AK Parti ve MHP’nin, siyasi partilerin seçim ittifakına ilişkin düzenlemeyi içeren ortak kanun teklifi Meclis Başkanı İsmail Kahraman’a teslim edildi. Teklif, Başbakan Binali Yıldırım ile MHP Genel Başkanı ve Devlet Bahçeli’nin imzasını taşıyor.
26 MADDELİK TEKLİF
Teklifte 26 madde bulunuyor. Teklife göre seçim barajında ittifak partilerinin oyu dikkate alınacak. Oy pusulasında ittifak partileri çerçeve içine alınacak. Oy pusulaları aynı zarfın içine konulacak. İttifak yapan siyasi partilerin milletvekili sayısının hesaplanmasında; ittifakın toplam oyu esas alınacak. Bu oy miktarına göre önce ittifakın elde ettiği toplam milletvekili sayısı belirlenecek, bu sayı ittifakı yapan siyasi partiler arasında aldıkları geçerli oy sayısı esas alınarak paylaştırılacak. İlk kez yatağa bağlı seçmenler için seyyar sandık olacak. AK Partili Mustafa Şentop ve MHP’li Mustafa Kalaycı düzenlemelinin detaylarıyla ilgili bilgi verdi. İşte seçimlerde yeni bir dönemin kapısını açan ittifak düzenlemesi.
AK Partili Mustafa Şentop ile MHP'li Mustafa Kalaycı teklifi TBMM Başkanı'na verdi.
Pusulalar ortak zarfa
- Mahalli idareler seçimlerinde oy pusulaların tamamı aynı zarf ve sandığa konulacak.
- Cumhurbaşkanı ve milletvekili seçiminde de pusulalar aynı zarfa konulacak.
- İhbar üzerine kolluk güçleri sandık başlarına gelebilecek.
- YSK, hastalığı veya engeli sebebiyle yatağa bağımlı olan seçmenlerin muhtarlık seçimleri hariç, oy kullanmalarını sağlamak için seyyar sandık kurulu kurulmasına karar verebilecek.
- Seçimlere katılma yeterliliği taşıyan siyasi partinin seçime katılmaması halinde bu partinin üyesi, kendisinin ve partisinin muvafakati alınarak başka partiden aday gösterilebilir.
OY PUSULASINDA ORTAK AMBLEM
İttifak yapan partilerin logosu oy pusulasında yan yana olacak. İttifak partileri çerçeveye alınacak. Oy pusulasında siyasi partilerin ittifak protokolünde belirledikleri ittifak unvanı yazılacak. İttifakın unvanı belirlenmemiş ise oy pusulasına yalnızca “İttifak” ibaresi yazılacak, unvanı olmayan ittifakın birden fazla olması halinde bunlar başvuru sırasına göre numaralandırılacak.
Seçilme yaşı 18’e iniyor
Seçim barajında ittifakın oylarının toplamı sayılacak. Geçerli oyların toplamının yüzde 10’u geçmesi halinde, bu siyasi partilerin her biri barajı geçmiş olacak.
Milli İttifak Komisyonu'nun AK Partili ve MHP'li üyeleri TBMM Başkanı İsmail Kahraman'a teklifi sunduktan sonra Meclis'te ortak bir basın toplantısıyla gazetecilere bilgi verdi.
Teklifte seçilme yaşının 18'e düşürülmesiyle birlikte yatağa bağımlı olan seçmenler için seyyar seçim sandığı düzenlemesi de var.
- Siyasi partilerin seçimlerde başka bir siyasi partiyi destekleme kararı almalarını yasaklayan hükümleri metinden kaldırıyor.
Filigranlı zarf geçerli olacak
Oy zarfları üzerinde “Türkiye Cumhuriyeti Yüksek Seçim Kurulu” amblemi yer alacak şekilde filigranlı kâğıtlar hazırlanacak. Üzerinde sandık kurulu mührü bulunmamasına rağmen Türkiye Cumhuriyeti Yüksek Seçim Kurulu filigranı, amblemi ve ilçe seçim kurulu mührü bulunan zarflar geçerli sayılacak.
Toplam oypartilere dağılacak
Meclis’e sunulan teklife göre ittifak yapan siyasi partilerin geçerli oyu, ittifakı oluşturan siyasi partilerin her birinin tek başına aldıkları oy sayısına ittifakın ortak oylarından gelen payın ilave edilmesiyle elde edilecek. İttifakın ortak oylarından gelen pay ise ittifak yapan siyasi partilerin tek başına aldıkları oyun bu partilerin toplam oyuna bölünmesiyle elde edilen kat sayının ittifakın ortak oyu ile çarpımı sonucunda elde edilecek. İttifak yapan siyasi partilerin milletvekili sayısının hesaplanmasında; ittifakın toplam oyu esas alınacak. Bu oy miktarına göre önce ittifakın elde ettiği toplam milletvekili sayısı belirlenecek, bu sayı ittifakı yapan siyasi partiler arasında aldıkları geçerli oy sayısı esas alınarak dağıtılacak.
4 KANUNDA DEGİSİKLİK YAPILDI
Siyasi Partiler Kanunu, Mahalli İdareler Kanunu, Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun ve Milletvekilliği Kanunu'nda köklü değişikliğe gidildi.
Düzenlemeye ilişkin konuşan AK Partili Mustafa Şentop, “Türkiye’nin önündeki kritik seçimlerde mutabakata kanuni temel kazandırmak için çalışmalara başlamıştık. Temel hedefimiz düzenlemeleri yapmak. Toplam 26 maddelik bir metin, 4 kanunda değişiklik içeriyor. Seçimlerin temel hükümleri ve seçmen kütükleri hakkında kanun, siyasi partiler kanunu, mahalli idareler kanunu ve milletvekilliği kanunu” dedi. MHP’li Mustafa Kalaycı ise şunları söyledi: “Bilindiği gibi TBMM’de kabul edilen anayasa değişikliği 16 Nisan’da onaylanmıştır. MHP olarak, cumhurbaşkanlığı ve milletvekilliği seçimlerine AK Parti ile hareket ederek sistemin kökleşmesinde katkı sağlayacağız. Biz millet ne diyor, ona bakıyoruz. Yenikapı ruhunun 2019 seçimlerine taşınmasını arzuluyoruz. Komisyon olarak hazırladığımız ilk kanun teklifinde seçim ittifakı, seçim güvenliği ve mahalli idareler kanununda düzenlemeler yapılmıştır.”
Vatandaşlar, seçim pusulasında ittifak ambleminin olduğu yere mühür basacak.
PUSULA SIRASI KURAYLA BELİRLENECEK
MHP’li Mustafa Kalaycı şunları söyledi: "İttifak yaparak seçime katılma kararı alan partilerin, seçim takvimi başlamasından itibaren 7 gün içerisinde ittifak protokolü ile YSK’ya başvurmaları gerekmektedir. Siyasi partiler kuraya ittifak olarak girecek, oy pusulasında yan yana yer alacaktır. İttifak içindeki sıraları da kurayla belirlenecektir."