AA
Türk savunma sanayisi yıl boyunca muharebe sahasında ortaya çıkan yeni ihtiyaçlara ve geleceğin muharebe ortamına yönelik çalışmalar gerçekleştirdi, var olan ürünlere yeni yetenekler kazandırdı.
Savunma ve havacılık sektörü, ihracatta son yıllarda kırdığı rekorlarını daha da yukarıya taşıyarak 2025 tamamlanmadan 8,6 milyar dolara ulaştı. Bir dizi yeni ürün ilk kez ihraç edildi.
İhracat başarısına da katkı sağlayan gelişmeler yıl boyunca yoğun şekilde devam etti.
Ocak ayında ASELSAN'ın yerli ve milli teknolojisi ANTIDOT 2-U/S Elektronik Destek Podu, Baykar'ın Bayraktar TB2 platformunda başarıyla test edildi.
Türk Havacılık ve Uzay Sanayii'nin (TUSAŞ) geliştirdiği insansız hava aracı ANKA, ROKETSAN'ın L-UMTAS füzesiyle 15 bin feetten hedefi tam isabetle vurdu. ANKA III insansız hava aracı ASELSAN'ın TOLUN mühimmatıyla gövde içerisinden mühimmat atışını başarıyla gerçekleştirdi. HİSAR-O hava ve füze savunma sistemi, kızılötesi arayıcı başlığıyla gerçekleştirilen test atışında hedefini tam isabetle etkisiz hale getirdi.
TAYFUN VURDU, BAYRAKTAR TB2T-AI SİHA UÇTU
Şubat ayında ROKETSAN tarafından geliştirilen yerli ve milli füze TAYFUN, uzun menzilli test atışında hedefini tam isabetle vurdu. Türkiye'nin ilk yerli ve milli havadan havaya görüş ötesi füzesi GÖKDOĞAN, atış testinde hedef uçağı imha etti.
TUSAŞ tarafından geliştirilen T625 GÖKBEY Genel Maksat Helikopteri, yoğun kış şartlarında alçak irtifa soğuk hava testlerini başarıyla tamamladı. ASELSAN ve TÜBİTAK SAGE tarafından geliştirilen Türkiye'nin milli ve yerli nokta hava savunma sistemi olan GÖKSUR, su üstü platformundan ilk atışını icra etti.
ASELSAN'ın GÖKTAN Projesi'nde atışlı testler başarıyla tamamlandı. Bayraktar TB2'nin, turbo motor ve gelişmiş yapay zekaya sahip yeni versiyonu Bayraktar TB2T-AI SİHA, test uçuşlarına başlayarak gökyüzündeki yerini aldı. Bayraktar KIZILELMA, Aerodinamik Sistem Tanımlama Testi'ni başarıyla geçti.
MURAD AESA RADARI GÖKYÜZÜNDE, BAYRAKTAR TB3'TEN İLK ATIŞ
Mart ayında Bayraktar AKINCI Taarruzi İnsansız Hava Aracı (TİHA), ASELSAN'ın MURAD AESA Radarı ile ilk uçuşunu gerçekleştirdi. ROKETSAN'ın geliştirdiği KARA ATMACA füzesi, atışlı test faaliyetinde en uzun menzilli ve süreli uçuşunu gerçekleştirerek kendi rekorunu tazeledi.
TÜBİTAK SAGE ve ASELSAN tarafından geliştirilen GÖZDE Güdüm Kiti yüksek hızda hareket eden hedefi tam isabetle vurdu. HAVELSAN, Gemi Veri Dağıtım Sistemi'nde kullanılan ve yurt dışından alınan ticari tipteki elektronik kartları millileştirdi.
Baykar, dünyanın en büyük savunma şirketlerinden Leonardo ile başta insansız sistemler olmak üzere yapay zeka ve uzay konularında da işbirliği anlaşması imzaladı. Bayraktar KIZILELMA, test takviminde yer alan Aerodinamik Sistem Tanımlama Testi'ni başarıyla geçti.
ASELSAN'ın GÖKBERK mobil lazer silah sistemi, FPV dronlara karşı yapılan testte, tehditlerin farklı senaryolarda tespiti, otomatik takibi ve imhasını başarıyla gerçekleştirdi.
Bayraktar AKINCI TİHA, 100 bin uçuş saatini başarıyla tamamladı. ROKETSAN'ın gemisavar füzesi ATMACA'nın denizaltından atılan versiyonu Kapsüllü ATMACA'nın ilk atış testi başarılı oldu.
