Katar Katar doğalgaz

GÜLAY GÖKTÜRK / KATAR

Türkiye hava sahasını ihlal eden Rus uçağının düşürülmesinin ardından başlayan kriz uluslararası dengeleri ve enerji trafiğini yeniden şekillendiriyor. Rusya, uluslararası hukuk karşısında haksız konumda olmasına rağmen suçunu kabul etmeyerek saldırgan bir politika izlemeye başladı. Her fırsatta gerilimi artırmaya yönelik açıklamalar yapan Rus tarafı, Türkiye’ye yönelik bazı ekonomik yaptırımları devreye soktu. Bu yaptırımlar bazı Türk mallarının ithalatı ile Türk işadamları ve işgücüne yönelik kısıtlamalar içeriyor.

VANAYI KAPATMASI ZOR

Rusya’nın, Türkiye’ye sağladığı doğalgazı keseceği yönünde iddialar da tartışıldı. Ancak Türkiye, kullandığı doğalgazın yüzde 54’ünü Rusya’dan alıyor ve Rusya için çok büyük gelir kapısı konumunda. Doğalgaz ve petrol fiyatlarındaki gerilemeyle zaten ekonomik krize giren Rusya’nın bu nedenle vanayı kapatmasına ihtimal verilmiyor.

BOTAŞ, ANLAŞMAYA VARDI

Ancak Türkiye her olasılığa karşı önlem almak için harekete geçti. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’le görüşme sağlanamayan Paris’teki BM İklim Zirvesi’nden Katar’ın Başkenti Doha’ya geçti.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Katar Emiri Şeyh Tamim Bin Hamad Al Sani ile görüşme gerçekleştirdi. Görüşmenin ardından Erdoğan ve Sani, 19 Aralık 2014'te Ankara'da imzaladıkları, "Türkiye Cumhuriyeti ile Katar Devleti Arasında Yüksek Stratejik Komite Kurulmasına İlişkin Ortak Mutabakat" çerçevesinde oluşturulan Yüksek Stratejik Komitesi'nin birinci toplantısına başkanlık etti. İki ülke heyetleri arasında yapılan görüşmede, eğitim, bilim ve teknoloji, denizcilik, enerji sektöründe 15 ayrı anlaşmaya imza atıldı.

Erdoğan, “Türkiye’de bir yatırıma LNG depolama noktasında girebilir miyiz, bunun arayışı içerisindeydiler. Biz de olumlu baktığımızı söyledik. Şu anda bu konuyla ilgili gerek özel sektörün, gerekse devletin LNG depolama tesisleri var. Burada belki hükümetten hükümete veya farklı bir şekilde bir yatırım adımı atılmış olacak” açıklamasını yaptı.

Katar'ın Türkiye'de LNG terminali kurması opsiyonunu da öngören ve ithalatın miktar ile vadesinin yer alacağı asıl anlaşmanın en kısa sürede imzalanacağı belirtildi. Dünyanın en büyük LNG ihracatı yapan ülkesi olan Katar, geçen yıl dünyadaki toplam LNG arzının yaklaşık üçte birini tek başına karşıladı. Katar'ın LNG ihracının yaklaşık yüzde 70'i Asya pazarını hedefliyor.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye-Katar Yüksek Stratejik Komite toplantısı sonrası Katar Emiri Şeyh Tamim Bin Hamad Al Sani ile ortak basın toplantısı yaptı. Erdoğan, "Teröre karşı verdiğimiz, vereceğimiz mücadele gerek Filistin'de olsun, gerek şu anda Suriye'de olsun bu mücadele bizleri ilgilendiriyor." Erdoğan, bölgenin ve İslam dünyasının sıkıntı içinde olduğuna dikkati çekerek, "Bakıyorsunuz Suriye'de, Filistin'de, Mısır'da, sıkıntılar var. Bu sıkıntıları birlikte aşmamız gerekiyor. Burada güvenli iki ülke olarak Türkiye ve Katar emin adımlarla geleceğe yürüyecektir" dedi.

