Kalp sağlığı ve bahar

Prof. Dr. Sabri DEMİRCAN
sabri.demircan@florence.com.tr

Kalp hastalığı, çevresel etkenlerin ve beslenme alışkanlıklarının giderek sağlığın aleyhine değiştiği toplumumuzda oldukça sık karşılaşılan bir tıbbi sorundur. Toplumdaki en sık ölüm nedeni kalp ve damar hastalıklarına bağlıdır. Haliyle, bu hastalıklara yakalanma veya aniden kalp krizi geçirme gibi durumlar konusunda her yaşta insan ciddi kaygı taşımaktadır. 

Kalp hastalığı riski olanlar 

Kalp damar hastalığının (damar sertliği) gelişmesi ve ilerlemesinde etkisi kanıtlanmış bazı risk faktörleri vardır. Kan basıncı yüksek, kan kolesterol düzeyi yüksek, şeker hastalığı olan, sigara içen, ailede erken yaşlarda kalp damar hastalığı olan ve belli yaşın üzerindeki kişiler (erkeklerde 40 yaş üstü, kadınlarda  55 yaş üstü veya menopoz sonrası) kalp hastalığına adaydırlar. Eğer kişide bu sayılan faktörlerin sayısı fazla ise kalp hastalığı riski katlanarak artmaktadır.

Beslenmenin önemi 

Kalp hastalığı ve sonuçlarıyla ilişkili birçok faktör beslenme alışkanlıklarıyla ilişkilidir.  Yumurta ve tereyağı içeren hamur ürünleri gibi karbonhidrat ağırlıklı beslenme, fast-food, hazır yemekler, tuz ve margarin içeriği yoğun kuruyemiş, cips gibi aperatif ürünler, yoğun miktarda ve yağlı kırmızı et tüketimi, kremalı ve yağlı tüm tatlılar kalp hastalığından korunmada kaçınılması gereken beslenme şekilleridir.

Kalp sağlığına uygun beslenme şekilleri ise; tahıl ve kepek ekmekleri, yumurta akı, yağsız süt ürünleri, sebze çorbaları, balık ve tavuk eti, yağsız sütle yapılan tatlılar, tüm taze ve dondurulmuş sebze ve meyveler, kuru baklagillerden oluşan beslenmedir. Özellikle balık ve taze sebzeler üzerinden odaklı akdeniz tipi diyetin kalp hastalığından korunmada etkili olduğu kanıtlanmıştır. Bahar döneminde insan yaşamında ve ruh halinde oldukça fazla değişikliğe yol açabilmektedir. Özellikle haftada en az 5-6 gün yarım saat 45 dakikalık yürüyüşün kalp hastalığı, tansiyon yükselmesi ve kolesterol yüksekliği gibi sorunlarda hem tedavi edici hem de tedaviye yardımcı rolü tartışmasızdır.

Bahar döneminde dikkat!

Bahar döneminde ve güzel havalarda insanların yürüme ve egzersiz konusundaki uyumu ve yapma isteği artacağından, baharın gelmesi kalp hastalığından korunmada bir avantajdır. Bahar döneminin diğer bir avantajı, beslenme alışkanlıklarındaki değişikliklerdir. Diğer taraftan, güzel havalarda piknik alışkanlığı olan kişilerin, mangal vs. yaparken aşırı kırmızı et gibi ürünleri aşırı tüketmeleri bahar ayında ait avantajları tersine döndürebilir. 

Baharın gelmesiyle daha çok yürüyüş yapmak veya beslenmeye dikkat etmek demek ilaçları veya tedaviyi bırakmak anlamına gelmemelidir. Kolesterol yüksekliği, şeker ve tansiyon hastalığı nedeniyle tedavi altında olup, kalp hastalığı riski yüksek kişiler veya kalp hastalığına yakalanmış kişiler bahar döneminin bu avantajlı kısımlarından yararlanırken tedavilerini aksatmamalıdır.