Çocuk sahibi olamadıklarını düşündükleri her zaman eşler doktora başvurabilirler. Ancak, her ay kadının sadece bir kez yumurta ürettiği düşünülürse bir müddet beklemenin faydası olabilir. Çiftlerin sadece %25’i ilk ay içerisinde çocuk sahibi olabilirlerken, %55’i 3 ay içerisinde, %70’i ise 6 ay geçtikten sonra bunu başarmaktadırlar. Bu durumda çiftlerin %15-20’si 1 yıl geçmesine rağmen gebelik elde edememektedir. Hatta sperm sayısı çok düşük bile olsa, örneğin 1 milyon’un altında, bunların yaklaşık %4’ü 5 yıl sonra, %8’i ise 12 yıl sonra çocuk sahibi olabilmektedir. Bu durumda şans çok düşük olmakla birlikte, görülüyor ki kadının gebe kalabilmesi için belli bir sürenin geçmesi gerekmekte. Normalde eğer kadının yaşı 35’in altındaysa 1 yıl, 35’in üzerindeyse 6 ay bekledikten sonra hala çocuk olmamışsa doktora başvurulması önerilir.
Ancak erkekte bazı hastalıklar var ki ne kadar erken tanınır ve tedavi edilirlerse o kadar iyi olur. Bunlardan biri yeni doğan çocukta testislerin ilk 1 yaş içerisinde yerine inmemiş olmasıdır. Aksi takdirde erişkin yaşa geldiklerinde kısırlıkla karşılaşabilirler. Bu nedenle tedavi ile en geç 2 yaşına kadar mutlaka yerine indirilmeleri gerekir.
Erken tedavi edilmesi gereken bir diğer hastalık ise varikosel’dir. Ergenlik dönemi sırasında bile görüldüğünde derhal ameliyat edilmesi, ileride kısırlıktan koruyucu öneme sahiptir.
Eğer erkekte azoospermi, yani menide hiç üreme hücresi bulunmaması söz konusu ise, bunların da beklemelerinin bir anlamı yoktur. Bunu anlamak için ilk şüphelenildiğinde bir doktor kontrolünden geçip sperm tahlili yaptırılması gerekir. Çünkü tıkanık varsa ameliyat ile düzelerek, ya da hormonal eksikliklerde yerine koyma tedavisi yapılarak çiftlerin büyük kısmında doğal yollarla gebelik sağlanabilir.
Kadında da erken tedaviyi gerektiren birçok problem bulunur. Bu ve başka nedenler de söz konusu olabileceğinden, çiftler çocuk sahibi olamadıklarından şikayet etmeye başladıkları en erken dönemde doktora müracaat edebilirler. Özellikle testislerin yerinde bulunmadığı ya da çok küçük veya çok büyümüş olduğu durumlarda, ilişki sırasında meninin çok az çıktığı ya da hiç çıkmadığı durumlarda, önceden testisleri de içine alan ağır iltihabi hastalık geçirilmesi durumunda, kemoterapi ya da ışın tedavisi almış olgularda, sistemik bir hastalığı olan ya da uzun süreli ilaç kullananlarda, zararlı endüstriyel maddelere maruz kalan erkeklerde, daha önceki evliliklerinde de çocuk sahibi olmamış erkeklerde, kanlı meni ya da iltihabi akıntı çıkan erkeklerde erken muayene önerilir.