Önceki akşam yaklaşık 6 saat erişim sağlanamayan WhatsApp, Facebook ve Instagram, dünya genelinde iletişimi de adeta çökertti. Facebook, erişim engelinin, hatalı bir konfigürasyondan (yapılandırma) kaynaklandığını ve kullanıcı verilerinin çalındığına dair bir delil bulunmadığını açıklarken, bu kriz sosyal medya devine pahalıya mal oldu. Tarihi çöküşle, sosyal medya devinin piyasa değeri bir günde 48 milyar dolar düşüşle 919 milyar dolara geriledi. Facebook çalışanlarının da sistemdeki çöküş nedeniyle çalışmayan 'giriş kartları' nedeniyle ofise giremediği belirtildi.
SİSTEM NEDEN ÇÖKTÜ?
Kesintiden dolayı kullanıcılardan özür dileyen Facebook, sorunun veri merkezleri arasındaki ağ trafiğini koordine eden omurga yönlendiricilerindeki yapılandırma değişikliklerinin bu iletişimi kesintiye uğratması olduğunu belirtti. Şirket, kullanıcı bilgilerinin çalındığına dair bir delil bulunmadığını belirterek, bu yöndeki haberleri yalanladı. Bununla birlikte güvenlik uzmanları ise, olası bir DNS sorununa işaret ediyorlar. Küresel çapta 2 milyardan fazla kullanıcısı olan WhatsApp ile sosyal medya devleri Facebook ve Instagram'a erişimin sağlanamaması yerli uygulamaları öne çıkardı. Buralara erişemeyen vatandaşlar, BiP ve Yaay gibi yerli uygulamalar sayesinde yakınlarıyla kesintisiz iletişim sağladı.
BiP'E DÜNYADAN DA İLGİ
Uluslararası uygulamalarda yaşanan kesinti süresince BiP müşterilerine kaliteli iletişim sunarak sadece bir gecede aktif kullanıcı sayısını iki kat artırdı. BiP'e yeni katılan kullanıcıların yüzde 50'si Türkiye dışından gerçekleşti. Mesajlaşma adedi ise 4 kat arttı. Dün geceyle birlikte BiP'in toplam indirilme sayısı 87 milyonu aştı. Turkcell Dijital Servislerden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Ataç Tansuğ, "BiP sayesinde sadece Türkiye'deki değil dünya çapındaki kullanıcılarımız iletişimlerini kesintisiz ve kaliteli bir biçimde devam ettirdi. Bizler bu yüzden sadece birkaç uluslararası uygulamaya mahkûm kalmamak adına çalışıyor ve rakiplerimize fark atan güçlü özelliklere sahip yerli bir platforma sahip olmanın gurunu yaşıyoruz" diye konuştu.
ZUCKERBERG'İN SERVETİ ERİDİ
Çöküş, Facebook'un CEO'su Mark Zuckerberg'in kişisel servetini de bir günde 5.9 milyar dolar eritti. Diğer taraftan NetBlocks'un hesaplamalarına göre, Facebook, Instagram ve WhatsApp'a, dünya genelinde ve aynı anda erişilememesinin küresel ekonomiye maliyeti ise 1 milyar doları aştı.
UZMANLAR 'DİKKAT EDİN' DİYOR
MÜHENDİS HATASI VAR TEKRARLARI DA YAŞANABİLİR
Konuyla ilgili AKŞAM'a değerlendirmede bulunan Sosyal Medya ve Dijital Güvenlik Eğitim Araştırma Merkezi (SODİMER) Başkanı Prof. Dr. Levent Eraslan, şunları söyledi: "Facebook, Instagramda yaşanan kesinti bir nebze idare edilirken WhatsApp uygulamasındaki kesinti 'WhatsAppiens'leri çıldırttı. Facebook tarafından yapılan açıklamaya göre, Facebook mühendisleri sistemde bir tür ayar değişikliği yaparken, sistem kilitlendi. Şirket siber saldırı iddialarını yalanlıyor olsa da ortada bir hata olduğu son derece açık."
BU BİR SİBER SALDIRI
İstanbul Aydın Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Yazılım Mühendisliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Ali Okatan da, şöyle konuştu: "Bence bu platformlara siber saldırı yapıldı. Bilgiler alındı diye kimse söylemeyecektir. Biz yazılımların ne zaman çalışmayacağını biliriz ve bu bir siber saldırı. Aslında bu olay geleceğin habercisi. Aylarca tekrar çalıştırma çalışmaları olabilir. O yüzden dikkatli olmak gerekir. Gelecekte bu tarz çöküşleri yaşayacağız."
VERİLERİN TEHLİKEDE OLDUĞUNU GÖRDÜK
Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun da, şunları söyledi: "Dünyaya 'alternatifsiz' denilen küresel sosyal medya şirketlerinin ne denli kırılgan ve düzensiz bir yapı içerisinde olduğunu gösteren bu sorun, bizlere de milli bir siber anlayışın önemini bir kez daha hatırlatmıştır. Yaşanan sorun ayrıca hepimize aslında verilerimizin ne denli tehlikede olduğunu göstermiştir. Yerli, milli yazılımlara daha fazla yönelmeliyiz."