İdeal bir sporcu nasıl olmalıdır?

SEREN AKSÜS

seren.aksus@diyetaktif.com

Spor yapanların yedikleri ya da yemedikleri     performansına etki eder mi? Sporcu sağlık ekibi kimlerden oluşmalıdır? Cevapları yazımızda…  

DÜZENLİ TAKİP ŞART

Spor yapan kişi sağlıklı demek değildir. Çünkü ailesel ya da fiziksel faktörler bireyin sağlığını olumsuz etkileyebilir. Bu dönemsel değişimleri fark etmeyen ve bundan etkilenen sporcunun performansı azalır. Antrenörünün ve taraftarların başarı beklediği sporcu, bekleneni veremezse demoralize olur hatta bu durum sakatlanmasına yol açar. Burada en büyük görev, antrenörüne ve sağlık ekibine düşer. Sporcudaki bu değişiklikleri antrenörü, doktoru ya da  diyetisyeni mutlaka yakalamalıdır. Bu da ancak düzenli takiple mümkündür. Bunun için var olan uzman ekip, düzenli aralıklarla fiziksel muayene, kan tahlilleri, görüntülemeler ve metabolik ölçümler ışığında sporcuyu takip eder.  

SPORCU SAĞLIK EKİBİ

Sporcunun sağlığı denince, akla sakatlananınca iyileşmesi gelir. Oysaki düzenli sağlık bakımıyla sakatlıkların çoğunu engellemek mümkün olabilir. Bu yüzden sporcunun sağlıklı kalmasının devam etmesini sağlayacak ekip spor hekimi, spor diyetisyeni, spor fizyoterapisti ve masörden oluşmalıdır. Spor kulübünün büyüklüğüne ve bütçesine göre ekibin sayısı artabilir. Saha içi, saha dışı sakatlık izleme, sakatlık önleme, sakatlık sonrası adaptasyon birimleri oluşturularak bunların her biri için uzman bulundurulabilir. Olması gereken ve ideali budur.

SU İÇMİYORSA…

Hangi sporu yaparsa yapsın 4 gündür tuvalete çıkmayan bir sporcu, mücadelesinde başarılı olabilir mi? Yanıt çok net, olamaz. Peki, antrenörünün çok kilolusun, “zayıfla” diye baskı yaptığı, kan şekeri düşen ve bunu bilmeyen bir sporcu, morali bozuk ve yemek yemeden çıktığı bir maçta iyi oynayabilir mi? Yanıt çok açık, olamaz. Demir eksikliği olan bir sporcunun, sportif performansı maç boyunca istenen seviyede devam edebilir mi? Yanıt ortada, edemez. Su içmeyi bilmeyen bir sporcu, taraftarın, antrenörünün istediği kadar ve istediği koşabilir mi? İmkânı yok. Bir takımdaki onlarca farklı ülkeden gelen, her biri farklı yaşta ve farklı pozisyondaki sporcunun beslenmesi ihmal edilemez. Burada da konunun uzmanı bir diyetisyen devreye girmelidir. 

CEVAPLAR DİYETİSYENDE

Antrenman ya da maç öncesi, sırası, sonrası, sporcu ne yemeli? İşte bu sorunun cevabını takımın veya sporcunun diyetisyeni verebilir. Sporcu diyetisyeni bireysel spor yapan için ayrı, takım sporu için ayrı, as, yedek oyuncu, kaleci,  golcü, kadın, erkek ve çocuk için ayrı beslenme programı oluşturmalıdır. Bu özelliklerine göre sporcunun alması gereken temel besin öğelerini belirlemek, bunun ne kadarını alıp almadığını tespit etmek yine diyetisyenin görevidir. 

UYKUSUNA DİKKAT ETMELİ

Kendine, uykusuna, tahlillerine, besinlerine, içtiği suya dikkat eden sporcu bakımı yapılmış makine gibidir. Saat gibi çalışan vücudundan istediği performansı alır. Hem fiziksel hem mental olarak optimum verimlilikte yarışır. Antrenmanlarda ve müsabakada ideal skorlarına ulaşması çok rahat olur. Yaşam boyu bu sağlıklı yaşam ve beslenme alışkanlıklarını sürdürmesi, kişinin  spor hayatının uzun ömürlü olmasını sağlar. İleri yaşlara kadar profesyonel olarak spora devam edebilir. 


DİYET REÇETESİ 

- Branşının ideali kilo

- En az 8 saat uyku

- yılda iki kez kan tahlili 

- Her gün 1-2 kez tuvalete çıkma

- Her gün 3-4 litre su