Mideniz başınızı ağrıtmasın

Doç. Dr. Süleyman Uraz
suleyman.uraz@florence.com.tr

Mide bölgesinde hissedilen ağrı mide hastalıklarına bağlı olabileceği gibi, kalp ve akciğer hastalıkları, safra kesesi ve safra yolları, pankreas  ile ilgili hastalıklar ile ilgili olabilir. Tüm bu organların hastalıklarında ağrıya bulantı kusma eşlik edebilir. Ancak açlıkta olan ağrı daha çok oniki parmak barsağındaki ülserlerde olabileceği gibi, yemeklerden sonra belirgin olan ağrıda sagra ve pancreas hastalıklarını da göz önünde bulundurmak gerekir.Eğer ağrı efor esnasında belirginleşiyorsa mutlaka kalp damar hastalığı hatırlanmalı ve kardiyoloji uzmanına başvurulmalıdır. Mide bölgesindeki ağrının karakterine gore uygun laboratuar ve radyolojik veya endoskopik araştırma yapmak gerekiyor. 

- İşaret ettiği hastalıklar 

Mideden yukarı yükselen yanma, ekşime ve ağza acı su gelmesi reflü hastalığının, açlıkta artan ağrı oniki parmak barsağındaki ülserlerin, iştahsızlık, bulantı, kusma ve yemek sonrası olan ağrı mide ülserleri ve kanserlerin belirtisi olabilir. Ayrıca kahve telvesi gibi kusma,  siyah, zift gibi dışkılama mide ülser veya kanser kanaması olabilir. İştahsızlık, kilo kaybı, özellikle et yemeklerine karşı tiksinti hissi olduğu zaman mide kanserinde sık olarak ortaya çıkan belirtilerdir. Ağrı, kanama, kilo kaybı alarm semptomları olup gecikmeden araştırma yapmayı gerektirir. 

- Mide sorununu nasıl anlarız? 

Midede yanma, akşime, ağrı, bulantı ve kusma, iştahsızlık, şişkinlik ve gaz, dolgunluk hissi olduğu zaman midemizle ilgili problem olduğunu düşünmemiz gerekir. Ancak bunlar her zaman kötü bir hastalığı düşündürmemeli. Sıklıkla dispepsi veya fonksiyone mide hastalıkları dediğimiz hastalıklar midnin çalışması ile iligili problemler olabilir. 

Yemeklerden sonra aşırı, şişkilik, gaz, hazımsızlık yakınmaları hastalar tarafından çok sık olarak doktora başvurma nedeni olabiliyor. Bunların büyük çoğunluğu hazım bozukluğu denilen fonksiyonel, yani midenin çalışması ile ilgili bozukluklardır. Yemeklsonrası midenin gevşemesi ve ritmi düzenli olmayınca bu tür problemler ortaya çıkabilir. 

-Yiyeceklere dikkat! 

Kısaca blirtmek gerekirse sağlıklı beslenmeliyiz. Özellikle sebze yemeklerinin sindirimi kolaydır. Sıvı gıdaların, yağ içermeyen veya az ieren gıdaların mideden boşalması hızlı olacağından daha az  rahatsızlık verir. Yağlı gıdalar mideyi geç terkeder. 

Mideyi tahriş eden asitli içeceklerin de tüketilmemesi veya az tüketilmesi gerekir. 

-Her gıdanın özelliği vardır 

Karbohidrat, protein ve yağ içeriğine göre her gıdanın mideden ve barsaklardan geçiş süresi farklıdır. Mide ve barsakların da her gıdaya karşı davranışı aynı değildir. Salgıladığı enzim miktarı, yoğunluğu, transit süresi farklıdır.

-Sabah kahvaltılarına dikkat! 

Sabahları yumurta, zeytin, peynir bir miktar yeşillik ve bir iki dilik tam buğday ekmeği yeterli. Öğlen yemeğinde günün proteini alınmalı. Et, balık veya tavuk yenmeli. Akşam yemeğinin en önemli özelliği hafif olmasıdır. Erken yenmeli, sebze yemeği, salata ve baharatsız, az yağlı çorba tercih edilmeli. Televizyon karşısında abur-cubur ile yatıncaya kadar yemeye devam edilmemeli. 

Bu tarz beslenme ile kilo alınmayacağı gibi, gülük küçük bir egzersiz ile hem sağlığı koruyup hem de kilo vermek mümkün olabilir.