CERRAHIN NEŞTERİNDEN Yrd. Doç. Dr.
Mehmet Emin Güneş
Sevgili okuyucularım,
Bu hafta konumuz erkeklere özel gibi görünse de her birimizin ya kardeşi ya da eşinde görülmesi nedeniyle aslında hepimizi ilgilendiren bir konu; 'Erkeklerde meme büyümesi' yani ‘jinekomasti’… Genellikle ergenlik döneminde
görülen ve erkekte kadın tipinde meme dokusu oluşması olarak tarif edebileceğimiz jinekomasti hakkında en çok merak edilen soruları cevapladım.
Nedenleri?
En önemli sebep, seks hormonlarının dengesizliği. Özellikle 15-17 yaş arasındaki yani ergenlik çağındaki gençlerde sık rastlanır. Bunların çoğu geçicidir ve estetik olarak da kaygı yaratmazlar. Seks hormonların dengesizliğinde altta yatan en önemli sebep, vücutta kadınlık hormonu olan östrojenin relatif fazlalığı ya da erkeklik hormonu olan testesteronun azlığıdır. Sebepler;
l Tiroid bezi hastalıkları,
l Siroz, aşırı karaciğer yağlanması,
l Aşırı kilo,
l Testis çalışmasındaki yetersizlikler,
l Testis iltihapları, varikosel,
inmemiş testis gibi durumlar,
l Anksiyete, stres,
l Kullanılan ilaçlar (özellikle, streoidler, antiandrojenik ilaçlar, kemoterapi ilaçları, antidepresan ilaçlar, epilepsi ilaçları gibi)
l Bazı kanserler (akciğer, karaciğer kanseri, AİDS gibi)
l Genetik faktörler. Jinekomasti kansere dönüşür mü?
Jinekomasti, hayatı tehdit eden önemli bir sorun değil. Kansere dönüşmez. Ancak büyüyen meme dokusunun jinekomasti mi yoksa bir meme kanseri şişliği mi olduğu mutlaka araştırılmalıdır. Peki, nasıl anlaşılır?
Çoğu kez fiziksel bir muayeneyle anlaşılır. Lipomatöz dediğimiz tipinde sadece yağ artışı vardır. Ancak göğüsteki şişlik sertse, tek taraflıysa, meme başında çekilme gibi değişikliklere yol açmışsa erkek meme kanseri yönünden uyanık olmak gerekir. Teşhis için aşağıdaki testler yapılmalıdır.
l Meme ultrasonografisi,
l Hormonal tetkikler,
l Karaciğer fonksiyon testleri,
l Testis ultrasonografisi teşhiste önemlidir. En ufak şüphede biyopsi de tercih edilmelidir. Nasıl tedavi edilir?
Öncelikle büyümeye sebep olan bir ilaçsa ve kesilebiliyorsa kesmek gerekir. Değilse lokal ya da genel anesteziyle meme küçültme ameliyatları çok kolay yapılır. Ameliyatlar son derece estetik yapılır, meme başının etrafından açılır ve büyüyen meme dokusu çıkarılır. Ameliyat belli bile olmaz. Bu ameliyat ergenlik döneminden itibaren yapılabilir. 18 yaş sonrası en uygun dönemdir. Hasta ameliyat sonrası işine dönebilir. Ayrıca ‘liposuction’ yöntemi de bu ameliyatlarda kullanılır. Ameliyat sonrası göğüs korsesi kullanmak ameliyat bölgesinin göğüs kısmına yapışması ve gereksiz sıvı toplanmasının önlenmesi açısından önemlidir. Korse kullanımı süresi ortalama bir aydır. Ameliyat sonrası tekrar büyür mü?
Eğer ameliyatta meme dokusu tam olarak çıkarılmışsa, ameliyat sonrası tekrar büyüme olmaz. Ancak kilo alımı olursa, o bölgedeki yağlanma tekrar şişliğe sebep olur. Ameliyat sonrası egzersiz önerir misiniz?
Mutlaka yapmalısınız. Gelişen kas tabakası, yağlanmayı engelleyecektir. Ameliyatı önerir misiniz?
Memenizdeki büyüklük sizi üzüyorsa, plajda çıplak dolaşmaya utanıyorsanız ve sürekli kafanızı meşgul ediyorsa kesinlikle öneririm. Ameliyat kolay ve sonuçları son derece güzeldir. Başka tavsiyeniz?
Lütfen kilo almayın!!!. Düzenli yürüyüş ve egzersiz sizi birçok sağlık probleminden kurtaracaktır. Unutmayın ki, stres bizim en büyük düşmanımız. Stresle baş etmek bizim elimizde. Stresle başa çıkmanın bir yolu da acıyı ve üzüntüyü paylaşmak. Acılar paylaştıkça azalır, mutluluklarsa paylaştıkça çoğalır. Tolstoy'un dediği gibi; “Bir insan acı duyarsa canlıdır. Başkasının acısını duyarsa insandır.” Gelin bu hazan mevsiminde tüm üzüntülerimizi bir kenara bırakalım,
dökülen soluk sonbahar yaprakları gibi hüzünlerimiz, acılarımızı dökelim, küllerimizden yeniden gül olalım. Sağlıkla kalın...Sevgi, saygı ve hürmetlerimi arz ederim...
ERKEKLER GÖĞSÜNÜZDE ELE GELEN SERTLİĞE DİKKAT!
Meme kanseri kadınlara özgü bir hastalık gibi düşünülse de yüzde 1 oranında erkeklerde de görülür. Özellikle 40 yaş üstü erkelerde görülme sıklığı artar. Literatürde her yıl bin 400 yeni vakaya rastlanır ve bu hastaların yaklaşık 250 tanesi kaybedilir. Meme başındaki değişiklikler, meme başının çekilmesi, meme ucu ve etrafındaki yaralar ve meme ucundaki akıntı en önemli belirtileri. Genellikle fark edilir ve tanı geç konulduğundan, kanser ilerlemiş olur. Ancak erkek memesindeki her büyüme kanser değildir. ‘Jinekomasti’ denilen, meme büyümesi meme kanseriyle karıştırılmamalıdır. Erkekte meme kanserinin nedenleri arasında, ailede meme kanseri olması, kanda erkeklik hormonunun düşüklüğü, kadınlık hormonu olan östrojenin fazlalığı, o bölgeye yapılan radyoterapi sayılabilir.
TANI VE TADAVİ İÇİN NE YAPMALI?
Öncelikle meme kanserini, jinekomastiden ayırt etmek gerekir. Bunun için elle muayene şart. Dikkatli fizik muayene
çoğu zaman tanıyı koydurur. Yine kadınlara uygulanan tanı yöntemlerinden faydalanılır. Ultrosonografi ve gereğinde biyopsi tanıyı koyacaktır. Erkek meme kanserinin toplam yaşam süresi kadınlara göre daha kötü. Bu nedenle erken tanı önemli. Erkek meme kanserindeki tedavi kadınlara uygulanan tedaviye benzer. Tedavi cerrahidir. Meme dokusu,
meme başıyla beraber çıkarılır ve gereğinde koltuk altı lenf bezleri temizlenir. Erkek meme kanserinde en sık görülen komplikasyon, meme kanserinin vücudun diğer bölümlerine hızlı yayılmasıdır. Özellikle koltuk altı lenf bezleri, akciğerler, kemikler, karaciğer ve beyin sık yayıldığı yerlerdir. Kanser tedavisi yayılmadan, erken dönemde yapıldığında çok etkilidir.