EPDK'nın yayımladığı Eylül 2015 raporuna göre Türkiye'nin ülkelere göre doğalgaz alım oranları şöyle;

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Katar'daki görüşmesi sırasında yaşanan bir gelişmeyi daha açıkladı. Erdoğan, “Bundan böyle Katar ve Türkiye arasında vizeler de kaldırılmış oldu. Rahatlıkla Türk vatandaşları, Katar vatandaşları ülkelerimiz arasında gidip gelebilecekler. Bu adeta bir son saniye adımı diyebiliriz. Bundan dolayı değerli kardeşim Şeyh Temim’e çok çok teşekkür ediyorum. Hemen bir anda gayet pratik bir şekilde talimatları ilgili birimlerimize verdik. Karşılıklı notaları göndermek suretiyle bu adımı atmış olduk” ifadelerini kullandı.

Ziyaret heyetinde Çevre Bakanı Fatma Güldemet Sarı, Ekonomi Bakanı Mustafa Elitaş, Enerji Bakanı Berat Albayrak, İçişleri Bakanı Efkan Ala, Maliye Bakanı Naci Ağbal, Milli Eğitim Bakanı Nabi Avcı, Milli Savunma Bakanı İsmet Yılmaz, Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım gibi isimler de yer aldı.

Katar Emiri Al Sani ortak basın toplantısında şunları kaydetti: "Türkiye'ye karşı özellikle de Filistin meselesi başta olmak üzere diğer konularda uluslararası meselelerde, göstermiş olduğu sağlam duruş ve pozisyondan dolayı minnettar olduğumuzu, bundan dolayı Türkiye'yi takdirle karşıladığımızı defaatle ifade etmiştik ve yine ifade ediyoruz. Bölgemizde özellikle biliyorsunuz despot rejimlerin, otoriter rejimlerin bu gibi terör örgütlerini de ortaya çıkardığını biliyoruz.”

Cumhurbaşkanı Erdoğan, uçağının düşürülmesinin ardından Rusya’nın orantısız tepkilerinin devam etmesi halinde “Biz de tedbirlerimizi almak zorunda kalacağız” dedi.

Kendisine Katar'da verilen fahri doktora unvanı törenindeki konuşmasında Rusya’ya eleştiri yönelten Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, “Rusya’nın orantısız tepkileri devam ederse biz de kendi tedbirlerimizi almak zorunda kalacağız” ifadelerini kullandı. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esad’ı desteklediği için de Rusya’yı eleştirerek, “400 bin vatandaşın öldüren zalim Esed’in yanında sizin ne işiniz var” dedi. Erdoğan buna karşın önümüzdeki süreçte sağduyunun galip gelmesini umduğunu söyleyerek, “Ateşe körükle gitmek kimsenin yararına değil” şeklinde konuştu.

DAEŞ petrolü konusunda ise Erdoğan “Aldığımızı ispatlarlarsa istifa ederim” sözünü yineledi, “Kimsenin böyle bir iftirayı Türkiye’ye atma hakkı yok” dedi. Erdoğan, “Dünyada DAEŞ ile mücadele konusunda Türkiye kadar kapsamlı ve sonuç alıcı mücadele yürüten başka ülke yoktur. Kimileri DAEŞ’i bahane ederek Suriye'de kendi projelerini hayata geçirirken Türkiye doğrudan bu örgütün saldırılarına maruz kalma pahasına, mazlum kardeşlerinin yanında yer almayı tercih etmiştir" ifadelerini kullandı.

Katar Katar doğalgaz

Vanaları kapatması halinde büyük zarar göreceği için doğalgaz akışını kesmesi neredeyse imkânsız olan Rusya’ya karşı Türkiye yine de meydanı boş bırakmadı. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Katar ziyaretinde doğalgaz anlaşması imzalandı.