ANKA III insansız hava aracı, ASELSAN'ın LGK-82 mühimmatını ateşleyerek hedefi başarıyla vurdu. SOM-J seyir füzesi, su üstü bir platforma karşı yapılan ilk test atışını tam isabet sağladı.
Baykar'ın KEMANKEŞ 1 Yapay Zeka Tabanlı Mini Seyir Füzesi, Azami Uçuş ve Dalış Testi'ni başarıyla tamamladı. ROKETSAN'ın geliştirdiği LEVENT yakın hava savunma sistemi deniz platformundan ilk kez yapılan test atış testinde sınavı geçti.
Bayraktar TB3, ROKETSAN tarafından geliştirilen İHA-122 süpersonik füze ile gerçekleştirdiği ilk atış testinde hedefi tam isabetle vurdu.
HÜRJET SES HIZINI AŞTI, AKSUNGUR YERLİ MOTORLA 40 BİN FEETE ÇIKTI
Nisan ayında Türk savunma sanayisi, Kale Jet Motorları'nın KTJ-3200 Turbojet Füze Motoru ile ilk kez jet motoru ihracatına imza attı. TUSAŞ'ın insansız hava aracı AKSUNGUR, ASELSAN üretimi LGK81 ve LGK82 mühimmatları ile hedefi tam isabetle vurdu.
Bayraktar TB2, otonom virilden kurtarma manevrasını başarıyla gerçekleştirerek dünya havacılık tarihinde bu manevrayı yapan ilk SİHA oldu. TÜBİTAK BİLGEM tarafından geliştirilen radar sinyal algılayıcı taktik elektronik destek podu F-16 EDPOD, gerçek radar sistemlerine karşı gerçekleştirilen testleri başarıyla tamamladı.
TUSAŞ tarafından geliştirilen Türkiye'nin ilk milli jet eğitim uçağı HÜRJET, 1,2 mach hıza ulaşarak ses hızını aştı, süpersonik jet eğitimi alanında bir eşiği daha geride bıraktı. STM'nin yerli ve milli imkanlarla geliştirdiği insansız otonom sualtı aracı STM NETA'nın ilk deniz testi yapıldı.
Bayraktar TB2, Baykar üretimi TM100 motoruyla 2. test uçuşunu başarıyla gerçekleştirdi. AKSUNGUR, TEI'nin yerli ve milli olarak geliştirdiği PD170 motoruyla gerçekleştirdiği uçuşta 40 bin feet yüksekliğe çıktı. Bu uçuşla milli motor TEI-PD170 en yüksek irtifasına ulaştı.
Mayıs ayında T625 GÖKBEY, ilk deniz aşırı uçuşunu başarıyla tamamladı. Gelişmiş yapay zeka ve turbo motor gücüyle donatılan yeni nesil Bayraktar TB2T-AI SİHA, 37 bin 96 feet'e çıktığı uçuşla kendi irtifa rekorunu kırdı.
Bayraktar AKINCI, ROKETSAN tarafından geliştirilen TEBER-83 güdüm kitinin ilk atış testini başarıyla tamamladı. Türkiye'nin milli insansız otonom su altı aracı STM NETA Mavi Vatan'a açıldı.
STM'nin geliştirdiği KarguFPV kamikaze dron ilk test atışında hedefini başarıyla vurdu. STM, yerli imkanlarla geliştirdiği Çok Maksatlı Destek Gemisi (MRSS) tasarımını ilk kez Malezya'da düzenlenen fuarda tanıttı.
ENDONEZYA'YA 48 KAAN İÇİN İMZALAR ATILDI, BAYKAR İTALYAN HAVACILIK DEVİNİ SATIN ALDI
Haziran ayında Bayraktar TB3 SİHA, TCG Anadolu gemisindeki testlerinde önemli bir aşamayı daha geride bırakarak 100 sortiyi geçti.
DeltaV tarafından geliştirilen iki kademeli hibrit roket sistemiyle gerçekleştirilen testte, 200 kilometrenin üzerinde irtifaya ulaşarak hibrit roket motorlarıyla erişilen irtifa rekoru kırıldı. TÜBİTAK SAGE tarafından geliştirilen uzun menzilli seyir füzesi SOM, yerli turbojet motoruyla yapılan test atışında hedefi tam isabetle vurdu.
Türkiye ile Endonezya arasında Endonezya'ya 48 milli muharip uçak KAAN ihraç edilmesine yönelik anlaşma imzalandı.
KAPLAN Zırhlı Personel Taşıyıcı, ilk kez Endonezya'da düzenlenen fuarda sergilendi. Bayraktar AKINCI TİHA, ROKETSAN'ın ÇAKIR seyir füzesiyle gerçekleştirdiği alçak irtifa seyir ve otonom hedef tanıma atış testini başarıyla tamamladı.
