Hakkı KURBAN / ANKARA
AK Parti, Anayasa değişikliği konusunda CHP’nin yaptığı propagandaya karşı tek tek çalışma yürütüyor. Meclisteki görüşmeler sırasında en çok dillendirilen iddialardan biri “üniter yapı”nın bozulacağı olmuştu. CHP’nin bu söylemine, sistemleri karşılaştırarak yanıt veren AK Parti, “Cumhurbaşkanlığı” ile “federatif yapı” arasındaki 7 farka dikkat çekti. Kıyaslama, hem sosyal medya hem de broşürlerle halka aktarılacak. “Cumhurbaşkanlığı sisteminde üniter yapının korunması esastır” vurgusu yapılan karşılaştırmada, yeni sistemle federatif yönetim arasındaki 7 fark şöyle:
Merhum liderler yeni sistemi savunmuştu
Türkiye'yi yöneten birçok lider yeni sistemin ülkeyi büyüteceğini söylemişti.
Türkiye'de yeni bir sistem kurulmasına yönelik çalışmalar geçmişte de birçok siyasi lider tarafından gündeme getirilmişti. Parlamenter sistemin işlemediği görüşünde birleşen merhum liderler, o dönem getirilmesi gereken sistemin "başkanlık" olduğuna işaret etmişti.
Özal: Kuvvetler ayrımı var
8. Cumhurbaşkanı Turgut Özal, sistem değişikliğini savunan isimler arasındaydı: Başkanlık sistemi ama Fransa gibi değil daha çok Amerika'ya yakın. Hükümet koalisyon da olsa tek parti hükümeti de olsa Meclise hakim oluyor. Halbuki başkanlık sisteminde kuvvetler ayrımı var.
Demirel: Sistem değişmeli
9. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel 2006'da sistemin işlemediğini şu sözlerle vurgulamıştı: İsterdim ki Türkiye, cumhurbaşkanını seçsin, Türkiye dar bölge seçimine gitsin. Çünkü İstanbul'un 70 tane milletvekili var, kaç tanesini tanıyorsunuz? Halktan kopuk bir Cumhuriyet olmaz. Sistem işlemiyor, temsili sistem işlemiyor.
Erbakan: kalkınmak için…
Eski başbakanlardan Necmettin Erbakan'ın genel başkanı olduğu partilerin programlarında başkanlık sistemine yer verilmişti: Daha hızlı kalkınmaya mecbur olan Türkiyemizde devlet hizmetlerinin verimli ve süratli bir yapıya kavuşturulması için başkanlık sisteminin getirilmesini zaruri görüyoruz. Başkanı tek dereceli olarak millet seçecektir.
Türkeş: Tarihimize uygun
MHP Genel Başkanı merhum Alparslan Türkeş, sistem değişikliğine ilişkin görüşlerine 1979'da yayımlanan "Temel Görüşler" kitabında yer vermişti: Milliyetçi Hareket, tek başkan, tek meclis sistemini savunur. Kuvvetli ve hızlı icra, icra gücünün tek elde toplanmasıyla mümkün. Bunun için tarih ve töremize uygun olarak başkanlığı savunuyoruz.