Huzursuz bacak sendromu (HBS), genellikle rahatsız edici bir his nedeniyle bacaklarınızı hareket ettirmek için kontrol edilemeyen bir dürtüye neden olan bir durumdur. Genellikle akşam veya gece saatlerinde oturduğunuzda veya uzandığınızda olur. Hareket etmek, tatsız hissi geçici olarak hafifletir. Peki Huzursuz bacak sendromu nedir, nasıl geçer, belirtileri nelerdir?
Bazen hisleri açıklamak zordur. HBS'li kişiler genellikle durumu kas krampı veya uyuşukluk olarak tanımlamazlar. Bununla birlikte, sürekli olarak bacaklarını hareket ettirme arzusunu açıklarlar. Semptomların ciddiyette dalgalanması yaygındır. Bazen semptomlar belli bir süre kaybolur, sonra tekrar ortaya çıkar.
HBS'li bazı insanlar asla tıbbi yardım istemez çünkü ciddiye alınmayacaklarından endişe ederler. Ancak HBS uykunuzu etkileyebilir ve gündüz uyuşukluğuna neden olabilir ve yaşam kalitenizi etkileyebilir. HBS'ye sahip olabileceğinizi düşünüyorsanız, doktorunuzla konuşun. Basit kişisel bakım adımları ve yaşam tarzı değişiklikleri semptomları hafifletmeye yardımcı olabilir.
TEDAVİ YÖNTEMLERİ
HUZURSUZ BACAK SENDROMU NASIL TEDAVİ EDİLİR?
Eğer doktor tarafından yapılan tetkikler sonucunda huzursuz bacak sendromunun altında demir eksikliği gibi tıbbi bir durum belirlendiyse, bu durumu tedavi etmek belirtileri büyük ölçüde hafifletir. Bunun için doğru tedavi yöntemi muayene sonrasında doktor tarafından bireye bildirilecektir.
Eğer bireyin huzursuz bacak sendromu ile ilişkilendirilmiş ayrı bir tıbbi durumu yoksa, uygulanacak tedavi ilk adımda genellikle yaşam tarzı değişikliklerine dayanır. Bu değişiklikler istenen sonuçlara ulaşmazsa, doktor tarafından ilaç reçete edilebilir.
Huzursuz bacak sendromunu tedavi etmekte kullanılan ilaçlar genellikle diğer hastalıkları tedavi etmek için geliştirilmiş ilaçlardır ve bacaklardaki huzursuzluğu azaltmak için kullanılabilirler. Bunların arasında beyindeki dopamin seviyesini yükseltecek ilaçlar kalsiyum kanallarını etkileyen ilaçlar, kas gevşeticiler, uyku ilaçları ve çeşitli opioidler olabilir.
Bu ilaçların hemen hepsinin farklı yan etkileri vardır ve doktor gözetimi olmadan kullanılmamalıdır. Yan etkiler arasında kompulsif kumar oynama isteği, gündüz uykusu, uyuşukluk gibi dürtü kontrol bozukluklar görülürken, bazı ilaç türlerinde kontrolsüz kullanımın, bağımlılığa yol açtığı bilinmektedir.
Huzursuz bacak sendromunu tedavi etmek için kullanılan ilaçların büyük bir kısmının hamilelik sırasında kullanılması önerilmez. Doktor bunun yerine semptomları hafifletmek için kişisel bakım teknikleri önerebilir.
Doktorun birey için en uygun olan doğru ilacı veya ilaç kombinasyonunu bulması birkaç deneme gerektirebilir. Bazı vakalarda kullanılan ilaçlar belirli bir dönemden sonra yetersiz kalabilir. Bu durumda doktorunuz uygun alternatifleri reçete edecektir.
Özellikle başka tıbbi sorunları çözmek için kullanılan bazı ilaç türleri ise huzursuz bacak sendromu semptomlarını ağırlaştırabilir. Bunlar arasında bazı antidepresanlar, bazı antipsikotik ilaçlar, bazı bulantı önleyici ilaçlar, bazı soğuk algınlığı ilaçları ile çeşitli alerji ilaçları bulunur.
Tedaviyi yöneten doktor hangi ilaçlardan kaçınılması gerektiğini bildirecektir. Bununla birlikte, bu ilaçları almak gerekliyse, doktor ile huzursuz bacak sendromunu yönetmeye yardımcı olacak ek ilaçlar hakkında görüşme yapmak gereklidir.
