YASEMİN İLAN
Kanserin tanı ve tedavisinde yapay zeka, cerrahiden patolojiye kadar tüm vücutta önemli bir dönüşüm sağlıyor. Erken teşhis, kişiselleştirilmiş tedavi ve hassas cerrahi müdahalelerle başarı oranlarını artırıyor. Ayrıca patolojide kanser oluşumunu yüksek doğrulukla analiz ederek tanı sürecini hızlandırıyor. İstanbul Florence Nightingale Hastanesi'nden Göğüs Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Alper Toker, yapay zekanın bu alandaki kullanımlarını ve potansiyelini anlattı.
AMELİYAT ÖNCESİ HAZIRLIK
Yapay zekanın ameliyat öncesinde özellikle tanı ve hasta bilgilendirme süreçlerinde önemli bir rol oynadığını belirten Prof. Dr. Toker, bu teknoloji sayesinde hastaların ameliyat sürecine daha bilinçli hazırlandığını ifade ederek şunları söyledi: "Hastalara ameliyat öncesi verdiğimiz bilgiler bazen yetersiz kalabiliyor. Bu noktada yapay zeka devreye giriyor. Örneğin, bazı yapay zeka sistemleri, komplikasyon risklerini detaylıca analiz ederek hastalara sunabiliyor." Prof. Dr. Alper Toker, yapay zekanın ameliyat öncesi kullanımını üç ana başlıkta özetledi: Hasta eğitimi ve beklenti yönetimi: Yapay zeka, ameliyat süreci hakkında hastaları daha iyi bilgilendirebilir. Bilgisayarlı tomografi gibi görüntülemelerde yapay zeka, radyologlara destek sağlar. CTDNA analizleri: Kan testlerinde tümör markerlarını tespit ederek tanı sürecine katkı sunar. Eskiden hastaların internet üzerindeki arama motorlarından uzak durmasını önerdiklerini ifade eden Prof. Dr. Toker, "Ancak yapay zeka, doğru kullanıldığı takdirde hastalıklarla ilgili doktorlara yakın doğrulukta bilgiler sunabiliyor" dedi.
ROBOTİK SİSTEM FARKI
Ameliyat sırasında yapay zekanın cerrahın kararlarını desteklemek ve operasyonları daha hassas hale getirmek için kullanıldığını ifade eden Prof. Dr. Alper Toker, bu konuda şunları söyledi: "Robotik sistemler, hastaya damardan verilen maddeler ile tümörün tam yerini belirlememizi sağlayabiliyor. Bunu yeni maddelerle daha sık olarak kullanıyoruz. Özellikle ION adlı robotik bronkoskopi teknolojisi sayesinde bilgisayar destekli hassas tanı ve cerrahi mümkün oluyor." Prof. Dr. Alper Toker, ameliyat sırasında kullanılan yapay zeka çözümlerini şöyle sıraladı: Robotik yardımlı ameliyatlar: Robotların tümörün yerini hassas bir şekilde belirlemesi. Robotik bronkoskopi: Bilgisayar kontrollü sistemlerle tümöre ulaşım yüzdesini çok yükseltmesi. Prof. Dr. Alper Toker, "Yakın gelecekte robotların özellikle de bronkoskopi ile başlayarak bağımsız cerrahi müdahalelerde bulunabileceğine inanıyorum" diyerek teknolojinin sunduğu yeni imkanlara dikkat çekti.
TANIDA DİJİTAL PATOLOJİ
Teşhis aşamasında yapay zekanın, doku analizinden tümör yapısının belirlenmesine kadar çok yönlü bir kullanım alanı sunduğunu belirten Prof. Dr. Toker, bronkoskopi ile alınan doku örneklerinin yapay zeka tarafından analiz edilebileceğini ifade ederek şu bilgileri paylaştı: "Yapay zeka, doku örneklerinden teşhisin doğruluğunu artırabilir ve hastalığın seyri ile yaşam beklentisi konusunda tahminlerde bulunabilir. Ayrıca tümörün genetik yapısını ve dna anormalliklerini analiz ederek daha hassas sonuçlar sunabilir." Bu teknolojiyi "yapay zeka destekli dijital patoloji" olarak tanımlayan Prof. Dr. Toker, gelişen teknolojiler sayesinde teşhis sürecinin giderek daha hassas hale geldiğini belirtti.
GEN TESTLERİ SÜRECİ HIZLANDIRIYOR
Ameliyat sonrasında yapay zekanın, hastanın iyileşme sürecini izlemek ve tedaviyi optimize etmek için kullanıldığını belirten Prof. Dr. Alper Toker, ameliyattan alınan doku örneklerinin çok fazla gen testine tabi tutulduğunu ifade ederek, bu testlerin tedavi sürecine olan katkısını şu şekilde açıkladı: "Bu testler, hangi ilaçların etkili olacağını hızlıca belirleyerek tedavi sürecini hızlandırıyor. Bir patolog doktorun işini, yapay zeka çok daha kolaylaştırıyor." Hasta yönetiminde yapay zekanın önemine de dikkat çeken Prof. Dr. Alper Toker, Amerika'da kullanılan elektronik medikal kayıt sistemlerin ilaç dozlarını kontrol ederek olası hataların önüne geçtiğini belirtti. Prof. Dr. Alper Toker, yapay zekanın akciğer kanseri cerrahisinde sadece bir destek aracı olmadığını, gelecekte cerrahi karar mekanizmalarının kritik bir parçası haline geleceğini ifade etti. "Yapay zeka sayesinde ameliyat sürecinin her aşaması daha hassas ve etkili hale geliyor. Yakın gelecekte cerrahiden hasta takibine kadar tüm süreçlerin dönüşeceğini tahmin ediyoruz" diyerek geleceğe dair vizyonunu paylaştı.