞIYOR
Howes, "Özel olarak tasarlanmış bir anten kullanarak, bir bahçe hortumunu hızla yukarı ve aşağı sallamak ve dalganın hortum boyunca hareketini izlemek gibi, makineden aşağı Alfven dalgaları başlattık. Bu şekilde, elektronlar dalgada 'sörf yaparken', nasıl enerji kazandıklarını ölçtük. Kuzey ışıklarının parıltısını yeniden yaratamasak da, ölçümlerimiz simülasyonlarından gelen tahminlerle eşleşti.Alfven dalgalarında gezinen elektronların elektronları saatte, 72 milyon kilometre hıza kadar çıkarabileceğini ve bunun aurora etkisine neden olabileceğini kanıtladık" dedi.