50 binden fazla vatandaşımızın hayatını yitirdiği 6 Şubat depremi, konutlardaki dönüşüm sürecini hızlandırırken, depreme karşı teknolojik uyarı sistemlerine olan ilgi de arttı. Türkiye'nin önde gelen deprem uzmanları ve yazılımcıları tarafından Yıldız Teknik Üniversitesi Teknoparkı'nda geliştirilen ve 7 yıllık bir çalışmanın ürünü olan EDİS Deprem Erken Uyarı Sistemi; bankalardan, holdinglere, sanayi şirketlerinden, AVM ve toplu konutlara kadar Marmara Bölgesi'ndeki binlerce kurum tarafından aktif olarak kullanılmaya başlandı.
Uygulama, geçtiğimiz günlerde Marmara Denizi'nde meydana gelen 4.1 büyüklüğündeki depremi, İstanbul için 21 ile 41 saniye arasında değişen sürelerde erken uyarı verdi.
EDİS, 2022 İzmir depreminden bu yana büyük küçük bütün depremlerde yüzde 100 başarı sağladı. EDİS Kurucu Ortağı ve CEO'su Ali Emre Erişen, uygulamanın cep telefonu üzerinden bireysel kullanıcılara sunulması için çalışmaların sürdüğünü söyledi. Erişen ''Türkiye'nin önde gelen 10 üniversitesinden deprem bilimci, afet yönetim uzmanı, sosyolog, psikolog gibi farklı disiplinlerinden öğretim üyeleri ile iş dünyası ve STK temsilcilerinden oluşan akademik danışma ve istişare kurulları oluşturuldu. Kurullarda ayrıca ABD, Japonya, İtalya, Meksika ve Tayvan'dan da bilim insanları yer alıyor. Kurulların sinyalin halka verilmesini uygun görmesi durumunda, sistem DASK mobil uygulaması üzerinden aktif olarak kullanılabilecek'' diye konuştu.
Türkiye'deki doğal afetlerin yüzde 61'inin depremden oluştuğuna dikkat çeken Ali Emre Erişen sistemle ilgili olarak şu bilgileri verdi: "Bilim adamlarımız, Marmara Bölgesi'nde en az 7 büyüklüğünde bir depremin olma olasılığı üzerinde duruyorlar. Bu çok ciddi bir tehlikedir. Sadece İstanbul'da 1 milyon 200 bin konutun dönüşmesi gerekiyor. Şu ana kadar yapılan dönüşüm verileri göz önüne alındığında tüm konutların dönüşümü için daha uzun yıllara ihtiyaç var. Oysa bizim kaybedecek vaktimiz yok. Deprem erken uyarı sistemi bu açıdan çok önemli. EDİS'le amacımız insanların uğrayabileceği zararı en aza indirmek."
EDİS, yapay zekaya dayalı bir sistem ve depremi yerinde tespit ediyor. Fay hatlarına yerleştirilmiş yüksek teknolojili sistem, deprem istasyonları ile çalışıyor. Depremin P dalgasını alıyor ve bu sayede depremin büyüklüğünü ve merkez üssünü anında belirliyor. Daha sonra S dalgasının (yıkıcı dalga) ne zaman size ulaşacağını hesaplayarak size uyarı gönderiyor. Uyarı; EDİSBOX, cep telefonu, siren, gibi farklı kanallardan yapılabiliyor. EDİS'in deprem öncesi kazandırdığı sürede, binalardan tahliye olmak, gaz vanalarını kapatmak, yangın söndürme sistemlerini devreye sokmak gibi acil önlemler alınabiliyor. Uygulama bu özelliğiyle can ve mal kayıplarını önemli ölçüde azaltıyor.
EDİS'in deprem öncesi kazandırdığı sürede, binalardan tahliye olmak, gaz vanalarını kapatmak, yangın söndürme sistemlerini devreye sokmak gibi acil önlemler alınabiliyor. Uygulama bu özelliğiyle can ve mal kayıplarını önemli ölçüde azaltıyor.