sibel.ates@aksam.com.tr
SALT Araştırma’da amatör arşivcilik atölyesi düzenleyen Sezin Romi ve Sinem Gülmez’le fotoğrafların, gazete kupürlerinin ve birtakım materyallerin nasıl arşivleneceğini ve ömürlerinin nasıl uzatabileceğini konuştuk.
Neler arşivlenebilir, bir kıstası var mı?
Bilgi değeri olan her kaynak, tür sınırlaması olmaksızın arşivlenebilir. Bu, ihtiyaca ve içeriğin niteliğine
Mesela cep telefonuyla çektiğimiz fotoğrafların arşivi olur mu?
Olabilir, akıllı telefonların fotoğraf menüsü de bir arşiv yapısı niteliğindedir. Çekildiği tarih ve yere göre kategorize etme, video ve fotoğraf formatlarını ayırma, fotoğraflardaki kişileri etiketleme veya kişilere içeriği kategorize ederek albüm oluşturma ve buluta aktararak yedekleme olanağı vermektedir. Bu da aslında başlı başına sınıflama ve arşivlemedir.
Gazete kupürleri nasıl saklanır? Sararmasını önlemek için neler yapılır?
Üretildikleri kâğıt türü nedeniyle gazetelerin ve gazete kupürlerinin sararmasını önlemek çok mümkün değildir. Ancak yatay konumda ve güneşe maruz kalmayacak şekilde muhafaza edilirse sararmaları geciktirilebilir.
Fotoğraflar nasıl saklanır?
Fotoğrafları saklamak için albüm sayfaları, albümler, şeffaf dosyalar ve telli klasörler kullanılmalıdır. Fotoğraf ince bir kâğıda basılmışsa, karton gibi kalın bir malzemeyle desteklenerek şeffaf dosyada, albüm sayfasında veya kartondan yapılan gömleklerde saklanmalıdır.
Dijital ortamda oluşturduğumuz fotoğraflarımızı ve yazılarımızı uzun vadede nasıl saklayabiliriz?
Dijital formattaki malzemelerin güncel formatta olması ve değişen teknolojiye göre dönüşümü sağlanmalıdır. Bu var olan teknik donanımların uzun vadede kullanılamayacağı, donanım bozulduğu zaman o formatın açılmama ve içeriğin yok olma riski göz önünde tutulmalıdır. Örneğin bundan 15-20 sene önce disket çalıştıran bilgisayar kasaları yaygınken, bugün CD-DVD girişleri olan bilgisayarlar git gide azalıyor. VHS veya beta kaset oynatıcılar neredeyse yok. Bu açıdan dijital içeriğin en güncel formatta tutulması ve içeriği görüntüleyebilecek/oynatabilecek aletin olması önemlidir.
Kırılabilir eşyalar ya da biblolar nasıl saklanır?
Bu tür objeler kendi boyutlarında mukavva ya da kartondan tasarlanan kutularda kırılmasına karşı köpük veya kabarcıklı naylon desteği sağlanarak saklanabilir.
Sararmış ya da zarar görmüş, bozulmuş fotoğrafları düzeltmenin bir yolu var mı?
Fotoğraflar üretildikleri malzemeler ve basıldıkları kâğıtlardan dolayı yıllar geçtikçe sararmaya ya da kimyasal bozulmaya maruz kalırlar. Bu tür durumları önlemek ve geciktirmek için saklama koşullarını iyileştirmek