Yerli süper iletken hızlandırıcı devrede

Türkiye yerli ve milli elektron hızlandırıcısını Faz-1 seviyesinde devreye aldı. Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, Türkiye'nin bu teknolojiye sahip dünyadaki 4 ülke arasında yer alacağını söyledi.

Türkiye bilim alanında önemli adımlar atmaya devam ediyor. Son olarak TARLA süper iletken elektron hızlandırıcısı devreye alındı. Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, Ankara Üniversitesi Gölbaşı Yerleşkesi'nde gerçekleştirilen devreye alım töreninde konuştu. Kacır, Faz-1 20 meV (em-ivi) demet hattıyla, yerli donanım ve yetkinlikleriyle Türkiye'nin süper iletken elektron hızlandırıcı teknolojisine sahip dünyadaki 4 ülke arasında yer almasını sağlayacak tesisin ülkeye ve millete hayırlı olmasını diledi.

BİLİMİN TEMELİ OLDU

TARLA'nın yaptığı bilimsel çalışmaların en küçüğün doğasını anlatacağını, dolayısıyla en büyüğün işleyişi hakkında ipuçları vereceğini belirten Kacır, "TARLA, uygulamalı temel bilim ve mühendislik dallarında araştırmaların önünü açacak. Özellikle elektron hızlandırıcısıyla radyasyon yönetiminde elde edeceğimiz bilgi birikimi ve kabiliyetler, sağlık gibi birçok öncelikli alanda ulusal ihtiyaçlarımıza cevap verecek. Kanser hastalarının tedavilerinde önemli bir aşama olan ve 'ışınlama tedavisi' olarak bilinen tıbbi yöntemin temelinde, hızlandırıcı teknolojilerle geliştirilen ve kanserli bölgelere yüksek hassasiyetle radyasyon verilmesine imkan tanıyan 'medikal linak' sistemleri yer alıyor. TARLA artık yerli medikal linak tasarımı ve üretimini yapabilecek ulusal bir araştırma tesisi haline gelecek" dedi.

HER ALANA DEĞİYOR

Bakan şu ifadeleri kullandı: "Hızlandırıcımızda, ayrıca havacılık ve uzay sanayisinin ihtiyaç duyduğu yüksek radyasyon ve ısı gibi zorlayıcı dış faktörlere dayanıklı özgün malzemelerin ülkemizde test edilmesi, geliştirilmesi ve üretilmesinde yararlanılabilecek. Tüm fazlarıyla tamamlandığında parçacık fiziği, biyoteknoloji ve nanoteknoloji, genetik, malzeme, endüstri, metroloji, çevre, kimya, ilaç, maden, enerji, savunma, uzay, iletişim gibi pek çok alanda araştırma, eğitim ve uygulama imkanı sağlayacak."

BU YATIRIMLA BİLİMDE ÖNEMLİ BİR EŞİK AŞILDI

Kacır, Türkiye'nin hızlandırıcı teknolojilerine dayalı bilimsel kapasitesinin gelişimi için önemli bir eşiği aştığını söyledi. TARLA bünyesinde araştırmacıların halihazırda 2'si Avrupa Birliği (AB), 9'u da TÜBİTAK destekli olmak üzere 11 proje yürüttüğünün altını çizen Kacır, Ürdün'de yer alan ve Ortadoğu'nun sinkrotron tesisi barındıran ilk büyük uluslararası araştırma merkezi SESAME'de, Türkiye Enerji, Nükleer ve Maden Araştırma Kurumunca (TENMAK) sürdürülen projede, Türk x-ışını demet hattının üretim, kurulum ve ilk işletim sürecinin tamamının TARLA tarafından yürütüldüğünü dile getirdi.

ARAŞTIRMAYA 2.3 MİLYAR LİRA ÖDENEK

Kacır: "2017'den bu yana komisyonumuz onayıyla toplam 2 milyar 284 milyon lira ödenek aktardık. 2024 için 926 milyon lira ödenek tahsisi yapıldı. Bu araştırma altyapılarından biri de bugün açılışını yaptığımız TARLA. Devletimizin bugüne kadar 35 milyon euro kaynak tahsis ettiği TARLA, süper iletken hızlandırma teknolojisini kullanarak elektron hızlandırma kabiliyetini ülkemize kazandırdı."