“Tripofobi nedir, ne demek?” soruları merak edilen konular arasında yer alıyor. Tripofobi (delik fobisi) neden olur? Düzensiz desenlerin veya küçük delik veya çarpma kümelerinin görülmesinden kaçınmak anlamına gelen delik fobisi gündemde yer alıyor. Delikli ve gözenekli yapılara karşı hassasiyet duyan tripofobi sahibi kişiler karınca yuvalarından, çeşitli gözeneklere ve arı kovanlarına kadar aklınıza gelebilecek pek çok delikli şeye karşı hasasiyet duyarlar.
TRİPOFOBİ NEDİR?
Tripofobi, düzensiz desenlerin veya küçük delik veya çarpma kümelerinin görülmesinden kaçınmak demektir. Resmi olarak zihinsel bir bozukluk olarak tanınmaz, ancak aşırı korku ve sıkıntı meydana gelirse spesifik bir fobi olarak teşhis edilebilir. İnsanlar sadece imgelemeyen görüntüleri denemek için tiksinti gösterebilirler.
Delikli ve gözenekli yapılara karşı hassasiyet duyan tripofobi sahibi kişiler karınca yuvalarından, çeşitli gözeneklere ve arı kovanlarına kadar aklınıza gelebilecek pek çok delikli şeye karşı hasasiyet duyarlar. Öte yandan her ne kadar bilim insanları bu olguya "fobi" yani "korku" demişlerse de, tripofobisi olduğunu düşünen insanlar bunu bir korku olarak değil "tiksinme" ya da "rahatsızlık duyma" olarak tanımlıyorlar.
TRİPOFOBİ (DELİK FOBİSİ) NEDEN OLUR?
Tripofobi henüz yeteri kadar anlaşılmış bir konu değildir ki neden olduğu da netleşmemiştir. Kimi araştırmacılar kültürel olarak öğrenilmiş bir korkudan çok biyolojik bir tepkiye dayanan "bilinçsiz bir refleks” olduğunu düşünüyorlar. Bazı yılan, böcek ve örümceklerin görüntüleri tripofobik görüntülere oldukça benzemektedir. Yani araştırmacılar Cole ve Wilkins tripofobinin kökeninde insanların tehlikeli canlılara karşı olan evrimsel temkinin, korkularının etkili olduğunu düşünüyorlar. Ancak bu bağlantıyı zayıf bulan bilim insanları da var.
Martínez-Aguayo 2018 yılında tripofobiyi deliklere, kendini tekrar eden desenlere, çıkıntılara verilen yoğun ve aşırı tepki olarak tanımlamıştır. Genel olarak bu imajların düşük ve orta seviye konumsal frekanslarda (görüntü açısına göre desenlerin tekrar etme sayısı) yüksek kontrasta sahip olduğunu belirtmiştir. Cole ve Wilkins de tripofobik tepkilerin oluşmasında düşük ve orta seviye konumsal frekansın gerekli olduğuna işaret etmekteler. Yani detayları yüksek kontrastlı olan delik ya da nokta toplulukları resimleri insanları rahatız edebiliyor.
Araştırmacılar ayrıca tripofobinin bulaşıcı hastalık belirtilerine karşı verilen bir tepki olabileceğinin ve bunun hayatta kalmak açısından bir avantaj olabileceği hipotezini öne sürüyorlar.