Yasemin İLAN
Yorgunluk ve göğüste sıkışma hissiyle kendini belli eden kalp krizinin baş aktörü 'tam tıkalı kalp damarları' ameliyatsız da açılabiliyor. Girişimsel kardiyolojide yapılan Kronik Total Oklüzyon tedavisi ile hasta uyutulmadan, sadece bir iğne ile koldan ya da kasıktan girilerek kalbe ulaşılıyor.
Kalbi besleyen, kalbe kan getiren ana damarlara 'koroner damarlar' deniliyor. Bu damarların ani tıkanması sonucunda kalp krizi gelişir. Bazen koroner damarlar ani olarak tıkanmaz, yavaşça tıkanır, kişi günlük işlerini yaparken yorgunluk ve göğüste sıkışma hissedilir. Bu dönemlerde bu damarlara doğru kollateral dediğimiz doğal ince damarlar gelişerek durumu idare ve idame ettirmeye çalışırlar ancak genellikle yeterli olmazlar. Prof. Dr. Cemil Taşçıoğlu Şehir Hastanesi Kardiyoloji ve Girişimsel Kardiyoloji Bölüm Sorumlusu Prof. Dr. Kadriye Orta Kılıçkesmez, "Kalp yetersizliği anjiyografi ile bakılan kalp damarlarının yüzde 15-30'unda bunlara rastlanır. Şikayete yol açmayanları çok azdır. Ancak zamanla bu damarlar tam tıkanır veya bir kalp krizi sonrasında tam tıkanıp açılamaz, üzerinden uzun zaman geçtiğinde ise zamanla kalbin ilgili beslediği bölgesini besleyemediğinden kalp dokusu tembelleşir, çalışmaz, kasılmaz ve kalp yetmezliği gibi ciddi ve hayatı tehdit eden durum ortaya çıkar. Bu tam tıkalı damarlara "kronik total oklüzyon" denilmektedir" dedi.
Girişimsel Kardiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Kadriye Orta Kılıçkesmez, "Kalbin beslenmesini sağlayan koroner damarın 3 aydan daha uzun bir süre içinde tam tıkalı olması ve bu koroner arterden hiç kan akışı bulunmaması durumuna "kronik total oklüzyon" (KTO) adı verilmektedir" diye konuştu. Prof. Dr. Kadriye Orta Kılıçkesmez şunları dile getirdi: "Bu tür tıkanıklıkların tedavisi yeni tıkanmış veya daralmış damarların tedavisine göre daha zordur. Sert, kalsifik, taşlaşmış, ağır damar sertliği plaklarına sahip damarlar bu işlem için geliştirilmiş özel teller, balonlar ve stentler ile anjiyografik olarak hasta uyutulmadan ve bir iğne ile koldan ya da kasıktan girilerek açılabilir. Çoğu vakada bir değil iki damardan kalbe ulaşılır ve işlemler de normal stentleme işlemlerine göre daha uzun sürebilir. Ayrıca bu tıkanıklıkların başarılı bir şekilde açılabilmesi için, bu işlem ile özel olarak ilgilenen operatör olması, dolayısıyla operatör tecrübesi oldukça önemlidir."
Tam tıkalı bölgedeki kalp kası canlıysa ve tıkalı damar kalpte büyükçe bir alanı besliyorsa kalp damarının açılması işlemi yapılmalıdır. Özellikle büyük damarların tıkanıklıkları açıldığı durumda göğüs ağrısı şikayeti iyileşmekte, yaşam kaliteleri belirgin şekilde artmakta ve hastanın kalp yetmezliğinde düzelmeler görülebilmektedir.
Tam tıkalı kalp damarını açmanın diğer bir yolu da cerrahi tedavidir. Ancak bu yöntemi daha çok yaygın damar hastalığı olan hastalar ya da uygun malzeme ve tecrübeli operatör tarafından denenmiş ancak açılamamış KTO hastaları için düşünmek gerekir. Stent yoluyla açılan tam tıkalı kalp damarlarının en büyük avantajı hastanın işlemden sonraki gün evine gidebilmesi birkaç günlük istirahat sonrasında günlük hayatına tamamıyla dönebilmesidir.