HUZURSUZ BACAK SENDROMU İÇİN YAŞAM TARZI DEĞİŞİKLİKLERİ
Basit yaşam tarzı değişiklikleri yapmak huzursuz bacak sendromunun semptomlarını hafifletmeye yardımcı olabilir.
Ilık bir banyoya girmek ve bacaklara masaj yapmak, kasları gevşetebilir.
Sıcak veya soğuk kompresleri uygulamak, ya da ikisini dönüşümlü olarak uygulamak bireyin uzuvlarında hissettiği duyumları azaltabilir.
İyi bir uyku ortamı sağlamak önemlidir. Yorgunluğun huzursuz bacak sendromu semptomlarını ağırlaştırdığı bilinmektedir. İdeal olarak, serin, sessiz, rahat bir uyku ortamına sahip olmak, her gün aynı saatte yatağa girmek ve kalkmak, aynı zamanda her gece en az yedi saat uyumak doğru bir şekilde dinlenmeyi sağlayacaktır.
Orta derecede, düzenli olarak egzersiz yapmak RLS semptomlarını hafifletebilir, ancak dikkatli olmak gereklidir. Egzersizde aşırıya kaçmak veya günün çok geç saatlerinde çalışmak semptomları ağırlaştırabilir.
Bazı vakalarda kafein kullanımının azaltılması veya tercihen kesilmesi huzursuz bacak sendromuna yardımcı olabilir. Kahve, çay ve alkolsüz, gazlı içecekler de dahil olmak üzere kafein içeren ürünlerden kaçınmak gereklidir.
Huzursuz bacak sendromuna sahip bireyler için özel olarak tasarlanmış ayak kılıfları, ayağınızın altına baskı yapar ve semptomları hafifletmeye yardımcı olabilir.
HUZURSUZ BACAK SENDROMU İLE YAŞAMAK
Huzursuz Bacak Sendromu genellikle ömür boyu süren, kronik bir durumdur. HBS ile yaşamak için bireyin çeşitli durumla başa çıkma stratejileri geliştirmesi gerekebilir. Bireyin yakınlarına durumu hakkında bilgi vermesi tavsiye edilir.
Aile bireylerine, arkadaşlara veya iş arkadaşlarına konu hakkında bilgi vermek, bireyin gün içinde neden sürekli volta atarcasına yürüdüğünü, sinemanın arkasında ayakta dikildiğini veya tekrar tekrar iş masasından kalkıp etrafta dolaştığını anlamalarına yardımcı olacaktır.
Hareket ihtiyacına karşı konulmamalıdır. Eğer birey hareket etme isteğini bastırmak üzere kendisini zorlarsa, belirtiler kötüleşecektir.
Bir günlük tutarak, huzursuz bacak sendromunu ağırlaştıran ya da hafifleten stratejiler, hareketler ve ilaçlar kaydedilebilir. Bu bilgileri doktor ile paylaşmak uzun vadede en uygun tedavinin bulunmasında faydalı olacaktır.
HUZURSUZ BACAK TEDAVİ EDİLMEZSE NE OLUR?
Huzursuz bacak sendromu genellikle gece veya dinlenme esnasında ortaya çıkmaktadır. Hasta, gece yatağa yattığında veya dinlenme anında karıncalanmalar, yanma ve batma gibi rahatsız edici bir his veya kontrol edilemez bir dürtü nedeniyle genellikle istemsizce kasılmalar yaşar
Huzursuz bacak sendromuna benzeyen diğer bir durum ise periyodik bacak hareketleri sendromudur. Periyodik bacak hareketleri sendromuna bağlı hareketler özellikle uykuda ortaya çıkar. Huzursuz bacak sendromunda olduğu gibi bacakların istemsizce hareket etmesiyle ortaya çıkar.
Huzursuz bacak sendromu kişinin kaliteli bir uyku almasını engellediği için kişi genellikle sabahları yorgun olarak kalkar, dikkat ve hafıza bozukluğu gibi durumlar yaşamasına ve fonksiyon kayıplarına neden olabilir. Yine uykusuzluğa bağlı olarak gün içinde uyuma hali ve uzun vadede depresyona yol açabilir.