Kadınlarda bilinmeyen hastalık olarak adlandırılan Pelvik Konjesyon Sendromu (PKS) nedir? Kısaca açıklar mısınız?
Pelvik ağrı, günümüzde kadınların “Kadın Hastalıkları ve Doğum” uzmanlarına başvuru sebepleri arasında ilk sıralarda yer almaktadır. Toplumda kadınlarda yaklaşık %20 sıklıkta görülen kronik pelvik ağrının adet dönemi kaynaklı doğal ağrılar, yumurtalık kistleri, idrar yolu enfeksiyonları ve psikiyatrik sorunlar gibi pek çok sebebi bulunmaktadır. Pelvik Konjesyon Sendromu (PKS) da, pelvik ağrı yapan önemli sebeplerden bir tanesidir. Bununla birlikte PKS, az bilinen ve tanı konması görece zor olan bir durum olması sebebiyle genellikle atlanan bir tablodur. Kadınlarda sebebi başka patolojiler ile açıklanamayan karın ağrıları, idrarda gizli kanama ve genital bölgede, kasıklarda belirgin varisler ile seyreden bir hastalıktır.
Hastalığın sebepleri nelerdir? PKS’de patolojik süreç nasıl işlemektedir?
Hastalığın gelişimine sebep olan neden; gebelik, şişmanlık vb. çeşitli sebeplerle karın içinde bulunan ve kadın genital organlarının kanını toplayan toplardamarların varisleşmesidir. Bacaklarda görülen varislere benzer şekilde karın alt kısımdaki toplardamarlarda beliren şekil bozukluğu ilerleyen safhalarda geri dönüşümsüz yapısal bozukluklara ve akım sorunlarına neden olur. Hastalık sürecinde damarlarda genişleme ve kapakçıklarda bozulmalar önemli yer tutmaktadır. Östrojenin, bu toplardamarlar üzerindeki olumsuz etkilerinin de hastalığın oluşumunda ve ilerlemesinde rolü mevcuttur.
PKS sebepleri nelerdir?
PKS oluşumuna neden olan sebepler arasında özellikle karın ve genital bölge ile ilgili toplardamarlarda pıhtılaşmalar ve tıkanıklıklar, karın içi basınç artışına sebep olabilecek şişmanlık, gebelik, sürekli ağırlık kaldırma gibi durumlarla birlikte çeşitli karın içi tümör ve diğer sebeplerle oluşacak damar basıları sayılabilir. Bununla birlikte daha önce geçirilmiş karın içi ameliyatlar da PKS sebebi olabilmektedir.
PKS hastaları ne gibi şikayetler yaşamaktadırlar?
PKS hastalarında genelde nedeni başka sebeplerle açıklanamayan, adet döneminden etkilenmeyen, cinsel ilişki ile şiddetlenebilen alt karın ve kasık ağrısı mevcuttur. Ağrı ile birlikte kasıklarda ve karnın alt kısımlarında dolgunluk hissi de bulunmaktadır. Bu hastalığa yakalanan kadınlarda, adet dönemi ağrıları, beklenenden ve normalden daha şiddetli olabilir. Hastaların bir kısmında genital bölgede, kasıklarda, uylukların iç yanında ve kasıklardan kalçalara doğru varisleşmiş damarlar dikkati çeker. Hastaların büyük bölümünde gebelik döneminde ortaya çıkmış varisler bulunmaktadır. Sık idrara çıkma, makat bölgesinde dolgunluk, idrarda kan görülmesi görülebilecek diğer şikayetlerdendir.
Hastaların fizik muayene bulguları belirgin midir?
Hastaların fizik muayene bulguları çok belirgin değildir. Hastalarda alt karın bölgesine bastırmakla ağrı oluşabilir veya dolgunluk hissedilebilir. Hastaların bir kısmında kasık, genital bölge ve uyluk iç kısım, kalça gibi normalde olağan olarak görülmeyen bölgelerde varisleşmiş damarlar dikkat çeker.
PKS hastalarına nasıl tanı konulmaktadır? Hangi durumlarda PKS’nin varlığından söz edilebilir?
Şüphelenilen hastalarda tanı için yapılması gereken ilk basamak tetkik doppler (renkli) ultrasonografi olmalıdır. Hastaların hem pelvik bölgeleri hem de bacakları toplardamarlar açısından renkli ultrason ile detaylı bir şekilde incelenmelidir. Renkli ultrason incelemesinden sonrasında hastaların bir kısmında ilaçlı MR, ilaçlı tomografi veya klasik anjiyo ile ilgili toplardamarların detaylı incelenmesi ve haritalanması gerekmektedir.
Yukarıda yapılan tetkikler sonucunda damarlar ile alakalı bazı yapısal ve akımsal kriterler saptanırsa PKS varlığından söz edilir.
PKS’nin tedavisi mümkün müdür? Nasıl bir tedavi yöntemi izlenmektedir?
Tedavide kullanılabilecek bir takım ilaçlar mevcuttur. Hormon dengesini kuracak bir takım ilaçlar hastalığın ilerleme hızını azaltabilir ve bazen ilerlemeyi durdurabilirler. Bununla birlikte pelvik ağrının geçirilmesi için çeşitli ağrı kesiciler kullanılabilmektedir.