Rahim dinlendirme, tüp bebek tedavisi içerisinde gerekli olan hasta grubunda uzun zamandır uygulanan bir yöntemdir. Yumurta toplama işleminden sonra embriyonun oluşturulup anne rahmine transfer işlemi yapılmadan, transferin başka bir adet döngüsüne ertelenmesidir.
Transferin ertelenmesinin mutlak gerekli olduğu ya da gebelik başarısı açısından daha iyi olabileceği hasta gruplarını sıralayacak olursak;
Yumurta sayısı fazla olup olası gebelik durumunda aşırı uyarılma/hiperstimülasyon sendromu geliştirme riski yüksek olan hastalar (örneğin polikistik yumurtalıklara sahip olup özellikle 20 ve üstünde folikül gelişmiş olan kadınlar)
Hormon değerlerinde tüp bebek tedavisine bağlı olarak yükseklik saptanan hastalar ( çok yüksek östradiol ve özellikle progesteron değerlerine sahip kadınlar)
Embriyoya tam kromozomal tarama yapılacak olan hastalar (embriyolardan genetik tarama testi için beşinci gün biyopsi yapıldığından çoğu kez dondurulmaları gerekmektedir)
Tekrarlayan tüp bebek başarısızlığı nedeniyle yapılan teste göre transfer günü kişiselleştirilecek olan hastalar (örneğin test sonucuna göre blastokist transferinin gününün değiştirildiği hastalar)
Rahim içinde transfere engel oluşum saptanan (polip veya myom gibi) ya da rahim içi yeteri kadar gelişim göstermeyen hastalar
Tüplerde ya da rahim içerisinde sıvı toplaması olan hastalar
Yukardaki hasta grupları dışında yumurta gelişimi sırasında uzun süreli ve yüksek doz iğne kullanılan kadınlarda da bu iğneler bir taraftan yumurta gelişimini sağlarken diğer taraftan rahim içine olumsuz etki yapabilmektedir. Bu hastalarda da embriyo transferinin ertelenmesinin gebelik sonuçları üzerine olumlu etkileri olduğu gösterilmiştir.
Yukarıda sıraladığımız hasta grupları dışında son zamanlarda rutin olarak her hastada rahim dinlendirmenin gebelik sonuçları üzerine %5-15 oranında pozitif etkisi olabileceği ortaya konmuş ve taze embriyo transferinin yerini giderek dondurulmuş embriyo transferi yapılması eğilimi almıştır. Bu uygulamada yumurtalar toplanıp embriyo oluşturulduktan sonra rahme transfer edilmeyip dondurulur ve rahim 1-2 ay dinlendirildikten sonra uygun dönemde rahim içi embriyo transferine hazırlanarak önceden dondurulmuş embriyolar rahme yerleştirilir.
Rahim dinlendirme için verilecek 1-2 aylık ara rahmin yanı sıra anne adayının vücudunu ve zihnini gebeliğe hazırlaması için de iyi bir zaman dilimidir.
Embriyoların kaçıncı günde dondurulup kaçıncı günde transfer edileceği ya da rahim içi hazırlanırken ilaç kullanılıp kullanılmayacağı; ilaç kullanılacaksa hangi ilaç protokolünün tercih edileceği tedavinizi düzenleyen doktor tarafından sizin mevcut tıbbi durumunuz ve tıbbi geçmişinize göre belirlenecektir.
Dondurulmuş embriyo transferinin başarıyla uygulanabilmesi için tüp bebek merkezinin laboratuvarının gerekli donanıma sahip olması ve işlemi uygulayacak olan embriyoloğun tecrübesi son derece önemlidir. Yeterli olmayan donanım ve deneyim eksikliği gebelik oranlarını tam tersine olumsuz etkileyebilmektedir.
Op. Dr. Zehra Onar Şekerci
Kadın Hastalıları, Doğum, Tüp Bebek