Tıkayıcı nefes durması ve uykuya bağlı hava yolu tıkanıklıkları giderek daha çok tanınmakta ve karşımıza önemli bir sağlık problemi olarak çıkmaktadır. KBB hekimine gönderilen horlayan çocukların %40’ında tıkayıcı nefes durması saptanmış olup bu tüm çocuklar arasında %3 gibi bir oranı ifade etmektedir.
Azalmış havalanma sonucu oluşan kandaki oksijen azlığı beyin tarafından algılanarak kişinin dinlenmek üzere gevşemiş olan adalelerini kasarak yüzeysel uykuya geri dönmesi uykunun bölünmesine ve uyanmaya yol açar.
Bu önemli 6 saniyede neler olmaktadır?
Bu uyku düzeni gece boyunca tekrarlayan uyanmalar ve huzursuz uykuya yol açar. Çocuklar da hiperaktivite, hırçınlık gibi davranış bozuklukları, depresyon, sersemlik ve öğrenim bozuklukları oluşur.
Yine kalbe ait ritim bozukluğu, çarpıntı, sağ kalp yetmezliği gibi bozukluklar ortaya çıkar. Bunların çoğu uygun tedaviyle geri dönebilen bozukluklardır. Uzun süreli nefes durması çocuklar da büyüme hormon salgılanmasında azalma görülür, bu da büyüme ve gelişme geriliğine yol açabilir. Ayrıca artmış kalori harcama nedeniyle de çocuklar düşük kiloludurlar.
Nefes durması neden oluşur?
Bademcik ve geniz eti büyüklüğü çocuklardaki nefes durması en sık rastlanılan nedenidir. Burun anatomik bozuklukları; burun içi eğrilikleri, burun içi ve gerisine bağlı doğumsal anomaliler, çeneye ve dile ait bozukluklar, gırtlak bölgesindeki bozukluklar, bazı sinir ve adale hastalıkları, metabolik ve kan hastalıklarının bazıları da nefes durması yapabilir. Ayrıca erken çocukluk çağında apne reflü ile beraber görülebilir. Beyin kaynaklı uyku apnesi ani çocuk ölümünün en önde gelen nedenidir.
Çocuklarda 6 saniyeden fazla nefesin durması apne olarak değerlendirilir. Hikayede alt ıslatma sıklıkla vardır. Gündüzleri ağız solunumu daha ön plandadır. Buna bağlı olarak burnun daha az kullanıldığı bir konuşma şekli oluşur. Davranış problemleri vardır. Agresif karakter, dikkat dağınıklığı, okul performansında kötüleşme gözlenir. Çocuklarda görülen apne de en sık neden, geniz eti ve bademciklerin büyüklüğü olup, tıkanıklığın düzeltilmesi çocukta var olan problemlerin hızlı bir şekilde düzelmesiyle sonuçlanır. Çocuklarda uyku bozukluklarının düzeltilmesinde en sık yapılan geniz eti operasyonudur. Şikayetler bütünüyle düzelme kaydeder.