Geçtiğimiz gün yaşanan doğal afet bize bir kez daha deprem gerçeğini hatırlattı. Tüm ülkeyi yasa boğan ve gece boyunca da devam eden artçı depremlerin ardından vatandaşlar sokağa dökülürken, evinin risk durumunu öğrenmek isteyenler Türkiye Deprem Haritası'nı araştırmaya başladı. Peki, deprem riski sorgulama nasıl yapılıyor? Evim depreme dayanıklı mı? sorularının cevaplarını merak edenler AFAD'ın eDevlet üzerinden yayınlamış olduğu 'Deprem Riski Sorgulama' ekranından evinin depreme dayanıklılık oranını görebiliyor. Biz de hasar sonrası atılacak adımları tek tek derledik...
RİSK SORGULAMA NASIL YAPILIR?
Deprem riski sorgulama internet üzerinden yapılıyor ve sisteme kayıtlı birçok bina açısından detaylı önemli bilgiler alınabiliyor.
■ Öncelikle https:// tdth.afad.gov.tr internet adresi üzerinden e-devlet bilgileri ile beraber giriş yapılıyor.
■ Türkiye deprem tehlike haritası sayfasına buradan doğrudan bağlantı kurulabiliyor.
■ Adres sorgulama linkine tıklamak suretiyle gerekli bilgileri buradan elde edilebiliyor.
■ İl ve ilçe ile beraber köy ya da mahalle üzerinden bilgiler eksiksiz şekilde yazıldıktan sonra deprem riski sorgulaması gerçekleştirilebiliyor.
KONUTLARIN YÜZDE 54.7'Sİ SİGORTALI
DASK, 2023 yılında depremde hasar gören evler için ödenecek azami teminat tutarını 320 bin liradan 640 bin liraya çıkarmıştı. Poliçe yenilemelerinde uygulanan indirim ise yüzde 20'ye yükseltildi. DASK'ta 7 risk grubu ve 2 farklı yapı tarzına göre belirlenmiş 14 tarife fiyatı bulunuyor.
■ DASK verilerine göre, 20 milyon 32 bin konutun 10 milyon 949 bini sigortalı. Yani Türkiye'deki tüm konutların sigortalılık oranı yüzde 54.7. Yürürlükte bulunan poliçe sayısı 10.9 milyon adet.
■ Bölgelere göre bakıldığında en yüksek sigortalılık oranı yüzde 62.9 ile Marmara Bölgesi'nde. Bölgedeki 6.8 milyon konutun 4.3 milyonunun deprem sigortası var. Marmarayı yüzde 56.20 ile Ege, yüzde 50.3 ile Doğu Anadolu takip ediyor. Karadeniz ise yüzde 46.1 ile sigortalı konut sayısının en az olduğu bölge durumunda.
BU AŞAMALARA DİKKAT!
1. Hasar ihbar noktaları Zorunlu Deprem Sigortası sahiplerinin ilk olarak teminat kapsamındaki deprem ve deprem kaynaklı hasarlarının bildirimi için ihbar noktalarına başvurmaları gerekiyor.
■ ALO DASK 125 aranabilir.
■ Web sitesinde bulunan 'online hasar işlemleri adımından' DASK adına, Zorunlu Deprem Sigortası poliçesini düzenleyen sigorta şirketi, sigorta acentesi veya eDevlet üzerinden hasar ihbarı yapılmalı.
2. İstenen belgeler DASK'ın Zorunlu Deprem Sigortası'ndan faydalanabilmek için binanın tamamen ya da kısmı olarak zarar görmüş olması fark etmez; küçük ya da büyük maddi zararlar için de tazminat talep edilebiliyor. Poliçede belirtilmiş limitler dahilinde tazmini için gereken bilgi ve belgeler şöyle: *Hasar bildirimi (TC kimlik veya poliçe numarası ile). *Güncel tapu bilgisi. *Hasar yeri açık adresi. *Sigortalı telefonu. *Ayrıca sigortalı bina üzerinde Zorunlu Deprem Sigortası poliçesinin yanı sıra deprem teminatı içeren başka bir sigorta poliçesi de bulunuyorsa, bu konuda DASK'a bilgi verilmeli.
3. Önemi büyük Depremin ardından yapılan hasar ihbarı ile DASK adına görevlendirilen bağımsız hasar tespit görevlileri en kısa sürede olay yerine gönderiliyor. Tespit raporlarının yetkilendirilmiş eksperler tarafından hazırlanması, teminat sürecinin işleyişi açısından büyük önem taşıyor.
4. Tespit işlemleri Hasar tespit işlemleri, DASK adına görevlendirilen bağımsız hasar tespit görevlileri tarafından yerine getiriliyor.
5. Ödeme süreci Zorunlu Deprem Sigortası tazminatının hesaplanmasında, rizikonun gerçekleştiği yer ve tarihte, binanın yeniden inşasının mevcut piyasa koşullarındaki güncel maliyeti esas alınıyor. Bununla beraber sigorta tazminatı, hiç bir durumda poliçede tanımlanmış sigorta bedelinden fazla olamaz. Her bir hasarda, sigorta bedelinin yüzde 2'si oranında 'tenzili muafiyet' uygulanıyor. DASK tarafından değerlendirilerek hasar dosyası açılıp ve hasarın tespiti için hasar tespit görevlileri atanıyor. Belirlenen tazminat tutarı, ilgili hak sahibine kısa mesaj olarak gönderilen şifreler ile vatandaşlık numaralarını kullanarak VakıfBank şubelerinden alınabiliyor.