Baykar ve Leonardo, insansız teknoloji geliştirecek LBA Systems adını taşıyan ortak girişimlerinin kurulduğunu duyurdu. KEMANKEŞ 1 Yapay Zeka Tabanlı Mini Seyir Füzesi, Bayraktar AKINCI TİHA'dan yapılan atışlı testte havadaki hedefleri tam isabetle vurdu.
İtalya'nın 140 yıllık havacılık devi Piaggio Aerospace'in Baykar tarafından satın alma süreci resmen tamamlandı.
TAYFUN BLOK-4, GÖKHAN, GAZAP, HAYALET İLK KEZ VİTRİNE ÇIKTI
Temmuz ayında KEMANKEŞ 1 yer hedeflerini başarıyla imha etti. ASELSAN'ın geliştirdiği YILDIRIM-100 Yönlendirilmiş Kızılötesi Karşı Tedbir Sistemi, harp başlıklı gerçek füzelerin kullanıldığı etkinlik testlerini başarıyla tamamladı.
17. Uluslararası Savunma Sanayii Fuarı (IDEF 2025) 22-27 Temmuz 2025 tarihleri arasında İstanbul Fuar Merkezi'nde gerçekleştirildi. STM, tasarımcısı ve ana yüklenicisi olduğu Türkiye'nin ilk milli hücumbotunun modelini ilk kez IDEF 2025'te tanıttı.
ROKETSAN da IDEF'te "AKATA kapsüllü ATMACA", "GÖKBORA görüş menzili ötesi havadan havaya füze", "TAYFUN BLOK-4 hipersonik füze", "EREN yüksek hızlı çok amaçlı dolanan mühimmat", "300 ER balistik füze sistemi" ve "Şimşek-2 uydu fırlatma aracı"nın tanıtımını gerçekleştirdi. ASELSAN ise IDEF 2025'te CENK 350-N Radarı'nı tanıttı. Makine ve Kimya Endüstrisi AŞ (MKE) dron tehditlerine karşı katmanlı ve entegre bir çözüm sunan TOLGA Dron Savunma Sistemi'ni IDEF'te sergiledi.
TÜBİTAK ise milli ramjet motorlu hava-hava füzesi GÖKHAN'ı ilk kez IDEF 2025'te görücüye çıkardı. IDEF'te ayrıca TUSAŞ, HÜRJET'in ihracatına yönelik Airbus ile yeni anlaşma imzaladı.
Milli Savunma Bakanlığı AR-GE Merkezi tarafından geliştirilen uçak bombaları GAZAP ve HAYALET, ilk kez IDEF 2025'te vitrine çıktı.
120 binden fazla kişinin ziyaret ettiği IDEF 2025'te toplam 9 milyar dolarlık sözleşme hacmine ulaşıldı.
TÜRK SAVUNMA SANAYİSİNİN TEK SEFERDEKİ EN BÜYÜK YATIRIMI
Ağustosta ASELSAN tarafından 460 milyon dolar değerinde 47 araçtan oluşan Çelik Kubbe Entegre Hava Savunma Sistemi alt bileşenlerinin teslimatı gerçekleştirildi.
ASELSAN'ın 6 bin 500 dönüm alanda, 1,5 milyar dolar yatırımla hayata geçireceği Cumhuriyet tarihinin tek seferdeki en büyük savunma sanayi yatırımı Oğulbey Teknoloji Üssü'nün temeli atıldı.
ROKETSAN'ın lazer güdümlü füzesi CİRİT, PUSU Silah Sistemi'nden ilk kez hava hedefine yönelik gerçekleştirilen atışta hedefi başarıyla vurdu. Bayraktar AKINCI, milli mühimmatlar LGK-82, ALPAGUT ve EREN ile başarılı atış testleri gerçekleştirdi. Bayraktar TB2T-AI SİHA, 40 bin 23 feet yüksekliğe çıkarak kendi sınıfında irtifa rekoru kırdı.
- Bayraktar TB3 ilk kez envantere girdi
Eylül ayında dünya havacılık tarihinde kısa pistli bir gemiden tam otonom kalkış ve buraya iniş yapabilen ilk SİHA olan Bayraktar TB3, ilk kez güvenlik güçlerinin hizmetine girdi.
MİLGEM 6-12'nci İstif Sınıfı fırkateynlerin Tedariki Projesi kapsamında inşa edilen 8'inci gemi TCG İçel'in (F-518) denize indirme töreni İstanbul'da yapıldı.
