sibel.ates@aksam.com.tr
2013 yılından beri her yıl düzenli olarak gerçekleştirilen Süslü Kadınlar Bisiklet Turu, bu yıl 6’ncı etkinliğiyle 60’tan fazla şehirde rengârenk görüntülere sahne oldu. Amaçları erkek egemen toplumda bisiklet, özgürlük ve kadın temasına dikkat çekmek olan ‘Süslü Kadınlar’la bir araya geldik.
38 YAŞIMDA BİSKLETE BİNMEYİ ÖĞRENDİM
Sema Gür / İzmir: 38 yaşımda bisiklete binmeyi öğrendim. Yakın arkadaşlarım olmasaydı cesaret edip bisikletimle yollara çıkamazdım. Bisiklet gruplarında tur yaparken bisikletin erkek egemen yanıyla da tanıştım. Geride kalmam ve kıyafetim zaman zaman eleştiriliyordu. Ayrıca turların zorluk dereceleri hakkında kadın arkadaşlarımla sohbet ederken bisiklete sakin sakin binmek istediğimizi, tercih ettiğimiz kıyafetle binme hevesimizi komik anılarla konuşurken bu tur fikri ortaya çıktı. Bisiklet sadece spor aracı değildi, aynı zamanda ulaşım aracıydı. Dilediğimiz kıyafetle de binebilirdik pekala... Çevremde 38 yaşımdan sonra nasıl cesaret edip de turlara gittiğimi, bu yaştan sonra nasıl uzun turlara gittiğimi soran çok kadın da oldu. Çoğu insandan duyduğum ise bisikletlerinin balkonda, bodrumda çürümüş olduğuydu... Erkek egemen dünyaya iki çift lafımız vardı. Bisiklete binmeyi az bilen kadınlar da var olan turların erkek egemen tavrından yakınıyordu. Onları cesaretlendirecek bir hareket yapabilirdik. “Kadın Sokağa Çıkarsa Dünyanın Değişeceğine” inananlardanız ve buna kafa yoruyoruz.” Kadın sokağa çıkar, bisiklete binerse, çocuğu da biner. Onlar bisiklete binerse evin babası da biner” dedik. 2013 yılında sosyal medyada bir etkinlik sayfası oluşturdum ve dostlarla 5 kişi gelir mi acaba diye çıktık yola. Bir baktık yaklaşık 200 kadın etkinlik günü bizi bekliyor.
Hikâyemiz böyle başladı.
BİSİKLETLE ÖZGÜVENİM ARTTI
Ezo Üge / Adana: 41 yaşımda başladım bisiklete. 6 yıldır yanımdan hiç ayırmadan işe, çarşıya, pazara tatile gidiyorum. Bisikletle özgüvenim arttı ve istedim ki bütün kadınlar bunun farkına varsın. Şehrimde bisikleti ve bisikletli yaşamı anlatabilmek için kadınlara özel turlar düzenledim, bisiklete binmelerini sağladım ve bu ömrümün sonuna dek sürecek. Başka bir konu da çevre, sağlık, spor tasarruf açısından mükemmel bir araçtı ve Adana bisiklet, bisikletli yaşam için çok uygun bir coğrafyaya sahipti. Bisiklet şehri olmayı hak ediyordu. Bu etkinlik bisiklete, bisikletli ölümlerine, bisikletli yaşama, bisikletliye saygısızlığa bir başkaldırıdır ve dünyanın en renkli en barışçıl başkaldırısıdır. Yıllardır en büyük destekçim kızım Kübra Aykın ve Benya Bakır Şen’le çok heyecanlıyız çünkü belediyelerin dikkatini çekmeyi başardık. Bisiklet Şehirleri inşa etme hayalini gerçekleştirmek için elimizden geleni yapacağız.
BU TUR KADINLARIN ÇIĞLIĞIDIR
Perran Yalçın Yavru / İstanbul: En önemli özelliğimiz, sadece gönüllü kadınların tek yürek olup şehirlerinde senede sadece bir kez bu turu organize ediyor olması. Turumuz her sene Otomobilsiz Kentler Günü’nde düzenleniyor. Süslü kadınlar bisiklet turuna katılanların başlıca sorunları bisiklet yollarının azlığı, trafikteki sürücülerin bisiklet kullanıcılarına karşı duyarsız ve dikkatsiz olması ve en önemlisi bu tur kadınların erkek egemen sistem içindeki bir çığlığıdır. Duyulmuş ve görülmüş olmaktan çok mutluyuz.
