Çocuklukta başlayan obezite önlenir mi?

SEREN AKSÜS
seren.aksus@diyetaktif.com

Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre dünyada 41 milyon obez çocuk var. Peki, bunun için alınan tedbirler neler? Türkiye’de durum nasıl? Çocukluk çağı obezitesi sonlanır mı? sorularının yanıtları bu yazıda… 

41 Milyon Obez Çocuk

Dünya Sağlık Örgütü, Eylül 2015 raporuna göre, 2014 yılı itibarıyla dünyada 41 milyon obez çocuk var. Bol kalorili gıda alımı, hareket azlığı, suyun az içilmesi, posalı gıdaların az yenilmesi, bu kadar çok obez çocuk olmasının en önemli nedenlerinden sadece bir kaçı… 2010 yılında ülkemizde yapılan, Türkiye Beslenme ve Sağlık Araştırması (TBSA) verilerine göre; ortalama her 5 çocuktan 1’inin şişman (aşırı kilolu), her 10 çocuktan birinin çok kısa olduğunu söylüyor. Çocuklarda şişmanlık, kentlerde kırsala oranla neredeyse 2 katına çıkıyor. Boy kısalığında ise oran tam ters… Kırsalda bodurluk (çok kısa boy) görülme oranı şehre oranla 2 katı. Okulların yüzde 97’sinde oyun alanı ve beden eğitimi dersi olduğu halde, her 10 çocuktan 7’si spor yapmıyor. Şaşırtıcı bir sonuç, kırsalda bu oran 10 çocuktan 9’a yükseliyor.

HER YIL  ARTIYOR 

Dünyada obez çocuk sayısı her yıl 1 milyon artıyor.  Tüm ülkeler ve bakanlıklar bu artışa tedbir almak için çalışıyorlar. Ülkemizde de, Milli Eğitim Bakanlığı himayesinde çok başarılı bir çalışma yürütülüyor. Çocukların kaliteli ve uzun bir yaşam sürdürmeleri, beslenmeyle ilgili hastalıkların azaltılabilmesi için, dengeli beslenme alışkanlığı geliştirmek ve fiziksel aktivitenin artırılmasına katkı sağlamak amacıyla #yemektedenge projesi Milli Eğitim Bakanlığı himayesinde, Sabri Ülker Gıda Araştırmaları Enstitüsü Vakfı tarafından yürütülüyor.2011 yılında başlayan ve günümüzde 500 okulda, 7-9 yaş arası, 1 milyon çocuk, aileler ve öğretmenlerle yürütülen bu projede ‘Beslenme nedir? Besinlere neden ihtiyaç duyarız? Sağlıklı beslenme tabağı nasıl olmalı? Besin grupları nelerdir? Neden su içmeliyiz? Sağlıklı yaşam için hijyen kuralları, neden dişimizi fırçalamalıyız?’ gibi konular anlatılıyor. Verilen eğitimlere paralel olarak, beyaz ekmek, şekerlemeler, tuzlu atıştırmalık tüketimleri ciddi oranda azalmıştır. En büyük düşüş ise meyve suları ve meyve nektarlarında yaşanmıştır. Et ve balık ürünlerini, tam tahıllı ekmeği “kesinlikle yemem” diyenlerde oran azalmıştır.

BU DURUMA SON VERİLİR Mİ?

Çocuklarda aşırı şişmanlık, önlenebilir, hatta durdurulabilir. Bunun için yeterli ve dengeli beslenme eğitimiyle düzenli 

fiziksel aktivite alışkanlığı okul öncesi eğitimden başlayarak verilmesi faydalı olacaktır. Sağlıklı tabağın öğretilmesi
Besin çeşitliliğinin arttırılmasıDüzenli su tüketiminin teşvikiFiziksel aktivitenin düzenli hale getirilmesi ana amaçlardır. 
Bunları çocuğa anlatmak dışında, ailesinin, öğretmeninin ve okulunda bu yönde ortak hareket etmesi gerekir. Sağlıklı yaşam aileden başlar. Çocuğun işitmesi yetmez. Çünkü çocuklar yakın çevrelerinden ne görürlerse onu yaparlar.