Cumhuriyet idaresinde bir asrı geride bırakan Türkiye, sanayi ve teknoloji alanında atılan adımlar, teknoloji transferleri ve koruma tedbirleri sayesinde kendi arabasını, uydusunu ve savunma araçlarını üreten, ilk yolcularını da uzaya göndermeye hazırlanan bir ülke konumuna yükseldi. Cumhuriyet'in ilanının ardından kalkınma adımlarının atıldığı önemli sektörlerden biri sanayi olurken, özellikle son yıllarda uzay teknolojisinde önemli mesafe kat edildi. Son 20 yılda, kritik teknolojilerde 'Tam Bağımsız Türkiye' anlayışıyla 'Milli Teknoloji Hamlesi' vizyonu ortaya konuldu. 'Milli Teknoloji Hamlesi' ile ülkenin küresel rekabet gücünü artıracak, ekonomik ve teknolojik bağımsızlığı temin edecek ve kritik teknolojilerde atılım yapacak politikaların bir bütün olarak uygulanmasına karar verildi. Savunma sanayiinde kaydedilen başarının, sanayinin diğer sektörlerine de rol model olacak nitelikte yayılması, dijitalleşen dünyada, pazar olan değil yüksek teknoloji ve katma değer üreten öncü Türkiye için '2023 Sanayi ve Teknoloji Stratejisi' hazırlandı.
AY'A GİDİŞ 2024'TE
Havacılık, Uzay ve Teknoloji Festivali TEKNOFEST, Milli Teknoloji Hamlesi, Sanayi ve Teknoloji Stratejisi ve Deneyap atölyeleriyle daha fazla görünür hale gelen Türk sanayiinin üretim ve gelişim süreci yeni bir eşiğe geldi. İnsansı yapay zeka, gelişmiş sesli sistemler, uç yapay zeka, dijital gerçeklik, 5G, otonom araçlar, akıllı ev ve şehirler yeni teknolojik dönüşümün birer parçası olarak öne çıktı. Uzay alanında da önemli ülkelerden biri olmak adına gayret gösteren Türkiye, 'uzaydaki gözü' ilk yerli ve milli yüksek çözünürlüklü yer gözlem uydusu İMECE ile uzaydan görüntü alma ihtiyacını gidermeye başladı. Çağın gereklerine uygun hareket etmeye çalışan ülke paradigma değişimlerini yakalarken, Türkiye'nin küresel bir üretim üssü haline dönüştürme hedefiyle ilerleyişi sürüyor. Milli Uzay Programı kapsamında ilk Türk uzay yolcusunu 2024 yılında uzaya göndermeye hazırlanan Türkiye, 'Ay Misyonu' çerçevesinde Ay'a kendi geliştirdiği ve ürettiği uzay aracıyla erişmeyi hedefliyor.
SAVUNMA SANAYİİ DÖNEMİ
1927 yılında çıkarılan Teşvik-i Sanayi Kanunu ile milli yatırımlar desteklendi. Haliç'te tamamı yerli sermayeden oluşan Türkiye'nin ilk özel sektör savunma sanayi fabrikası kuruldu. Türk Hava Kurumu tarafından Ankara'da uçak fabrikası açıldı. 1960 yılında başlayan planlı kalkınma dönemiyle sanayileşmeye verilen önemle OSB'lerin kurulması ve Anadolu'ya yayılması hedeflendi ve ilk OSB 1962'de Bursa'da kuruldu. Türkiye'de 2002'de 192 OSB varken bu sayı bugün 389'a çıktı. 1985-2004 dönemi Türk savunma sanayii açısından endüstrinin kuruluş dönemi olarak kabul edildi. Daha sonra Türk Silahlı Kuvvetlerini Güçlendirme Vakfı (TSKGV) oluşturuldu. Vakfın bünyesi içerisinde ilk aşamada kurulan ASELSAN, HAVELSAN, TUSAŞ (TAİ-TEİ), İŞBİR, ASPİLSAN ve 1988 yılında kurulan ROKETSAN ile Türk savunma sanayisinin sürükleyici gücü haline geldi. Savunma sanayisinde dünyanın öncü ülkeleri arasında yer alan Türkiye, çağın savaş paradigmalarını değiştiren İHA ve SİHA'larını birçok ülkeye ihraç eder hale geldi. Donanmasını TCG Anadolu ile güçlendiren Türkiye, Hürkuş'u, Atak'ı, Anka'yı geliştiriyor, Bayraktar TB2, Akıncı, Kızılema ve Kaan ile dost ve müttefik ülkelerine güven sağlamaya devam ediyor. Türkiye'nin, 60 yıllık rüyası, ülkenin yerli ve milli otomobili Togg da milletin hizmetine sunulurken, aracın bütün dünya ülkelerine ihraç edilmesi planlanıyor.
İHRACATTA REKORLAR GELDİ
Yatırımıyla üretimiyle, istihdamıyla, ihracatıyla Türkiye'nin kalkınmasının lokomotifi olan Türk sanayiinin geçen yıl gerçekleştirilen 254 milyar dolarlık rekor ihracatının yüzde 95'i imalat sanayii alanında yaşandı. Savunma ve havacılık ihracatı 2002'de sadece 248 milyon dolarken 2022'de 4.5 milyar dolar düzeyine erişti. 2023'te ise Türkiye'nin savunma ve havacılık ihracatının 6 milyar doları aşması bekleniyor. İnşa edilen Ar-Ge ve inovasyon ekosistemiyle Türkiye bugün beyaz eşya, ticari araç, güneş paneli ve çimento üretiminde Avrupa'da 1'inci sırada bulunuyor.
GELECEK TEKNOLOJİ ÜRETİM PLANLARI
Türkiye, 100 yılın sonunda, karada Arktik dahil ayak basılmadık yer bırakmazken, uzayda da faaliyet gösteren ülkeler arasına girdi. Otomotiv başta olmak üzere, coğrafi konumu itibarıyla çeşitli stratejik sektörlerin de üretiminin yapıldığı bir ülke haline gelen Türkiye, bu alanda çeşitliğini artırmak üzere ülkelerle işbirliğini geliştirmeye devam ediyor. Gelecek dönemde 5G teknolojilerinden uçan akıllı mobilite sistemlerine, yüksek hızlı trenden bataryaya, güneş enerjisinden rüzgar türbinlerine, biyoteknolojik ilaçlardan akıllı tıbbi cihazlara, endüstriyel robotlardan teknolojik gıdaya, finansal teknolojilerden yeni nesil uydu teknolojilerine kadar, birçok alanda büyük atılımlar gerçekleştirilmesi planlanıyor.