Şenay BÜYÜKKÖŞDERE
Yolu düşenler bilir, İstanbul Havalimanı, İstiklal Caddesi uzunluğunda alışveriş caddesiyle, yolcuya bir havalimanından beklenenden çok daha fazlasını sunuyor. Peki alışveriş sonrası, uçağa binmeden önce bir şeyler yemek isteyenler… İşte bu noktada gerçekten şaşırmamak elde değil. Çünkü dünyada görülmemiş konseptler yeni havalimanın içinde yerini almış. Michelin yıldızlı şefin restoranını mı isterdiniz, Erzurum Cağ kebabı mı.. Ya da İstanbul’da balığınızı yediniz ama ocakbaşına gitme fırsatınız olmadı mı… Sorun değil. Uçak kapısına 5 dakika mesafede mangalıyla kömürüyle gerçek bir ocakbaşı sizi bekliyor. Bu konseptler, Atatürk Havalimanı’ndaki tecrübesini yeni havalimanına taşıyan TAV iştiraki BTA’ya ait. BTA, İstanbul Havalimanı’nda da 4200 metrekare alanda 10 restoranıyla hizmet veriyor. Ayrıca , İGA Lounge’un yiyecek-içecek hizmetlerini üstleniyor. BTA’nın CEO’su Sadettin Cesur, yeni havalimanında olmanın BTA için oyunun içinde kalmak demek olduğunu, buranın dünya çapındaki işleri için vitrin olma özelliği taşıdığını anlatıyor.
İstanbul Havalimanı’na ciddi yatırım yaptınız. Ne ifade ediyor burası sizin için?
Burası bütün dünyanın beklediği bir havalimanıydı. İnanın ilk bir ay yabancılar burayı müze gibi dolaştı. Biz ihalelere girdiğimizde burayı referans olarak gösteriyoruz. Evet çok yatırım yaptık. Bu kolay kolay çıkacak bir yatırım da değil.
Hangi konseptler var?
Kendi yarattığımız Tadında Anadolu, Tickerdaze, Brewmark, Turcuisine ve Seferi gibi markalarımız var. Ayrıca önemli isimlerle işbirliği yaptık. YoSushi’nin Türkiye’deki ilk restoranı, iki Michelin yıldızlı restoranı bulunan Fransız şef Akrame Benallal’ın Vivanda Burger’i, Didem Şenol’un Gram’ı, Pizzeria Enzo BTA yeni havalimanında yerini aldı.
"Dünya çapında ihalelere girdiğimiz zaman İstanbul Havalimanı'nı benchmark (kıyaslama noktası) olarak gösteriyoruz."
2023'TE HEDEF 50 MAĞAZA
Dünyadaki büyümeniz nasıl gidiyor?
Türkiye, Gürcistan, Makedonya, Tunus, Umman, Letonya, Hırvatistan ve Suudi Arabistan’da toplam 18 havalimanında yüzbinlerce yolcuya hizmet veriyoruz. Yurtdışı büyümemizi sürecek. Öncelikli olarak yolcu büyümesinin yüksek olacağı, gelişmekte olan pazarları hedef aldık. 2023'te operasyonlarımızı tüm dünyada yaklaşık 25 havalimanına genişletmeyi planlıyoruz. Cakes&Bakes markamız için Turquality desteği aldık ve 2023’e kadar yurtdışında 50 mağaza açmayı hedefliyoruz. Şu anda Umman, Tunus ve Fransa’da 6 dükkan açmış durumda.
Havalimanında müdavim olur mu, oluyor
Atatürk Havalimanı’ndan bildiğimiz Tadında Anadolu’nun içeriği de zenginleşmiş. Yeni neler var?
Tadında Anadolu’da 1000’in üzerinde yöresel yemeğimiz var. Pide’den dönere, sulu yemekten ocakbaşına kadar Anadolu mutfağının her köşesi temsil ediliyor. Mesela çağ kebabı havalimanları için bir ilk. Bu havalimanında Tadında Anadolu’da ayda yaklaşık 21 bin porsiyon döner ve cağ kebabı, 6 bin porsiyon künefe ve baklava tüketiliyor. Yabancılar Türk yemeklerine bayılıyor. Havalimanında müdavim olur mu diyeceksiniz. Oluyormuş. Geçenlerde 12 porsiyon pideyi ülkesine götürmek için paket yaptıran gördüm.
Ortadoğulu kebap, Avrupalı sulu yemek
Gelenlerin ne kadarı yabancı.. Hangi ülke hangi yemeği seviyor?
Misafirlerin yaklaşık yüzde 70’i yabancı. Kısa zamanda yaptığımız gözlemlere göre, Ortadoğulular daha çok döner, cağ kebabı ve pide seviyor. Uzakdoğulular ve Batı Avrupalılar ise sulu yemeğe yöneliyor. Baklava ve künefeye ise tüm yolcular bayılıyor.
En çok parayı kim harcıyor?
TAV’ın işlettiği havalimanlarında, 2018’de yolcu başına ortalama yiyecek-içecek harcaması 1,1 euro. İstanbul Havalimanı’na gelirsek; Ruslar çok iyi para harcıyor. İngilizler ve Amerikalıların da rakamları hatırı sayılır diyebilirim.
Orly tamam Odessa ve Ürdün çok yakında
İstanbul Havalimanı Atatürk’ün kaybını telafi eder mi?
Şu an itibarıyla 9 ülke 18 havalimanında varız. Atatürk Havalimanı’ndan doğacak kaybı İstanbul Havalimanı ve yurtdışında kesinleşme aşamasına gelen üç yeni havalimanı operasyonuyla telafi edeceğiz. Bunlardan ilki, Paris Orly Havalimanı. Burada operasyonunun ilk etabı başladı. İkinci ve 3. etap için de beklentimiz yüksek. Ukrayna Odessa ve Ürdün Amman havalimanları da sırada beklediğimiz ihaleler.
İlk çeyrekte ciro, euro bazında %8 arttı
Peki ilk çeyrek sonuçları nasıl?
BTA, 2018'i önceki yıla göre yüzde 3 artışla 162,9 milyon euro ciroyla tamamladı. Bu yılın ilk çeyreğinde de ciroyu euro bazında yüzde 8 artırdık. Tabii bu artışta portföyümüze son eklenen Muskat Havalimanı'nın katkısı var.
Bu arada bazı kahve zincirlerine de üretim yapıyorsunuz değil mi?
İstanbul Kıraç’taki 23 bin metrekare tesisimizden çıkan ürünler 14 ülkeye ihraç ediliyor.