Gelemen Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi'nde 'Erken teşhiste biodedektör köpekler' projesi hazırlandı. Proje kapsamında, hastanın nefesini, derisini, idrarını ya da dışkısını koklayarak kanser teşhisini yapabilecek köpekler yetiştirilmesi amaçlanıyor. Proje şu an hazırlık aşamasında...
Bu Türkiye'de ilk defa yapılacak bir proje. İlgili kurumlarla görüşmeler sürüyor. Protokol imzalanmasının ardından proje çalışmaları başlayacak. Bu konu ile ilgili yurt dışında yapılan birçok çalışma ve uygulama var. Bu köpeklerle kanser hastalığı çok rahat teşhis edilebilecek. Başarı oranları çok yüksek. Tıbbi cihazlardan bazen daha da iyi olduğunu görüldü. Birçok bilimsel kaynakta da bunlar mevcut. Yurt dışında yapılan çalışmalar bunu gösteriyor.
32 AY İÇİNDE UYGULAMAYA GEÇİLECEK
Proje şu an hazırlık aşamasında. 32 ay içinde projeyi uygulamaya geçileceği düşünülüyor. İlk etapta köpekler belirlenip eğitilecek. Köpeklerin eğitim yeteneğine göre 3 ila 6 ay arasında kanseri teşhis edebilir hale getirilecek. Köpekler koklayarak kanseri teşhis ediyorlar. Kolon, bağırsak, mide ve ince bağırsak kanserlerinde dışkıyı koklatıyorlar; prostat, rahim, idrar kesesi, böbrek kanserlerinde idrarı koklatılacak; deri ve meme kanserlerinde deri bölgeleri koklatılıyor; akciğer kanserinde ise solunumu koklayarak kanseri teşhis ediyorlar.
ÖNCELİKLE KANSERLİ DOKU VE KOKUSUNU TANIYACAK
Öncelikle köpeğin kanserli olan dokuyu ve kokusunu tanımasını sağlayacaklar. Kanserli olan vücut bu yağ asidini salgılıyor. Bu yağ asidinin kokusunu köpek tanıyor sonra köpek bu kokuyu tespit ettikçe ödüllendiriliyor. Köpek ödülü aldıkça o kanser kokusunu alıp işaretliyor. Bu sistem yurt dışında birçok ülkede kullanılıyor. Amaç; bu köpekleri yetiştirip, Türkiye'ye dağıtmak. Bu köpeklerle beraber birçok yerde tahlil analiz merkezleri oluşturulacak. Özellikle av köpeklerine yatkın olan, koku alma duyuları daha üst düzeyde olan köpek cinslerinden seçerek bu çalışma yapılacak.
DHA