ASELSAN, Yakın Hava Savunma Sistemi KORKUT 100/25'i yurt dışında ilk kez vitrine çıkardı. SANCAR Silahlı İnsansız Deniz Aracı, atış testlerini başarıyla tamamladı ve envantere girdi.
ALTAY KIŞLANIN YOLUNU TUTTU, BAYRAKTAR KIZILELMA TARİHE GEÇTİ
Ekimde Bayraktar KIZILELMA, TOLUN ve TEBER-82 mühimmatları ile yaptığı ilk atış testini başarıyla gerçekleştirdi. Milli kamikaze dron KarguFPV, zırh delici harp başlığıyla hedefi vurdu.
Türkiye'nin milli silahlı insansız hava araçları, DENİZKURDU-I/2025 Tatbikatı kapsamında TCG Anadolu ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nden havalanarak hedeflerini başarıyla imha etti. SOM-J seyir füzesinin ve hava-hava füzeleri BOZDOĞAN ve GÖKDOĞAN'ın test atışları başarıyla tamamlandı. Bayraktar KIZILELMA, MURAD 100-A AESA radar performans test uçuşunu başarıyla gerçekleştirdi. Milli Hücumbot Projesi kapsamında üretilen ilk blok, İstanbul Denizcilik Tersanesi'nde düzenlenen törenle kızağa alındı.
ALTAY tankının seri üretiminin de gerçekleştirileceği BMC'nin Kahramankazan tesisi resmen açıldı, ilk tankların teslimatı gerçekleştirildi.
MİLLİ RAMJET ATEŞLENDİ
Kasım ayında Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığı ile ASELSAN ve Roketsan arasında ÇELİK KUBBE alt bileşenlerini de içeren uzay, hava savunma, tanksavar ve stratejik savunma sistemlerine yönelik 6,5 milyar dolarlık seri üretim sözleşmeler imzalandı.
ROKETSAN'ın HİSAR-D RF hava savunma füzesi, atışlı test faaliyetinde alçak irtifada seyreden hedefini tam isabetle vurdu. Silahlı insansız deniz aracı MARLİN 100 EW, uzaktan komutalı stabilize deniz silah sistemiyle atış testini başarıyla tamamladı.
Skydagger, taktik FPV kamikaze dron ürün ailesinin yeni üyeleri Skydagger 15 Plus ve Skydagger Mini'yi ilk kez Mali'deki fuarda sergiledi.
ASELSAN tarafından geliştirilen Düşük Görünürlüklü Elektro-Optik Hedefleme Sistemi TOYGUN, Bayraktar KIZILELMA'ya entegre edilerek uçuş gerçekleştirdi. SİPER 1 Uzun Menzilli Hava Savunma Füzesi, otonom batarya atışında hedefi tam isabetle vurdu.
ROKETSAN'ın LEVENT Yakın Hava Savunma Sistemi, ilk kez gerçek bir hava hedefine başarıyla atış gerçekleştirdi.
DeltaV Uzay Teknolojileri tarafından geliştirilen ramjet itki sisteminin testi başarıyla tamamlandı.
Bayraktar KIZILELMA, Sinop açıklarında gerçekleştirilen testte havacılık tarihinde görüş ötesi hava-hava füzesi kullanarak jet motorlu bir hava hedefini vuran dünyadaki ilk insansız savaş uçağı oldu.
İNSANSIZ HAVA ARAÇLARININ YENİ GÖZÜ ASELFLIR-600
Yılın son ayında ise Akdeniz'de bulunan TCG Anadolu'dan havalanan Bayraktar TB3 SİHA'nın veri bağı üzerinden yönetilen ASELSAN Albatros-S kamikaze insansız deniz aracı deniz üstündeki hedefi etkisiz hale getirdi.
ANKA III insansız hava aracının kritik otopilot testleri başarıyla tamamlandı. Seri üretim ve teslimat faaliyetleri devam eden TAYFUN Füze ve Silah Sistemi son atışında da hedefini tam isabetle vurdu.
Bayraktar AKINCI TİHA, ASELFLIR-600 Elektro-Optik Keşif, Gözetleme ve Hedefleme Sistemi ile performans uçuşu gerçekleştirdi.
ASELSAN Gaziantep Kayar Bilezik Fabrikası Yatırımı Ortaklık Sözleşmesi İmza Töreni gerçekleştirildi.
ASELSAN tarihindeki tek seferde en büyük ihracat sözleşmelerinden birini 410 milyon dolarlık elektronik harp sistemlerine yönelik olarak Polonya ile imzaladı.