AKŞAM
Orçun Özateş
SON dönemde Türk futbolunda en çok konuşulan konuların başında hakemler geliyor... 2 dönem hakemlere eğitim veren Zihinsel Performans Eğitmeni Prof. Dr. Rıdvan Ekmekçi, AKŞAM'a konuştu: "Son dönemlerde hakemlerin öz güvenleri düştü. Kendi aralarındaki iletişim iyiye gitmiyor. MHK ile hakemler arasındaki ilişkiler iyi gitmiyor diye düşünüyorum. Bunun düzeltilmesi gerekli. Hakemlerimiz çok yetenekli ancak kendilerine yatırım yapmaları gerekiyor. Bunu da yapacak olan MHK'dir
STRESİ ÇOK İYİ YÖNETMELİYİZ
Unutulmamalıdır ki beynimiz sürekli gelişen ve değişen bir organdır. Bilişsel özelliklerinizi geliştirmek için doğru şekilde zihinsel hazırlık yaparsanız saha içi performansınız iyi olur. Stresi yönetemezsen o seni yönetir. Yaşadığınız yüksek stres gün geçtikçe karar verme mekanizmanızı ve dikkatinizi bozar. Şu anda hakemlerde gördüğüm tablo maalesef bu. Hakemlerin çoğu maalesef depresyona girmek üzere. Stresi üst düzeyde yaşadıkları çok belli, beden dilleri ve yüz ifadeleri çok gergin...
ÇOK FAZLA BASKI ALTINDALAR
Hakemler şu anda çok ciddi stres ve baskı altındalar. Sürekli olarak hatalar üzerinden konuşarak, hataları azaltmaları konusu üzerinde durursanız o hakemi doğruları yapmaya değil, hata yapmamaya odaklarsınız. Bu durumda bilinçaltı sürekli bu hatalara odaklanacaktır ve hakemler negatif bir psikolojiye sahip olur. İnsanlara sürekli hatalarını göstererek doğru davranışı yapmasını sağlayamazsınız. İnsanlara ne yapması gerektiğini göstererek ona doğru davranışı yaptırırsınız..."
VAR'DAKİLAR DAHA STRESLİ!
PROF. Dr. Rıdvan Ekmekçi, VAR hakemleri konusunda da ilginç tespitlerde bulundu: "VAR sistemiyle hakemler zihinlerinde karar verme mekanizması ile ilgili karmaşa yaşıyorlar. Orta hakem genelde dar ve geniş odaklanma dediğimiz iki noktada algılarını yönetir ve kararları otomatiktir. Hakemin beyni otomatik olarak 0.6 ve 0.8 saniyede karar verir. Üzerine düşünürlerse hata yaparlar. Aynı hakemi 6 tane ekranın olduğu bir odaya koyduğunuzda karar verme mekanizması tamamen farklı bir sistemde strese girecektir. Bir yandan görüntüleri bir yandan sesleri beyni analiz edecek. Buradaki stres ve baskı, kortizol denilen stres hormonunu hakemde yükseltir. Kortizol hormonunun yan etkilerinden en önemlisi beynimizdeki karar verme mekanizmasını baskılaması ve uzun vadede dikkat bozukluğudur. Uzun süren bu stresli durum hormon dengesini de bozar ve bu sahadaki performansına da yansır. Kısacası VAR'da oturan hakem orta hakemden daha stresli oluyor.
SOSYAL MEDYADAN UZAK DURUN
EKMEKÇİ: "İnsan beyni çok özel bir yapıdır. Hakemler sürekli olarak kendileri ile ilgili eleştirileri gazeteden, sosyal medyadan ve televizyondan ne kadar çok takip ederse yaşayacakları stres o kadar büyük olur. Çalıştığım dönemde hakemlere bu konuda çok sık uyarılar yaptım. Eleştirileri dinlemeleri onlara faydalı olmaz. Çünkü yapılan bu eleştiriler yapıcı eleştiri değil, hakemi baskı altına alan ve strese sokan eleştiriler."
PARAYA ODAKLANMAMALI
EKMEKÇİ: "Ülkemizde uygulanan profesyonel hakemlik performansa zarar vermiyor. Hakemliğin meslek olarak algılanması doğru bir kavram. Ancak hakem, bu profesyonelliği doğru yönetemez ve kazanacağı paraya odaklı bir psikoloji içerisine girerse, maç alamadığı her hafta strese girecektir. Bu sefer hata odaklılık dediğimiz şey başlıyor.
HAKEMLİĞİ BİTİRİR
EKMEKÇİ: "Yabancı bir hakemin ülkemizde maç yönetmesi bence doğru değil. Yabancı hakemi getirirseniz Türkiye'deki hakemleri bitirirsiniz. Kendi hakemlerimize yatırım yapmalıyız. Doğru bir şekilde yetiştirildiği taktirde Türk hakemliği dünyada da kendini gösterecektir."
AVRUPA'DA RAHAT
EKMEKÇİ: "Hakemlerimiz Avrupa'ya gittiği zaman kafası rahat ve stresi az. Ama Türkiye'deki baskı buna engel oluyor. Ben yurt dışındaki Avrupalı hakemlere de mentorluk yapıyorum. Onlar için de kendi ülkelerinde hakemlik yapmak bazen stresli ama bizimki gibi değil."