Dost bakterilerin faydası sık sık anlatılıyor ama kontrolden çıkıp bağırsakları istila ederlerse ne olur? İç Hastalıkları ve Gastroenteroloji Uzmanı Dr. Atilla Bektaş, SİBO adı verilen ince bağırsaklarda aşırı miktarda çoğalan bakterinin kişilerde önemli şikayetlere neden olduğunu dile getirerek, SİBO hakkında bilinmesi gerekenleri anlattı.
KARNINIZDA ŞİŞKİNLİK VARSA...
Her insanın mide ve bağırsaklarında bir miktar gaz vardır. Bu gaz, gün içinde hava yutmadan dolayı ve bağırsak bakterilerinin faaliyetleri sonucunda oluşur. Oluşan bu gazın geğirme ile ağızdan ya da yellenme ile makattan dışarı atıldığını ifade eden Dr. Atilla Bektaş, "Ancak bu durumdan farklı olarak SİBO olarakta adlandırılan ‘İnce bağırsaklarda aşırı miktarda bakteri çoğalması’ sonucunda kişilerde önemli şikâyetlere neden olabilmektedir" dedi.
Dr. Bektaş, "İnsan sabah normal düz bir karınla uyanıp, gece yatarken şişmiş bir karınla uyumak durumunda kalabilir. Bu durum bazen günlerce sürer ve tedavi gerektirecek boyuta gelebilir. Şişkinlik ve gazın, ağrı oluşturması ile günlük aktiviteyi olumsuz etkilemesi durumunda, altta yatan nedenin araştırılması ve tedavi edilmesi gerekir. Bu duruma SİBO neden olabilir. SİBO, basit gaz şikâyetinden farklı bir durumdur. SİBO, bazen bir hastalığa bağlı olarak, bazen beslenmeyle bazen de anlaşılamayan nedenlerle meydana gelebilen ve bulaşıcı olmayan bir durumdur’’ dedi.
SİBO nasıl oluşur?
SİBO, bağırsak dengesi bozulduğunda, normalde şartlarda bağırsakta bulunan bakterilerle birlikte, özellikle fırsatçı ve zararlı bakterilerin de ince bağırsakta kontrolsüz şekilde çoğalması sonucu ortaya çıkan bir durum olduğunu ifade eden Dr. Bektaş, "Hastalığın toplumda görülme sıklığı belirsiz olup; genellikle çok miktarda şeker, işlenmiş gıda ve fazla alkol tüketen kişilerde ve bazı özel durumlarda daha çok görülmektedir. Bu tarz yiyecekler, bağırsaktaki bakterileri besleyerek gaz ve şişkinliğe sebep olduğundan beslenmeden çıkarılmalıdır. Aşırı çoğalan bakteriler safra asitlerinin yapımını engeller, böylelikle yağ emilimi de bozulur ve ishal görülür. Aşırı çoğalan bakteriler B vitamini gibi bazı vitamin ve mineralleri tüketerek vücutta vitamin ve mineral eksikliğine yol açar. Bunun sonucunda kilo kaybı, kansızlık hatta kemik erimesi ortaya çıkmaktadır. SİBO, karında şişkinlik, gaz ve ishal/kabızlık ile seyreden ‘Huzursuz bağırsak sendromu’ ile örtüşür, sık birliktelik gösterir ve oluşumunda da rol oynayabilmektedir. Özellikle bağırsakta sayıları artan istenmeyen fırsatçı ve zararlı bu bakteriler, ortama toksin salarak bağırsak duvarına zarar verebilir. Bu durumun devam etmesi halinde 'Sızdıran Bağırsak Sendromu' denilen daha ciddi hastalık tablolarına neden olabilmektedir’’ dedi.
SİBO hangi hastalıklarda izlenir?
SİBO’ya zemin hazırlayan hastalıklara ve tanı, tedavi konusuna açıklık getiren Dr. Bektaş, "Özellikle gastrit, reflü, mide ülseri tedavisinde sıklıkla uzun süreli olarak kullanılan mide asidi baskılayan ilaç kullanımı da SİBO oluşumuna neden olabilir. SİBO, İltihabi bağırsak hastalıkları (Crohn) gibi nedenlerle bağırsak cerrahisi geçirenlerde de izlenebilir. Ayrıca Parkinson, Multiple Skleroz (MS) gibi nörolojik hastalıklarda, diyabetlilerde; bağırsak boşaltımının azalması durumlarında, ya da çölyak hastalığı, doğum kontrol hapları kullanımı gibi değişik nedenlere bağlı olarak SİBO görülebilir’’ açıklamasında bulundu.
Dr. Bektaş, "Teşhis için altın standart bir test yoktur. Hastanın hikayesi, hidrojen solunum testi, ince bağırsaktan endoskop ile alınan bağırsak sıvı kültüründe bakteri sayısının > 105/ml olması durumunda tanıda kullanılmaktadır. Tedavide öncelikle SİBO oluşturan neden ortadan kaldırılmalı, genellikle de hastalara doktor tarafından önerilen özel antibiyotik ve sonrasında probiyotik ürün verilmelidir’’ dedi.