Kışın sık görülen hastalıklar

Doç. Dr. Nalan Karabayır (Çocuk hastalıkları uzmanı)
nalan.karabayir@medipol.com.tr

Kış aylarında kapalı ortamda bulunma, güneş ışığına daha az maruz kalma ve  hava sıcaklığında ani düşmeler   infeksiyonların daha sık görülmesine yol açar. En sık görülen hastalıklar  soğuk algınlığı, grip, larenjit( krup:yalancı difteri), bronşiolit, bronşit ve zatürreedir. 

Soğuk algınlığı burun yoluyla vücuda giren viruslar nedeniyle ortaya çıkar. Hapşırık, burun akıntısı- tıkanıklığı, sıklıkla 38,5 C0'yi geçmeyen ateş, öksürük, boğaz ağrısı ve halsizlik ile ortaya çıkar. Küçük bebeklerde burnun tıkanması beslenmeyi olumsuz etkileyebilir. Bu durumda odası nemlendirilmeli, ateş 38,5 C0’yi geçerse parasetamol içeren ateş düşürücüler verilmeli, sık anne sütü ya da bol sıvıyla beslenmeli, serum fizyolojik damlalarla burun açık tutulmalıdır. 

Grip ise soğuk algınlığına benzeyen grip, influenza ailesinden bir virüs nedeniyle oluşur. Ancak gripte ateş daha yüksek seyreder, genellikle de 38,5 C0’i üstündedir. Belirtileri ise halsizlik,  burun akıntısı, boğaz ağrısı,  öksürük, üşüme-titreme ve yaygın kas ağrısıdır. Gribin bilinen kesin bir tedavisi yoktur. Tedavi olarak yatak istirahati yapılmalı, bol sulu gıda tüketilmeli, ateş varsa parasetamol verilmeli, aspirin kesinlikle kullanılmamalı, 36 saat içinde ateş düşmezse ya da mide bulantısı, şuur değişikliği gibi belirtiler ortaya çıkmışsa doktora başvurulmalıdır. Özellikle kronik hastalığı olan çocuklara grip aşısı uygulanması da unutulmamalıdır. 
Larenjit,  ses kutusu olarak bilinen gırtlağın iltihabıdır. Birçok virüs ve bakteri larenjite neden olabilir. Tipik belirtileri ses kısıklığı, kuru öksürük, boğaz ağrısı  ve bazen ateştir. Bu durumda bebeğin bulunduğu odanın sıcaklığı 23C0‘yi geçmemeli, havalandırılmalı ve nemlendirilmelidir. Hava yolu daralmışsa  solunum zorluğu ortaya çıkabilir.  Çocuk havlar gibi öksürüyor ya da nefes alıp verirken hırıltı duyuluyorsa vakit kaybetmeden hastaneye başvurmalısınız. 
Bronşiolit, 2 yaşın altındaki çocuklarda hafif ateş, burun akıntısı ve öksürük ile başlar. Giderek öksürüğün şiddeti ve frekansı artabilir, solunum zorluğu, hırlama ortaya çıkabilir. Tedavide serum fizyolojik damlalarla burnun açık tutulması ve doktorunuzun önereceği ilaçların kullanılması, solunum zorluğu açısından bebeğin yakın takip edilmesi gerekir. 
Akciğerin iltihabı anlamına gelen zatürree hastalığı hem virüs, hem de bakterilerle ortaya çıkabilir. Ateş, öksürük, halsizlik, iştahsızlık başlıca bulgularıdır. Büyük çocuklarda dudakta uçuk görülebilir. Yatak istirahati yapılmalı, bol sıvı tüketilmeli, gerekiyorsa doktorunuzun önerdiği antibiyotiği 7-10 gün kullanmalısınız. 
Kış aylarında bu infeksiyonlardan çocuklarımızı korumak için  en az 2 yaşına kadar anne sütü verilmeli, özellikle A ve C vitamininden zengin sebze ve meyveleri tüketmesi sağlanmalı,  hangi yaşta olursa olsun kış aylarında düzenli D vitamini verilmeli ve  aşıları eksiksiz olarak  yapılmalıdır.