ŞARTIMIZ ŞIK VE ELBİSELİ OLMAK
Sema Gür: Bu tura kadınlar şık kıyafetleri ve süsledikleri bisikletleriyle geliyorlar. Dileyen tüm kadınlar, hatta kadınları desteklemek isteyen erkekler de etkinliğe katılabiliyor. Şartımız şık ve elbiseli olmak, bisikleti süslemek ve şaşkın şaşkın bakanlara el sallayıp gülümsemek. Tur için kayıt şartı yok ve para alınmıyor. Süslü Kadınlar içinde doktor, avukat, ev hanımı gibi birçok farklı meslek grubu ve yaştan kadınlar yer alıyor. Süslü Kadınlar’ın başarısını şuna bağlıyorum, biz ticari ve siyasi bir kuruluş değiliz. Sadece içimizden geldiği gibi süsleniyoruz, kız kardeş gibiyiz ve çıkar elde etmiyoruz. Tek amacımız var, daha çok kadının bisiklet kullanması. Bu etkinliğe kadın ve bisiklet olgusuna dikkat çekmek için başladık. Büyük cümleler kurmadık. Bazen ufak ve yaratıcı bir hareket, büyük çığlıklardan daha etkili oluyormuş onu anladık. İlk tura yaklaşık 250 kadın, ikinci tura yaklaşık 500 kadın geldi. 2015 yılında yaklaşık 1000 kadın geldi. Eylül 2017’de sadece İzmir’de yaklaşık 2 bin bisikletli kadın turumuza katıldı. Bu yıl da tahmini bu civarda bir katılımcı bekliyoruz. Turdan sonra hiç tanımadığımız kadınlar bize ulaştılar ve artık hayatlarına bisikleti dahil ettiklerini, kendi aralarında toplanıp turlar yaptıklarını paylaştılar. Fotoğraf gönderdiler. Türkiye’nin birçok şehrinden bize bisikletli kadın fotoğrafı gelmeye başladı. Örneğin; Ağrı’dan bize ulaşan bir kadın cesaret edip orada tek başına yollarda bisikletle gezmeye başladı. Bazı anneler çocuklarını da tura getirdi ve artık ailecek bisiklete bindiklerini söylediler.
Perran Yalçın Yavru: Turun amacı daha çok kadının bisiklete binmesini teşvik etmek, güvenli bisiklet yolları isteklerimizi dile getirmek. Erkek egemen yapıya ses çıkarmak, yollarda dikkatsiz sürücüler tarafından hiçe sayılan arkadaşlarımız olduğunu herkese duyurmak, sürdürülebilir ulaşım araçlarının en tatlısını kamuya göstermek ve tabii ki kadın dayanışmasının ne kadar güzel işler başarabildiğini göstermek. Kadın sokağa çıkarsa toplumun daha da güzelleşeceğine inanıyoruz. Farkındalık yaratmak istiyoruz. Geldiğimiz nokta fena değil ancak yeterli de değil. Tüm şehirlerde güvenli bir şekilde bisiklete binmek istiyoruz. Kurumların bisiklet politikaları olsun istiyoruz.
AMACIMIZ KADIN TEMASINA DİKKAT ÇEKMEK
Sema Gür: Bisikletli yaşama dikkat çekme amacıyla başladık. Amacımız; kadının özgür duruşunu göstermek, erkek egemen toplumda bisiklet, özgürlük ve kadın temasına dikkat çekmek. Ayrıca bisikletin bir ulaşım aracı olduğunu, günlük kıyafetle de binilebileceğini vurgulamak, daha çok insanın bisiklete binmesini sağlamak, bisikletliler çoğaldıkça bisiklet yollarıyla ilgili yaptırımın artmasını sağlamak, bisiklet kazalarına dikkat çekmek, araç trafiğine alternatif bir düşünce yaratmak, çevreci ve sessiz bir ulaşım aracını topluma düşündürtmek.
Perran Yalçın Yavru: Bisiklet grupları fazlasıyla erkeklerin domine ettiği gruplar. Genelde performans sürüşleri yapılıyor, herkes profesyonel bisikletçiler gibi formalar giyiyor. Ben de dahil olmak üzere birçok kadının bu gibi turlara katılırken çekincesi oluyordu. Tur 65 şehre örnek oldu. Trafiğe çıkmaya endişe eden kadınlara güç verdi. Yavaş sürdüğümüz, istediğimiz kıyafetleri giydiğimiz bu tur, 6 yıl içerisinde festival havasında geçen, her yıl dört gözle beklenen bir tura evrildi.