Dünyanın en lezzetli narı: Zivzik

RAMAZAN BİNGÖL

ramazan@ramazanbingol.com

Bazıları için onu yemenin zevki sabırla ortaya çıkar. Kimileri için muharrem ayında yapılan aşurenin olmazsa olmazıdır. Anadolu için bereketin, tasavvufta ise yanmanın manasıdır. Bunun ne olduğu ise aslında çocukluğumuzun en favori bilmecelerinden birinde saklı: “Çarşıdan aldım bir tane, eve geldim bin tane.” 

DÜNYA'DA FARKLI ÖNEMLERE SAHİP

Nar Farsça`da “ateş” anlamına geliyor. Kuran-ı Kerim’de 3 ayrı Ayet-i Kerime’de (Enam Suresi 99 ve 141. Sureler ve Rahman Suresi 68. Ayetinde) geçen ‘Nar’dan, “Allah’ın yarattığı güzelliklerin bir örneği” olarak ve ‘cennet meyvesi’ olarak bahsediliyor. Tevrat’ta “kutsallık”, “doğurganlık” ve “bolluk”  imgesi. Hristiyanlık ta“kıyamet günü” ve “sonsuz hayat” sembolü.  Anadolu`da da birçok inanç ve adetin konusu. En bilineni: Anadolu geleneklerinde evin içinde nar patlatılarak, parçalanan tanelerinin etrafa dağılmasıyla, eve bereket getireceği inancı… Osmanlı kültüründe, sevilen kıza nar gönderilerek evlenme teklif edilmesi de diğer bir gelenek. Avrupa’da yaygın uygulanan, yılbaşı gecesi kapı eşiğinde yere atarak patlatmak ve ne kadar tane fırlarsa o kadar berekete işaret ettiği de bir diğeri. Farklı din ve kültürlerde böylesine önemli yere sahip olan Nar günlük hayatımızda da oldukça önemli aslında. Ancak birçok sebze ve meyve de olduğu gibi yeterince iyisini bulup da yiyebiliyor muyuz? Ya da en iyisi hakkında gerçekten bir fikre sahip miyiz? 

ZİVZİK NARI

Hemen hemen ülkemizin birçok toprağında yetişir nar.  Ancak Nar dendiğinde en iyisi zivzik narıdır. Adını Siirt’in Şirvan İlçesi’ne bağlı Zivzik (Dişlinar) Köyü’nden alır. En önemli özelliği, organik oluşudur. Kimyasal gübre, tarımsal ilaç ve hormon yok. İlaçlanmıyor çünkü bölgede nem olmadığı için zararlı hayvan yaşamıyor. Gübrelerinden yararlanılan hayvanlar, piyasa için değil, köylünün kendi ihtiyacı için yetiştirildiği için hormonsuz yemle besleniyor. Eğer şimdiye kadar yemediyseniz gerçek anlamda Nar yemiş sayılmazsınız bence. Şimdilerde tam mevsimi. Üstelik zivzik narını keşfetmek için Şirvan’a gitmenize de gerek yok. Birçok noktada bulmak mümkün. 

ZİVZİK NARI NASIL ANLAŞILIR?

Zivzik narların kabuğu kurudukça rengi pembeden kreme dönüşür. Taneleri neredeyse nohut büyüklüğündedir. Çekirdeği küçük ve yumuşaktır. Elle hafif sıkılarak yumuşatıldıktan sonra bir pipet batırarak suyunu içmek mümkündür. Tadı mayhoştur. 

MEVSİMİYKEN TÜKETİLMELİ

Hemen hemen her yazımda üzerinde özellikle durduğum bir konu var: “Mevsiminde tüketmek”. Çünkü gerçek anlamda şifasından, lezzetinden faydalanmak istiyorsanız mutla zamanını gözetmelisiniz. Aksi takdirde ne anlattığımız tada ne de bahsedilen sağlıklı faydalarına ulaşmanız mümkün. Mutlaka zivzik narını alın. Güzelce sıkın ve afiyetle için. İçerken daha önce denemediğiniz için hayıflanmakla kalmayacak, ayrıca mevsimi bitmesin diye dua da edeceksiniz...

ETKİLİ BESİN KAYNAĞI

Çağımızın önemli hastalıklarından olan kanser, kalp hastalıkları, yaşlanma, katarakt, diyabet ve çölyak gibi hastalıklardan korunmak için vücudun antioksidan besinlere ihtiyaç duyduğunu belirten uzmanlar, zivzik narının etkili bir besin kaynağı olduğunu söylüyorlar. Son yapılan çalışmalarda zivzik narının hücre yaşlandırıcı, kansere, vücutta doku hasarına karşı oluşan iltihaplanmaya, yüksek kolesterole, diyabet ve prostat gibi hastalıklara karşı koruyucu etki gösterdiği de ortaya çıkarıldı.