Troya'nın hazineleri geri dönüyor

Troya Yılı nedeniyle Çanakkale'de açılacak “Troya Müzesi”nde Troya ve Troas kentlerinden elde edilen taşınır – taşınmaz yaklaşık 2000 adet eserin sergilenmesi planlanıyor. Bunların arasında Troya Antik Kenti'nden kaçak kazılar yoluyla elde edilerek ABD'ye götürülen 24 adet Troya eseri de mevcut.

ZEKİ GÜMÜŞ / zeki.gumus@aksam.com.tr

Troya’nın UNESCO Dünya Kültür Miras Listesi’ne kabulünün 20.yılında Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından,  Dünyanın en fazla bilinen kültürel miraslarından olan Troya,  Anadolu’nun kadim bir değeri olarak, dünyaya tanıtılması için 2018 yılı “Troya Yılı” ilan edildi. Bu çerçevede  Çanakkale “Troya Müzesi”ni açmaya hazırlanıyor.  3.000 m2 sergi salonuna sahip olacak “Troya Müzesi”nde, Troya ve Troas kentlerinden elde edilen taşınır – taşınmaz yaklaşık 2000 adet eserin sergilenmesi planlanıyor. Son hazırlıkları yapılan “Troya Müzesi”nde heykel, lahit, yazıt, sunak, mil taşı, paleolitik balta ve kesiciler gibi pişmiş toprak seramikler, metal kaplar;  altınlar, silahlar, sikkeler, kemik obje ve aletler, cam bilezikler, süs eşyaları, figürinler, cam ve pişmiş toprak koku şişeleri, gözyaşı şişeleri gibi eserler sergilenecek. Bu arada 

Troya Antik Kenti’nden kaçak kazılar yoluyla elde edilerek ABD’ye götürülen Troya eserleri, Pensilvanya Üniversitesi Arkeoloji ve Antropoloji Müzesi (Penn Müzesi) tarafından kaçak olduğu bilinmeden Amerika kanunlarına uygun olarak 1966 yılında satın alınan Erken Tunç Çağı’na tarihlenen 24 parça altın takı eserler de müzede yer alacak. 

Bu eserler, Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın girişimleri sonucu Penn Müzesi’nden  ülkemize iade edilen eserler olup, halen Troya Müzesi açılana kadar Ankara Anadolu Medeniyetleri Müzesi’nde teşhirdedir.  Müzenin açılışında eserler ait oldukları topraklara dönmüş olacak ve yeni müze teşhirinde yerini alacak.

Müze Nasıl Olacak? 

Müze ziyareti giriş rampasından başlayarak, giriş katından itibaren ziyaretçiler yedi başlığa bölünmüş bir hikâyeyi takip edeceklerdir: Troas Bölgesi Arkeolojisi, Troya’nın Tunç Çağı, İlyada Destanı ve Troya Savaşı, Antik Dönemde Troas ve İlion, Doğu Roma ve Osmanlı Dönemi, Arkeoloji Tarihçesi, Troya’ nın İzleri.

ZEMİN KAT: Bu bölümde Troas coğrafyası arkeolojik kalıntılarıyla genel olarak anlatılacak. Assos, Tenedos, Parion Alexandria Troas, Smintheion, Lampsakos, Tyhmbria, Tavolia ve İmbros kentlerinin tarihleri, kazıların kısa bilgileri yer almaktadır. Dardanos, Assos, Tenedos, Tavolia, Troas sikkeleri, İmroz ve Lampsakos, Aleksandria Troas, Parion eserleri, Troas Tıbbi aletler, Altıkulaç Lahti ve Troas Altınları da bu katta sergilenecek.

KAT 1: Troia’ nın Tunç Çağı hakkında bilgi vermektedir. 

KAT 2: Troia Savaşı, ozanı, kahramanları, olayları, mekânları; sikkeler, çanak-çömlek ve mermer eserlerle beraber, çizimler, maketler ve dijital programlarla tanıtılacak. Ayrıca, İmparator Hadrian’ ın Aleksandria Troas halkına yolladığı, yıllık şenliklerin ve olimpiyat oyunlarının programladığı yazıt bu katta sergilenecek.

KAT 3: Troia ve çevresinde yerleşim, beylikler ve Osmanlı Dönemi’nde devam etmiştir. 

Bu katta Osmanlı yerleşimlerini, Çanakkale Boğazı’nın Osmanlı Devleti’nin ilk zamanlarındaki önemini anlatan metin, gravür ve fotoğraflar kullanılacak; devam eden çanak-çömlek geleneği, taş işçiliği ve sosyal yaşam taş eserler, sikke definesi ve seramiklerle verilecek. Ayrıca bu katta 19.yy.’dan bu yana devam eden kazıların tarihi ve hikâyesi ele alınır.

Müze bahçesinde, peyzaj ile birlikte taş eserler, lahit, sütun, steller, sütun başlıkları vb. bütünlük oluşturacak şekilde sergilenecektir.  Sergilenecek olan eserler metin ve görsel panolarla desteklenecek, diorama ve animasyonlarla sergi ve anlatımlar yapılacak.  

Troya Müzesi konusunda görüştüğümüz Çanakkale Valisi Orhan Tavlı, müzenin 5000 bin yıllık bir tarihe ev sahipliği yapacağını ifade ederek “Troya Müzesi ülkemiz ve dünya kültür mirası için oldukça önemlidir. Anadolu’nun kadim değeri Troya Medeniyeti’ni dünyayla buluşturacak olan “Troya Müzesi” ülkemiz turizmini hareketlendirerek doğu ve batı kültürlerini Çanakkale’de buluşturacak. Açılışla birlikte gerçekleştirilmesi planlanan Büyük Troya Buluşması ise dünyanın dört bir yanından gelecek ziyaretçilerin ülkemizde ve Çanakkale’mizde buluşmasını sağlayacak” dedi