ercan.ozturk@aksam.com.tr
ABD Başkanı Donald Trump, bazı ülkelere vize yasağı getirdi. Trump’ın bu kararı, akla “Vize tartışmaları yüzünden savaş çıkar mı?” sorusunu getirdi. Sonuç ne olur bilinmez ama 1970’de bir futbol maçı yüzünden savaş gören dünya, elbet her türlü senaryoya hazırlıklı olmadır. İşte El Salvador ile Honduras arasında oynanan maçın ardından tarihe “La guerra del futbol” yani “Futbol Savaşı” olarak geçen olayın perde arkası...
Tarihe “La guerra del futbol” yani “Futbol Savaşı” olarak giren maçın kahramanları El Salvador ile Honduras’tan başkası değil. 1970 Dünya Kupası’na katılmak için iki ülke kendi aralarında yaptıkları iki maçtan da ev sahibi takımlar galip geldi. Bu maçlarda futboldan çok taraftarların çıkardıkları olaylar konuşuldu. Meksika’da oynanacak baraj maçıyla 1970 Dünya Kupası’na katılacak son takım belirlenecekti. İşte ne olduysa ondan sonra oldu. 100 saat süren savaşta 4 bin kişi ölürken 13 bin civarında insan da yaralandı. Şu anda dünyayı geren Amerika’nın devreye girmesiyle iki ülke arasındaki savaş son bulmuştu. İki düşman kardeşin barışması ise ancak 2006 tarihinde mümkün oldu.
İKİ ÜLKE GERİLDİ
El Salvador yüzölçümü olarak Orta Amerika’nın en küçük ülkelerinden biriydi. Bununla birlikte nüfusu da yüksek olan el Salvador’da kilometre başına 150-160 insan düşüyordu. Tarım ülkesi olan ve neredeyse gelirinin tamamı tarıma dayalı olan El Salvador’da köylülerin büyük çoğunluğunun toprağı yoktu. Toprağı olmayan köylüler toprak ağalarına boyun eğmemek için Honduras’a göç ettiler. Kısa sürede El Salvador’dan kaçıp Honduras’a yerleşenlerin sayısı 300 bini bulmuştu. Adeta Honduras içinde küçük bir El Salvador yaratılmıştı. Ekonomik krizle boğuşan Honduras devlet yetkilileri bundan ülkelerine yerleşen El Salvadorluları sorumlu tuttu. Yeni bir toprak reformuna gitmeye karar verildi. Honduras içine yerleşen El Salvadorluların toprakları eşit olarak Honduraslı köylülere dağıtılacaktı. Bu durum El Salvadorlu yurttaşlar arasında büyük bir huzursuzluk yarattı. İşte ne olduysa bundan sonra oldu. İki ülke arasındaki ilişkiler bu kararla birlikte gerginleşmeye başladı.
FUTBOL BAHANE OLDU
Neredeyse kötü hava şartlarından bile ülkedeki El Salvadorlu yurttaşları sorumlu tutan Honduraslılar, intikam için Dünya Kupası eleme maçlarını beklemeye başladı. İki ülke, Meksika’da yapılan 1970 Dünya Kupası’na katılmayı onur meselesi yapmışlardı. El Salvador ile Honduras ilk maçı 8 Haziran 1969'da Honduras'ta oynadı. Maçtan bir gece önce toplanan aşırı milliyetçi Honduraslı taraftarlar El Salvador milli takımımın kaldığı otelin önünde toplandı. Sabaha kadar burada şarkılar, marşlar söyleyerek Honduraslı futbolculara uykuyu haram ettiler. Sadece taraftarlar değil, basın da asılsız haberlerle ortamı geriyordu. El Salvadorlu yurttaşların yaşadığı yerde Honduraslılara saldırıldığı şeklinde haberler yapılıyordu. Buradaki amaç, futbolcuları gaza getirmek gibi yorumlansa da daha çok taraftarlar geriliyordu. Çekişmeli
HONDURAS ÜLKEDEN AYRILDI
Yurttaşları Honduras’ta her türlü saldırıya, tacize maruz kalan El Salvador milli takımı rövanş maçını almak için adeta yemin etmişti. İlk maçtan sadece bir hafta sonra yani 15 Haziran 1969’da rövanş maçı için Honduras takımı El Salvador’a geldiğinde aynı muameleyle karşı karşıya kaldı. El Salvadorlu ateşli taraftarlar otel önünde toplanarak sabaha kadar davullar eşliğinde marşlar söyledi. Maçı, ölen taraftarlarının fotoğraflarıyla sahaya giren El Salvador 3-0 kazanarak büyük avantaj yakalıyordu. Honduraslılar stattan uzun süre çıkamadı ve El Salvador ordusunun yardımıyla ülkeden ayrılıyordu.
BARAJ MAÇI MEKSİKA’DA OYNANDI
O tarihte ikili averaj uygulanmadığı için Meksika’daki organizasyona katılacak son takım baraj maçıyla belirlenecekti. Tek maç üzerinden yapılmasına karar verilen maçın oynanacağı ülke ise Dünya Kupası’na ev sahipliği yapacak olan Meksika oldu. 27 Haziran tarihinde oynanan maçın normal süresi 2-2 berabere bitiyor, El Salvador uzatmalarda bulduğu golle maçı 3-2 kazanarak futboldaki en büyük organizasyona katılmaya hak kazanıyordu. El Salvadorlular sahada sevinç gösterileri yaparken Honduraslılar ülkelerindeki El Salvadorlu yurttaşlara saldırmaya başlamıştı.
ATEŞKES İLÂN EDİLDİ
EL Salvador futbol olaylarını bahane ederek savaş uçaklarıyla Honduras’a bomba yağdırmaya başladı. 100 saat süren savaşta 4 bin civarında insan yaşamını yitirdi. Amerika’nın araya girmesiyle birlikte ateşkes ilan edildi. Honduras’ta yaşayan çok sayıda El Salvadorlu yurttaş ülkelerine dönmek zorunda kaldı. Honduras’ta tacize, saldırıya maruz kalan El Salvadorlular ülkelerine döndüğünde aynı muameleyle karşı karşıya kaldılar. Savaşa neden oldukları için affedilmediler. İki ülke arasındaki barış ancak 2006 yılında mümkün oldu.