Dünya şahit olsun kanlı savaşı bitirdik

MURAT KELKİTLİOĞLU / SOÇİ

Rusya’nın Soçi kentinde dün Suriye krizinin başından bu yana gerçekleştirilen en önemli zirvelerden biri yapıldı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani bir araya gelerek Suriye’de yeni dönemi ilan etti.

ASTANA EN GÜZEL ÖRNEK

Üçlü zirve başlarken söz alan Erdoğan, “Bu üçlü zirve Suriye’de akan kanın artık tamamen durması, yıllardır yaşanan trajedinin son bulması bakımından son derece önemlidir. Türkiye, Rusya ve İran’ın Suriye meselesinde yakın bir çalışma ortamı tesis etmelerinin müspet sonuçlarına dünya şahit olmuştur” dedi.

ÖNEMLİ AMA YETERSİZ

Cumhurbaşkanı Erdoğan, üç ülkenin dayanışmasına Astana sürecinin en güzel örnek olduğunu vurgulayarak, “Bu vesileyle Astana’da tabii ki Kazakistan Devlet Başkanı Nazarbayev’e ev sahipliği sebebiyle de ayrıca teşekkür ediyorum” dedi. Astana sürecinin sahada olumlu gelişmelerin yaşanmasına vesile olduğunu dile getiren Erdoğan, “Geldiğimiz nokta önemlidir ama yeterli değildir. Suriye halkının kabul edebileceği kalıcı ve muteber bir siyasi çözümün tesis edilmesi için ilgili tüm çevrelerin katkıyı sağlaması elzemdir” ifadelerini kullandı.

PUTİN: YENİ AŞAMAYA GEÇİLDİ

Putin: Suriye’de artık siyasi çözüme yönelik yeni bir aşamaya geçildi. Erdoğan’a ve Ruhani’ye teşekkür ediyorum. Siyasi anlaşma Cenevre’de sağlanacak.

Putin, üçlü zirvenin basına açık bölümünde yaptığı konuşmada, Erdoğan ve Ruhani’ye, Suriye krizinde üstlendikleri rol için teşekkür etti. Türkiye ve İran’ın desteğiyle, Suriye’nin parçalanmasının önlendiğini vurgulayan Putin, “İki liderin üstlendikleri rol olmasaydı, Suriye’de askeri sürecin sonlanması mümkün olmazdı.

PARÇALANMA ENGELLENDİ   

Suriye’de artık siyasi çözüme yönelik yeni bir aşamaya geçildi” diye konuştu. Rusya lideri Putin, siyasi anlaşmanın Cenevre’de yapılacağını da duyurdu. Türk ve İranlı liderlerin gösterdikleri duruş sayesinde Astana süreci, Suriye’deki çatışmaların azalması, ateşkesler ve gerilimi azaltma bölgelerinin hayata geçtiğine işaret eden Putin, “Türkiye ve İran’ın desteğiyle Suriye’nin parçalanması engellenmiştir. Yıllardır süren iç savaşın sonlandırılması mümkün olabilecek durumdadır” dedi.

Teröristler dışlanmalı, afrin sorunu çözülmeli

Erdoğan, Suriye Halkları Kongresi’ne terör örgütü YPG’nin katılımın kabul etmeyeceklerini aktardı. Üçlü zirvede, Rusya’nın girişimiyle Suriye’deki çeşitli grupların bir araya getirileceği kongre de tartışıldı. Üç lider kongrenin yapılması konusunda anlaştı. Ancak kongrede terör örgütü YPG yer almayacak.

ÇETEYİ KABUL EDEMEYİZ

Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Teröristlerin dışlanması önceliklerimiz arasında. YPG ile aynı çatı altında olmamızı bizden kimse beklemesin. Suriye’nin bütünlüğünden yanaysak bu ülkeyi bölmeye çalışan kanlı bir çeteyi muhatap alamayız. Afrin ve İdlib’de var olan sorun çözülmeli” ifadelerini kullandı.

Siyasi çözüme zemin hazırlanıyor

Üçlü zirvenin basına açık bölümünde konuşan İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani de Suriye’de barışın üç ülkenin işbirliğiyle sağlandığına dikkat çekerek, “Suriye’de siyasi çözüm için zemin hazırlanıyor” şeklinde konuştu. Ruhani de bu süreçteki tutumlarından dolayı Putin ve Erdoğan’a teşekkür etti. 

İki lider baş başa 40 dakika görüştü

Üçlü zirve öncesinde Cumhurbaşkanı Erdoğan ile İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani’nin baş başa görüşme gerçekleştirdi. Sanatoryum Rus’ta basına kapalı gerçekleşen görüşme, 40 dakika sürdü. Görüşmede Genelkurmay Başkanı Orgeneral Hulusi Akar, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak, MİT Müsteşarı Hakan Fidan ile Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreter Yardımcısı İbrahim Kalın da hazır bulundu. 

Suriye halkı öncülüğünde geçiş süreci

Erdoğan: Anlaşmanın aşarıya ulaşması başta rejim olmak üzere tarafların tutumuna bağlı. 

Üçlü zirvenin ardından liderler ortak basın toplantısı düzenledi. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, burada yaptığı konuşmada Astana sürecindeki ortak çalışma prensibinin devam edeceğini belirtti. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Suriye’deki geçiş sürecinin Birleşmiş Milletler kararı uyarınca Suriye halkının öncülüğünde gerçekleştirileceğini belirterek, “İlişkileri geliştirme konusunda mutabık kaldık. İlk adımı attık. Başarıya ulaşması başta rejim olmak üzere tarafların tutumuna bağlı. Üç ülkenin işbirliği kritik rol oynayacak” ifadelerini kullandı.

DAYANIŞMA SÜRECEK 

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin de “İran ve Türkiye’nin Uluslararası diyalog konseyinin toplanması konusunda desteklerini aldık. Suriye’de özgür seçimler gerçekleştirilmeli” şeklinde konuştu. İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani de anayasal reform için zemin hazırlandığını belirterek çalışmaların eşgüdüm içerisinde devam edeceğini vurguladı. Üç lider ayrıca bundan sonraki süreçte Suriye’nin yeniden inşa edilmesi ve altyapı yatırımları konusunda da gerekenlerin yapılması konusunda mutabık kaldı.

6 MADDELİK SOÇİ MUTABAKATI

1- Çatışmalar tamamen durdurulacak, çatışmasızlık bölgeleri istikrarlı hale getirilecek.