Makro ekonomik büyümenin yavaşlaması, emtia ve para birimlerinin değer kaybetmesi, hisse senetleri piyasasının çökmesi ve jeopolitik risklerin artmasına rağmen, gelişmekte olan piyasa ekonomilerindeki başarılı firmalar hala hızlı bir şekilde büyüyor ve dünyaya açılıyor. Dünyanın lider yönetim danışmanlığı firmalarından The Boston Consulting Group (BCG) tarafından bu yıl 7.'si yayınlanan "Global Challengers – 2016 Yükselen Küresel Yıldızlar" raporu, Türkiye'nin de aralarında bulunduğu gelişmekte olan ülkelerden gelen ve "küresel liderliğe" oynayan 100 büyük firmayı açıkladı.
Listedeki Türk şirketi sayısı beşe çıkarken, "yükselen yıldız" olarak kabul gören son Türk markası Pegasus Hava Yolları oldu ve daha önce listeye girmiş olan Koç Holding, Sabancı Holding, Türk Hava Yolları ve Yıldız Holding ile birlikte listedeki yerini aldı.
Rapor, gelişmekte olan piyasa ekonomilerinden gelen ve küreselde rakiplerine meydan okuyan bu şirketlerin yükselişini 10 yılı aşkın bir süredir takip edildiğini ifade ederken, yükselen küresel yıldızların, gelişmekte olan piyasalardaki çoğu şirketin arasından ön plana çıktığını; ekonomik belirsizliklere rağmen özgüven ve azimle ilerlediklerini belirtiyor.
Son 10 yılda yükselen küresel yıldızlar başarılı ve güçlüklere karşı da daha dirençli oldular. Bu şirketler ölçek olarak büyüdü ve hissedarlarına gelişmiş piyasalardaki emsallerinden 5 kat daha fazla sermayedar geri dönüşü sağladı.
Raporda yer alan diğer bulgulardan satırbaşları ise şöyle:
• 2009'dan 2014’ün sonuna kadar, gelişmekte olan piyasa ekonomilerinin başarılı firmaları, gelişmiş piyasalardaki emsallerine oranla üç kat daha hızlı büyüdü
• Ev aletleri, inşaat-mühendislik, endüstri, gayrimenkul gibi çeşitli sektörlerde, gelişmekte olan piyasa ekonomileri firmalarının küresel pazar payı %40'ı aştı
Gelişmekte olan pazarlardaki hızlı değişim ve büyümeye gelince, BCG 44 ülkeden yaklaşık 1500 ekstra "şampiyon" firma belirledi. Bu şirketler, yükselen küresel yıldızlara oranla daha küçük olsalar bile, daha kârlılar ve daha hızlı büyümekteler. 2005'ten 2014'ün sonuna kadar bu şirketlerin yıllık büyüme ortalaması %18 iken, ortalama FVÖK payı %20 seviyesinde gerçekleşti. Bu şirketler 2014'te küresel GSYİH'nin %6'sına denk gelir elde ettiler.
Önceki yıllarda yayınlanan raporlarda olduğu gibi, bu yıl da daha önceden “yükselen küresel yıldız” olarak değerlendirilen bir grup şirket bu sene "mezun" olarak açıklandı. Mezun şirketlerin artık gelişmiş piyasalardaki uluslararası şirketlerden ayırt edilemeyecek noktada olduğu belirtiliyor. Bu şirketler arasında América Móvil (Meksika), Gazprom (Rusya), Hindalco (Hindistan), JBS (Brezilya), Johnson Electric (Çin), Tata Consultancy Services (Hindistan) ve Tata Motors (Hindistan) yer aldı. BCG’nin 2016 raporunda toplamda 19 mezun şirket yer alıyor.
BCG Türkiye Genel Müdürü ve Kıdemli Yönetici Ortağı Burak Tansan, ileriye yönelik olarak Türkiye için beklentisini şu şekilde dile getiriyor: “Her geçen sene Yükselen Küresel Yıldızlar sıralamasına Türkiye'den yeni şirketler katılıyor, bu da bizi çok mutlu ediyor. Türkiye'deki şirketlerin potansiyelinin çok daha fazla olduğunu düşünüyoruz. Önümüzdeki senelerde cesaretle hareket edebilen, gerektiğinde şirket satın alması ve ortaklık yollarına açık olan şirketlerin önemli başarılarına tanıklık ediyor olacağız. Türkiye büyük ve önemli bir pazar, lakin şirketlere tavsiyemiz sadece Türkiye'nin çekiciliği ile yetinmemeleri, daha iddialı ve stratejik düşünerek küresel pazarlarda hak ettikleri yerlerini almaları.”
BCG 2016 Yükselen Küresel Yıldızlar raporu (2016 Global Challengers Report); BCG Global Advantage çalışma grubu tarafından, gelişmekte olan pazarlarda faaliyet gösteren binlerce şirket üzerinde yapılan detaylı araştırma ve görüşmeler sonucunda hazırlanmıştır. Yıllık en az 1 milyar $ ciroya sahip olan ve yurtdışı satışları toplam satışlarının en az %10’unu veya 500 milyon $'ını oluşturan şirketler raporda dikkate alınmıştır. Analizde her şirketin büyüklüğü, listedeki diğer şirketler ve kendi sektörlerindeki uluslararası rakiplere kıyasla ölçülmüştür. Rapor aynı zamanda her şirketin uluslararası mevcudiyetini, uluslararası yatırımlarının sayı ve büyüklüklerini, son 5 yıldaki birleşme ve satın alma işlemlerini ve iş modelinin gücünü de analiz etmiştir.